Świadome znaczne zaniżenie w zgłoszeniu celnym wartości celnej towaru, w oparciu o którą dokonano wymiaru cła, stanowi nie tylko uchybienie kupieckiej rzetelności, ale także uzasadnia stwierdzenie nieważności takiej decyzji organu celnego jako wymierzającej cło z rażącym naruszeniem prawa /art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa/.
oddala skargę.
Prezes Głównego Urzędu Ceł powołując się na art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa stwierdził nieważność decyzji Dyrektora Urzędu Celnego zawartych w jednolitym dokumencie administracyjnym SAD.
Z jednakowo brzmiących uzasadnień decyzji z 21.5.1991 r. wynika, że importer załączył do zgłoszeń celnych faktury, w których wartość transakcyjna podzielona została na:
- cenę paliwa
- wartość narzutu i koszty transportu łącznie.
Bezpodstawnie zostały odliczone koszty transportu i narzutu, ponieważ nie były udokumentowane. Spowodowało to znaczny niedobór cła i podatku obrotowego.
W uzasadnieniu decyzji z 15.5.1991 r. podano, że do kosztów transportu i ubezpieczenia wymienionych w art. 225 ust. 4 ustawy - Prawo celne błędnie zaliczono zawarte w fakturze:
- dodatki do ceny za ryzyko,
- dodatki do ceny za jakość,
- narzuty, które stanowią elementy wartości celnej paliwa i nie są związane z kosztami transportu i ubezpieczenia.
W skargach na powyższe decyzje Janina B. - Spółka Cywilna w B. zarzuciła bezpodstawne przyjęcie, iż wymienione decyzje wydane zostały z rażącym naruszeniem prawa, podnosząc, że organ nadzoru nie wykazał, na czym polegało rażące naruszenie prawa.
Ponadto skarżący podał, iż przedłożone faktury wymieniały wszystkie składniki ceny transakcyjnej oraz inne elementy niezbędne do wymiaru podatku i cła, a jeśli wystąpiło naruszenie prawa, to nie było ono rażące.
Odpowiadając na skargi Prezes Głównego Urzędu Ceł wniósł o ich oddalenie. W dodatkowym piśmie procesowym z 15.2.1995 r. Prezes GUC wskazał, iż zwrócił się do Federalnego Ministra Finansów w RFN o weryfikację załączonych przez skarżącą faktur do zgłoszenia celnego, jednak eksporter paliw nie wyraził gotowości udzielenia informacji na temat poprawności objętych fakturami cen.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W orzecznictwie NSA wielokrotnie wskazywano na wyrażoną w art. 16 par. 1 Kpa zasadę trwałości decyzji administracyjnych, polegającą na tym, że nie mogą być one wzruszane dowolnie, lecz tylko na zasadach i w trybie określonym w Kpa. Jedną z form wzruszenia decyzji ostatecznej jest stwierdzenie jej nieważności w przypadku, gdy została dotknięta jedną z wad określonych w art. 156 par. 1 Kpa, w tym także przyjęta w zaskarżonej decyzji zasada rażącego naruszenia prawa - art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa.
Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji jest samodzielnym postępowaniem administracyjnym, zmierzającym w przypadku określonym w art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa do ustalenia, czy decyzja wydana w trybie zwykłym jest dotknięta naruszeniem prawa, a jeżeli tak, to czy naruszenie to ma charakter "zwykły", czy "rażący".
Rażące naruszenie prawa stanowi kwalifikowaną postać naruszenia prawa, a więc taką, że decyzja dotknięta wadą takiego naruszenia prawa nie da się pogodzić z zasadą państwa prawnego, przy czym w ocenie tej niezbędne będzie uwzględnienie także normy interpretacyjnej, zawartej w art. 7 Kpa, nakazującej rozważenie nie tylko interesu społecznego, lecz także słusznego interesu strony. Badając pod tym kątem zaskarżoną decyzję stwierdzić należy, iż nie narusza ona prawa w sposób, który mógłby mieć wpływ na wynik sprawy.