Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Agnieszka Wilczewska - Rzepecka, Sędzia WSA Halina Emilia Święcicka (spr.), Sędzia WSA Maria Tarnowska, Protokolant st. sekr. sąd. Dorota Wasiłek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 stycznia 2015 r. sprawy ze skargi P. B. na decyzję Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia [...] kwietnia 2014 r. znak: [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej skargę oddala
Decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r. znak [...] Główny Inspektor Sanitarny, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267), po rozpatrzeniu odwołania P. B., utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w [...] z dnia [...] sierpnia 2013 r. Nr [...], mocą której organ I instancji - działając na podstawie art. 103 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.), wymierzył P. B. karę pieniężną w wysokości 4.000 zł (słownie: cztery tysiące złotych) z powodu nieprzestrzegania wymagań w zakresie prezentacji i reklamy suplementów diety pn. "[...] 30 kapsułek", "[...]" "[...]", "[...]", "[...]", "[...]", "[...]", "[...]", "[...].", "[...]", "[...]", "[...]", "[...]", "[...]", "[...]", prowadzonej za pośrednictwem strony internetowej www. [...].pl.
Organ podniósł, iż w rozpoznawanej sprawie udowodnione zostało, że skarżący naruszył przepisy prawa żywnościowego, w tym art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy, który stanowi, iż oznakowanie środka spożywczego nie może przypisywać środkowi spożywczemu właściwości zapobiegania chorobom lub ich leczenia, albo odwoływać się do takich właściwości (...). Przepis art. 46 ust. 2 ustawy stwierdza z kolei, iż przepis art. 46 ust. 1 stosuje się również do reklamy oraz prezentacji środków spożywczych, w tym w szczególności w odniesieniu do ich (...) sposobu prezentacji oraz otoczenia, w jakim są prezentowane. Ponadto zgodnie z art. 16 Rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności reklama i prezentacja żywności, z uwzględnieniem informacji udostępnionych na jej temat w jakikolwiek sposób, nie może wprowadzać konsumentów w błąd.
Organ stwierdził, że w przedmiotowej sprawie naruszenie przepisów polegało na tym, iż na stronie internetowej skarżącego w odniesieniu do wielu suplementów diety, szczegółowo wskazanych w zaskarżonej decyzji, zawarte były treści sprzeczne z przepisami prawa żywnościowego, dokładnie opisane przez organ I instancji w decyzji. Ocena prezentacji i reklamy tych suplementów diety wykazała, że przypisują one właściwości lecznicze przedmiotowym produktom i wprowadzają konsumentów w błąd, przypisując im właściwości, których produkty te nie posiadają. Zakwestionowano m.in. takie wyrażenia jak "sok aloesowy, jako środek leczniczy i kojący, przynosi natychmiastową ulgę osobom cierpiącym na zgagę, niestrawność, bóle brzucha i wiele chorób jelit", "likwidacja zaburzeń erekcji", "jako środek przeciw zaparciom". Już samo wskazanie jednostki chorobowej w prezentacji lub reklamie żywności sugeruje konsumentowi korzystne oddziaływanie tej żywności lub jej składników na poprawę stanu zdrowia we wskazanej chorobie (np. inne choroby jelit - znajduje się pod kodem K 55 - K 63; zaparcie - znajduje się pod kodem K 59.0 w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10). Zdaniem organu wymienione sformułowania w sposób jednoznaczny wskazują i sugerują lecznicze cechy tych produktów, natomiast suplement diety nie posiada właściwości zapobiegania lub leczenia chorób, jest jedynie środkiem spożywczym uzupełniającym normalną dietę, będącym skoncentrowanym źródłem witamin lub składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny (z wyłączeniem produktów posiadających właściwości produktu leczniczego w rozumieniu prawa farmaceutycznego). Organ stwierdził, że przeciętny nabywca oferowanych przez skarżącego do sprzedaży produktów był zatem wprowadzany w błąd poprzez przypisywanie żywności właściwości leczniczych, których nie posiadała oraz sugerowanie jej właściwości leczniczych. Podkreślił, że sformułowania, których używał skarżący w prezentacji i reklamie przedmiotowych produktów z pewnością nie dotyczą efektu fizjologicznego charakterystycznego dla środków spożywczych, tylko wyraźnie wskazują na efekt leczniczy charakterystyczny dla produktów leczniczych. Zgodnie bowiem z dokumentem Rady Europy z dnia 7 lutego 2008 r. "Homeostasis, a model to distinguish between foods (including food supplements and medicinal products"), odbudowywanie prawidłowych funkcji fizjologicznych jest działaniem produktów leczniczych, a nie środków spożywczych.