Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Szydłowska Sędziowie Sędzia WSA Andrzej Czarnecki (spr.) Sędzia WSA Małgorzata Grzelak Protokolant Agnieszka Gajewiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 lutego 2010 r. sprawy ze skargi J. J. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] października 2009 r. nr [...] w przedmiocie wpisu na listę radców prawnych oddala skargę
J. J. w dniu [...] marca 2009 r. złożyła w Radzie Okręgowej Izby Radców Prawnych w [...] wniosek o wpis na listę radców prawnych, powołując się na art. 25 ust. 1 pkt 5 lit. b) ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (j. t. Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 ze zm.). Wnioskująca przedstawiła dokumenty, w których wskazała okres praktycznego przygotowania do zawodu. Dokumentacja oprócz dyplomu potwierdzającego uzyskanie stopnia doktora nauk prawnych, zawierała również umowy poświadczające praktykę w obsłudze prawnej - umowa zlecenia z dnia [...] grudnia 2006 r., umowa zlecenia z dnia [...] grudnia 2005 r., umowa zlecenia z dnia [...] stycznia 2002 r., umowa o pracę z dnia [...] marca 2000 r., umowa o pracę z dnia [...] września 1999 r., umowa zlecenia z dnia [...] czerwca 1999 r. umowa o dzieło z dnia [...] czerwca 1999 r., umowa o dzieło z dnia [...] maja 1999 r. oraz zaświadczenia radcy prawnego z dnia [...] marca 2009 r.
Zespół radców prawnych działający w ramach Komisji Organizacyjno-Regulaminowej Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w [...] przeprowadził z kandydatką w dniu [...] kwietnia 2009 r. rozmowę, podczas której ustalono, iż J. J. zatrudniona jest na podstawie umowy zlecenia w kancelarii radcy prawnego w wymiarze czasu pracy co najmniej 11 godzin tygodniowo. Dodatkowo kandydatka poinformowała, iż zatrudniona jest jako adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu [...] oraz w Wyższej Szkole [...] w T., również jako adiunkt.
Rada Okręgowej Izby Radców Prawnych w [...] uchwałą nr [...] z dnia [...] maja 2009 r., odmówiła wpisu J. J. na listę radców prawnych. Dokonując oceny okresów praktyki pod kątem terminu trzyletniego (łączny przelicznikowy czas jej wykonywania) i terminu pięcioletniego (okres karencyjny liczony wstecz od dnia złożenia wniosku wpisowego) Rada zaliczyła proporcjonalny czasowo okres współpracy kandydatki z Kancelarią Radcy Prawnego M. S. za podstawę przyjmując dolny limit czasu opisany w kolejnych umowach jako "nie mniej niż 11 godzin" oraz nie zaliczyła do okresu praktyki współpracę z Kancelarią Radcy Prawnego B. D. na podstawie umowy o dzieło wskazując, że w umowie tej nie wykazano faktycznego czasu pracy wykonawcy dzieła (specjalistycznych opinii prawnych). Łącznie kandydatce zaliczono okres 1 rok 4 miesiące oraz 8 dni, jako okres praktycznego przygotowania do zawodu w okresie ostatnich 5 lat.
Od powyższej uchwały pismem z dnia [...] czerwca 2009 r. J. J. złożyła odwołanie do Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych podnosząc, iż uchwała została podjęta z naruszeniem przepisu art. 25 ust. 1 pkt 5 ustawy o radcach prawnych. Organ bowiem nie zastosował "proporcjonalnego wydłużenia" okresu pięcioletniego liczonego wstecz od dnia złożenia wniosku wpisowego w trybie wskazanym w wymienionym przepisie, co czyniłoby realny okres odpowiedniego czasu praktyki. Skarżąca zarzuciła ponadto uchwale błąd w ustaleniach faktycznych, względnie nie wyjaśnienie wszystkich okoliczności sprawy w związku z nie zaliczeniem umów o dzieło do okresu przeliczalnej czasowo praktyki zawodowej oraz pominięcie godzin pracy przekraczających minimalny umowny limit z umowy zlecenia, opisany w niej jako "nie mniej niż ... godzin pracy tygodniowo". Podniosła, iż faktyczny czas przygotowywania bardziej skomplikowanych opinii jest inny, gdyż praca ta wykonywana jest poza miejscem pracy. Podniosła dodatkowo, iż uczestniczy w posiedzeniach organów samorządu terytorialnego, jako konsultant z ramienia kancelarii, w której jest zatrudniona, co nie jest wykazywane w jej czasie pracy. Zarzuciła również organowi brak uwzględnienia dokumentacji potwierdzającej jej współpracę z Kancelarią Radcy Prawnego B. D. Zdaniem skarżącej "proporcjonalnemu wydłużeniu" podlegają oba okresy wymienione w art. 25 ust. 1 pkt 5 ustawy, a nie jedynie okres 3 lat, jak przyjęła Rada. Przyjmując takie rozumienie tego przepisu wykazała, że okres jej praktyki wynosi ponad 38 miesięcy, co daje 3 lata i 2 miesiące i to wyłącznie przy uwzględnieniu tych umów, które określały wymiar czasu pracy z pominięciem umowy o dzieło zawartej w Kancelarii Radcy Prawnego B. D. i w Kancelarii [...] radcy prawnego K. N., w których to umowach nie wykazano wymiaru czasu pracy. J. J. podkreślała, na dowód dawania rękojmi prawidłowego wykonywania zawodu, posiadanie 12-letniej praktyki naukowo-dydaktycznej jako doktora nauk prawnych oraz 10-letnią nieprzerwaną praktykę w świadczeniu pomocy prawnej w ramach współpracy z kancelariami radców prawnych. W związku z tym stwierdzała, że posiada nie tylko odpowiednie przygotowanie teoretyczne lecz również odpowiednie przygotowanie zawodowe (praktyczne) do wykonywania zawodu radcy prawnego. Jak zaznaczała, obecnie przygotowuje pracę habilitacyjną w ramach grantu badawczego przyznanego przez Ministra Nauki.