Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Joanna Gierak-Podsiadły (spr.), Sędziowie sędzia WSA Jolanta Augustyniak-Pęczkowska, sędzia WSA Ewa Machlejd, Protokolant st. sekr. sąd. Piotr Bibrowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 maja 2015 r. sprawy ze skargi D P o wznowienie postępowania sądowego zakończonego postanowieniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 października 2014 r. w sprawie o sygnaturze akt VII SA/Wa 1810/14 skargę oddala
Pismem z dnia 30 października 2014 r., sprecyzowanym co do żądania pismem z dnia 12 grudnia 2014 r. i uzupełnionym kolejnym pismem (złożonym i sporządzonym przez profesjonalnego pełnomocnika działającego z urzędu) w dniu 6 marca 2015 r., D P wniosła o wznowienie postępowania sądowego w sprawie o sygn. akt VII SA/Wa 1810/14, zakończonego prawomocnym postanowieniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 października 2014 r. Orzeczeniem tym Sąd odrzucił skargę D P na decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] z dnia [...] czerwca 2014 r. nr [...] wydaną w przedmiocie nakazu rozbiórki.
W uzasadnieniu skargi o wznowienie reprezentujący skarżącą pełnomocnik (działający w sprawie z urzędu) wskazał w pierwszej kolejności na to, że skarga o wznowienie wniesiona została z zachowaniem trzymiesięcznego terminu, o którym mowa w art. 277 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.), gdyż skarżone orzeczenie zostało wydane w dniu 14 października 2014 r., a skarżąca wniosła skargę niezwłocznie po tym, jak dowiedziała się, że nie została wniesiona skarga kasacyjna od tego orzeczenia, co miało miejsce najpóźniej w dniu 12 grudnia 2014 r.
Jako podstawę skargi o wznowienie postępowania pełnomocnik skarżącej wskazał pozbawienie jej możności działania, co wypełnia przesłankę z art. 271 pkt 2 p.p.s.a., na skutek naruszenia art. 6 w zw. z art. 58 § 1 pkt 6 oraz art. 52 § 1 i § 2 p.p.s.a., a także art. 45 Konstytucji RP oraz art. 6 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.
W kontekście art. 6 p.p.s.a. pełnomocnik skarżącej podniósł, iż w postępowaniu sądowym poprzedzającym wydanie kwestionowanego postanowienia, Sąd w sposób istotny uchybił treści tej normy prawnej, gdyż na żadnym etapie postępowania nie udzielił jej potrzebnych wskazówek odnośnie czynności niezbędnych do wykonania tak, aby zapobiec odrzuceniu skargi, a więc tak, aby postępowanie procesowe mogło się toczyć w sposób zapewniający gwarancje należytego jego prowadzenia. Jak bowiem wynika z akt, Sąd ograniczył się wyłącznie do przesłania skarżącej treści kilku przepisów, jednakże nie wskazał jakie powiązanie istnieje pomiędzy treścią tych przepisów, a czynnościami jakie strona musi podjąć aby skutecznie doprowadzić do rozpoznania skargi przez sąd. Pełnomocnik skarżącej wskazał przy tym, że Sąd nie przesłał skarżącej treści przepisu art. 52 § 1 i § 2 p.p.s.a., który określa, iż skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia i definiuje pojęcie wyczerpania środków zaskarżenia. Wskazał jednocześnie, że z art. 6 p.p.s.a. wynika, iż sąd obowiązany jest udzielać stronom wskazówek potrzebnych oraz pouczać o skutkach prawnych ewentualnych zaniedbań. W niniejszym postępowaniu Sąd ograniczył się tylko do przesłania treści przepisów prawnych, w żadnym miejscu kierowanych do strony pism nie zawarł natomiast pouczenia ostrzegającego, iż zaskarżeniu winien podlegać akt administracyjny organu II instancji i, że w przypadku błędnego określenia skarżonego aktu nastąpi odrzucenie skargi. Inaczej mówiąc, jak podniósł dalej pełnomocnik skarżącej, (Sąd nie zwrócił uwagi, że) dla wypełnienia dyrektywy z art. 6 p.p.s.a. nie jest wystarczające przesłanie treści przepisów, ale konieczne jest słowne poinformowanie strony o skutkach ewentualnego zaniedbania wykonania zobowiązania sądu. Waga bowiem konsekwencji grożących stronie w przypadku błędnego określenia zaskarżonego aktu zobowiązuje sąd do zastosowania w tym przypadku zasady udzielania informacji. Tymczasem, pełnomocnika skarżącej, w niniejszej sprawie zabrakło zarówno "wskazówek potrzebnych", jak i "pouczenia o skutkach zaniedbań". Pouczenie bowiem nie może ograniczać się do przesłania treści przepisów, lecz powinno być dostosowane do realiów konkretnej sprawy i konkretnej czynności procesowej, której dotyczy. Pełnomocnik skarżącej wskazał w tym miejscu na szereg orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego. W konsekwencji wywiódł, że zaistniała w sprawie przesłanka nieważności z art. 271 pkt 2 p.p.s.a. Sąd naruszył bowiem art. 6 tej ustawy, co doprowadziło do pozbawienia skarżącej możności działania. Zgodnie zaś z wyrokiem NSA z dnia 27 października 2009 r. sygn. akt II FSK 738/08, nieważność postępowania z tej przyczyny zachodzi wówczas, gdy strona wskutek naruszenia przepisów postępowania przed sądem I instancji nie uczestniczy w postępowaniu i zostaje pozbawiona możliwości przedstawienia swojego stanowiska. Pełnomocnik skarżącej wskazał dalej, że przy analizie, czy doszło do pozbawienia strony możności działania należy rozważyć, czy nastąpiło naruszenie przepisów procesowych, a następnie sprawdzić, czy uchybienie to wpłynęło na możność strony do działania w postępowaniu, a także czy wskutek zaistnienia tych przesłanek strona nie mogła bronić swoich praw. Tylko w razie kumulatywnego spełnienia wszystkich trzech przesłanek można odpowiedzieć twierdząco, że strona została pozbawiona możności działania. Wszystkie te przesłanki w niniejszej sprawie zostały spełnione.