Dla zastosowania przepisu art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (tekst jednolity Dz.U. Nr 63 z 2007 r. poz. 424), to jest dla ograniczenia dostępu do dokumentów będących w zasobach IPN dla wnioskodawców zarejestrowanych jako tajni współpracownicy organów bezpieczeńmstwa, w szczególności dla ustalenia czy dokument był wykonany w związku z czynnościami w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zbieraniu informacji, organ udostępniający (IPN) powinien stwierdzić nie tylko, czy wnioskodawca był zarejestrowany jako tajny współpracownik, ale czy wytworzenie dokumentu wynikało z jego świadomego zamiaru uczestnictwa we współpracy o charakterze tajnym z organami bezpieczeństwa w celu przekazania im informacji o charakterze operacyjnym.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Artur Kot, Sędziowie Sędzia WSA Marek Wroczyński, Sędzia WSA Cezary Kosterna /sprawozdawca/, Protokolant Starszy sekretarz sądowy Aleksandra Borkowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2012 r. sprawy ze skargi B. K. na decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] listopada 2011 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia dokumentów w sprawie zapytania o status pokrzywdzonego 1) uchyla zaskarżoną decyzję; 2) stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości do chwili uprawomocnienia się niniejszego wyroku; 3) zasądza od Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu na rzecz skarżącego B. K. kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Decyzją nr [...] z [...] czerwca 2011 r. Dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w L. Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu biorąc za podstawę art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 roku o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2007 r. Nr 63 poz. 424, ze zm., dalej zwana ustawą o IPN), po rozpatrzeniu wniosku B. K. (skarżącego) z dnia [...] lutego 2005 r. w sprawie udostępnienia dokumentów go dotyczących, udostępnił mu w formie kopii dokumenty, znajdujące się na:
• kartach: [...], [...], [...], [...], [...] w aktach o sygn. I PN Ra [...] (poprzednie sygn.
IPN BU [...], WUSW R. [...]);
• klatkach: [...], [...] w mikrofilmie o sygn. I PN Ra [...] (poprzednie sygn. IPN BU [...], WUSW R. [...]) uznając je za wytworzone przez wnioskodawcę lub przy jego udziale w związku z czynnościami wykonywanymi w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji o czym mowa w art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy o IPN.
W uzasadnieniu decyzji organ przedstawił stan faktyczny sprawy uwzględniając wydane wcześniej rozstrzygnięcia organów administracji oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Ponadto wskazał, że w dniu [...] czerwca 2011 r. całość dokumentacji dotyczącej realizacji wniosku B. K. została przesłana z Biura Prawnego Instytutu Pamięci Narodowej do Delegatury IPN w R.. Wniosek został ponownie rozpatrzony i zrealizowany zgodnie z art. 30 ust. 1 znowelizowanej ustawy o IPN. W toku kwerendy przeprowadzonej w zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej odnaleziono wymienione szczegółowo w decyzji dokumenty dotyczące B. K..
Podczas analizy odnalezionej dokumentacji w dostępnym zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej stwierdzono, że część dokumentacji, tj.
- karty: [...], [...], [...], [...], [...] w aktach o sygn. IPN Ra [...] (poprzednie sygn. IPN
BU [...], WUSW R. [...]);
- klatki: [...], [...] w mikrofilmie o sygn. IPN Ra [...] (poprzednie sygn. IPN BU [...], WUSW R. [...]) spełnia kryteria określone art. 30 ust. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o IPN.
Z analizy zgromadzonej dokumentacji organ wywiódł, że B.K. był w okresie od [...] lutego 1981 r. do [...] lipca 1981 r. zarejestrowany jako kontakt operacyjny "BK" (Wydział Paszportów KWMO w R.). Następnie w dniu [...] lipca 1981 r. został zarejestrowany jako tajny współpracownik organów bezpieczeństwa państwa (Wydział III A KWMO w R.) o pseudonimie "[...]", a wyżej wymienione dokumenty zostały wytworzone przez niego lub przy jego udziale w związku z czynnościami wykonywanymi w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji.
Organ I instancji wskazał, że zgodnie z art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy o IPN, Instytut Pamięci udostępnia kopie dokumentów, o których mowa w ust. 1, dotyczących wnioskodawcy i wytworzonych przez wnioskodawcę lub przy jego udziale w ramach czynności wykonywanych w związku z jego pracą lub służbą w organach bezpieczeństwa państwa albo w związku z czynnościami wykonywanymi w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji. Ponadto zgodnie z art. 31 ust. 1 cytowanej ustawy udostępnienie przez Instytut Pamięci kopii dokumentów, w przypadku, o którym mowa w art. 30 ust. 2 pkt 1, następuje w drodze decyzji administracyjnej.