Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grzegorz Nowecki Sędziowie Sędzia WSA Pamela Kuraś - Dębecka Sędzia WSA Marzena Milewska - Karczewska (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Karolina Pilecka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 maja 2015 r. sprawy ze skargi małoletniej M. K. na bezczynność Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w przedmiocie rozpoznania wniosku o sfinansowanie kosztów leczenia poza granicami Polski oddala skargę
Małoletnia M.K. (dalej: wnioskodawczyni, skarżąca) reprezentowana przez przedstawiciela ustawowego złożyła w dniu [...] listopada 2012 r. do Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia wniosek o wyrażenie zgody na przeprowadzenie leczenia poza granicami kraju, tj. zabiegu neurochirurgicznego usunięcia zmiany guzkowatej z pnia mózgu. Zdaniem organu złożony wniosek zawierał braki formalne, gdyż część II i IIIb wniosku nie została wypełniona przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego - specjalistę właściwej dziedziny medycyny posiadającego tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk medycznych. W ocenie organu, stanowisko co do pełnej zasadności leczenia poza granicami kraju powinien był zająć lekarz neurochirurg, podczas gdy wskazane powyżej części wniosku zostały wypełnione przez specjalistę chorób dzieci i chorób zakaźnych.
Wielkopolski Oddział Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia pismami z dnia [...] grudnia 2012 r., [...] lipca 2013 r., [...] września 2013 r., [...] września 2013 r., [...] października 2013 r., [...] listopada 2013 r., [...] grudnia 2013 r., [...] stycznia 2014 r. oraz [...] czerwca 2014 r. zwracał się do przedstawicieli skarżącej o usunięcie braków formalnych wniosku, a wobec bezskuteczności wezwania z dnia [...] czerwca 2014 r. pismem z dnia [...] lipca 2014 r. poinformował pełnomocników reprezentujących skarżącą o pozostawieniu wniosku bez rozpoznania stosownie do treści art. 64 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm.), dalej: k.p.a.
Pismem z dnia [...] czerwca 2014 r. przedstawiciel ustawowy skarżącej złożył skargę na bezczynność organu polegającą na niezałatwieniu w terminie wniosku z dnia [...] listopada 2012 r., która została oddalona wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 listopada 2014 r., sygn. akt VI SAB/Wa 52/14.
Niezależnie od powyższego skarżąca wezwała organ do usunięcia naruszenia prawa, a następnie pismem z dnia [...] października 2014 r. złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której wniosła o nakazanie organowi podjęcia postępowania wszczętego wnioskiem strony i wydania decyzji, nałożenie na pracownika organu odpowiedzialnego za niezałatwienie sprawy konsekwencji porządkowych lub dyscyplinarnych oraz zasądzenie na rzecz skarżącej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych. Działaniu organu zarzucono naruszenie:
1) art. 35 § 1-5 oraz art. 36 § 1 i 2 k.p.a. przez pozostawanie wniosku bez rozpoznania, mimo istnienia ustawowego obowiązku wydania decyzji wobec złożenia przez skarżącą kompletnego wniosku oraz
2) art. 68 ust. 1-5 Konstytucji RP przez odmowę sfinansowania zabiegu medycznego finansowanego ze środków publicznych, którego przeprowadzenie na terenie kraju było niemożliwe w warunkach i terminie umożliwiających ochronę życia i zdrowia pacjenta.
W uzasadnieniu złożonej skargi wskazano, że w dniu [...] maja 2013 r. wnioskodawczyni zainicjowała postępowanie w sprawie zwrotu kosztów leczenia, które nie zostało wszczęte ze względu na złożony w 2012 r. wniosek o sfinansowanie kosztów leczenia. Ponadto poinformowano, że uzupełnienie wniosku z dnia [...] listopada 2012 r. o opinie właściwych specjalistów było niemożliwe z uwagi na odpowiedzi odmowne w sprawie wydania opinii medycznych, z którymi spotkała się wnioskodawczyni, w tym również wydane przez specjalistę wskazanego przez Wielkopolski Oddział Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Pełnomocnik skarżącej podniósł, że wniosek został wypełniony prawidłowo, a kwestia lekarza specjalisty wypełniającego dokumentację jest kwestią wtórną i zaznaczył, że przepisy prawa wymagające wypełnienia części wniosku przez specjalistę właściwej dziedziny medycyny nie definiują tego pojęcia. Zdaniem pełnomocnika skarżącej powyższe powoduje, że dokumentacja ta mogła zostać wypełniona przez lekarza pediatrę jako osobę uprawnioną do orzekania o stanie zdrowia dziecka. W ocenie pełnomocnika skarżącej stanowisko Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia jest sprzeczne z ideą ochrony pacjenta. Pełnomocnik wskazał także, że Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka odmówił podjęcia się zabiegu chirurgicznego, deklarując jedynie gotowość dalszej diagnostyki i leczenia dziecka, co nie jest równoznaczne z gotowością przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego pomimo poważnego stanu pacjentki. W skardze zaznaczono również, że do krajowego porządku prawnego nie implementowano Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej (Dz.Urz. WE L 88 z dnia 4 kwietnia 2011 r., s. 45) zapewniającej mobilność pacjentów zgodnie z zasadami ustalonymi przez Trybunał Sprawiedliwości UE przez ustanowienie ram prawnych określających korzystanie ze świadczeń opieki zdrowotnej w innym państwie członkowskim niż państwo ubezpieczenia.