Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Pamela Kuraś - Dębecka Sędziowie Sędzia NSA Zdzisław Romanowski Sędzia WSA Ewa Marcinkowska (spr.) Protokolant Monika Bodzan po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 sierpnia 2009 r. sprawy ze skargi P. T. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] lutego 2009 r. nr [...] w przedmiocie niewyrażenia zgody na przeprowadzenie leczenia poza granicami kraju 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na rzecz skarżącego P. T. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
P. T. wniósł skargę na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia Nr [...] z dnia [...] lutego 2009 r. w przedmiocie niewyrażenia zgody na przeprowadzenie leczenia szpitalnego obejmującego chemioterapię przedoperacyjną, resekcje zmiany w płucu oraz chemioterapię pooperacyjną opartą na wysokich dawkach metotreksatu w [...].
Do wydania powyższej decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym:
U skarżącego P. T. w 1997 r. stwierdzono nowotwór kości prawego ramienia - mięsak kościopochodny. Poddany został wówczas intensywnej chemioterapii oraz resekcji guza kości z założeniem protezy. W 2007 r. u skarżącego wystąpił nawrót choroby nowotworowej. Wykonano wówczas lebektomię lewostronną dolną z częściową resekcją lewego przedsionka oraz poddano chorego ponownie chemioterapii. W styczniu 2009 r. lekarze prowadzący stwierdzili u skarżącego przerzuty w lewym płucu z naciekaniem opłucnej i przepony.
W dniu [...] stycznia 2009 r. do Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, za pośrednictwem [...] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, skierowany został wniosek o wyrażenie zgody na poddanie skarżącego leczeniu poza granicami kraju, w placówce w USA. Wniosek dotyczył przeprowadzenia leczenia szpitalnego obejmującego chemioterapię przedoperacyjną, resekcję zmiany w płucu oraz chemioterapię pooperacyjną opartą na wysokich dawkach metotreksatu. We wniosku lekarze ze Szpitala Klinicznego [...] Uniwersytetu Medycznego w [...] wskazali na wykorzystanie wszystkich możliwości leczenia chorego w kraju, gdyż w Polsce nie jest prowadzone leczenie wysokimi dawkami metotreksatu u dorosłych. Podkreślono ponadto, iż leczenie operacyjne u chorego w takim obrazie jest niemożliwe oraz, że wnioskowane leczenie jest postępowaniem ratującym życie.
Rozpoznając przedmiotowy wniosek Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia zwrócił się o opinię m. in. do doc. dr hab. med. W. R. - konsultanta krajowego w dziedzinie chirurgii onkologicznej oraz prof. dr hab. med. M. K. - konsultanta krajowego w dziedzinie onkologii klinicznej.
Prof. dr hab. med. M. K. - konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej, w opinii wydanej w dniu [...] stycznia 2009 r. wskazał, iż proponowane we wniosku leczenie może być zrealizowane na terenie kraju, gdyż leczenie z udziałem wysokich dawek metotreksatu może i powinno być stosowane w uzasadnionych sytuacjach klinicznych. Podkreślił też, że metoda ta nie należy do procedur nowych, ponieważ jest wykorzystywana w leczeniu chorych na nowotwory od kilkudziesięciu lat.
W odpowiedzi na kolejne zapytanie Prezesa NFZ odnośnie placówki, która mogłaby przeprowadzić takie leczenie w kraju, prof. dr hab. med. M. K. w piśmie z dnia [...] lutego 2009 r. wskazał, że chemioterapia z udziałem metotreksatu w wysokich dawkach jest obecnie prowadzona w Polsce przez ośrodki onkologii dziecięcej, zaznaczając jednocześnie, iż największe doświadczenie w skojarzonym leczeniu chorych na mięsaki kości posiada Klinika Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży [...] w [...] Poinformował ponadto, że możliwość przeprowadzenia leczenia P. T. została uzgodniona z prof. dr hab. med. W. W. - kierownikiem tej Kliniki, pod warunkiem uzyskania przez ww. Klinikę zgody Prezesa NFZ na leczenie dorosłej 29-letniej osoby w ośrodku pediatrycznym. Leczenie to miało obejmować także ewentualny zabieg chirurgiczny po chemioterapii.