Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Artur Kot, Sędziowie Sędzia WSA Sławomir Fularski (sprawozdawca), Sędzia WSA Leszek Kobylski, Protokolant Specjalista Ilona Obara, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 stycznia 2016 r. w Radomiu sprawy ze skargi U. R. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] maja 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję z dnia [...] lutego 2015 r. nr [...]; 2) zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz skarżącej U.R. kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] maja 2015 r., [...], Zakład Ubezpieczeń Społecznych (dalej "organ", "ZUS" lub "Zakład") działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267, dalej jako "K.p.a.") w związku z art. 83 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1442, dalej jako "u.s.u.s."), utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] lutego 2015 r., [...]w sprawie odmowy umorzenia U. R. (dalej: "skarżąca") należności w łącznej kwocie [...] zł, w tym z tytułu składek na:
- ubezpieczenia społeczne osobiste za okres 11/1995r.-05/1996r., 10/1996r.-06/1997r. w łącznej kwocie [...] zł,
- ubezpieczenie społeczne za pracowników za okres 10/1996r.-08/1997r. w łącznej kwocie [...] zł.
W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że skarżąca wniosła o ponowne rozpatrzenie wniosku o umorzenie należności z tytułu składek, który został rozpatrzony odmownie decyzją z dnia [...] lutego 2015 r. Wniosek swój argumentowała tym, że zachodzą przesłanki wymienione w art. 28 ust. 3 pkt 6 u.s.u.s. oraz, że należności z tytułu nieopłaconych składek ZUS są przedawnione. Można ich zatem dochodzić jedynie z przedmiotu zabezpieczenia hipotecznego na nieruchomości należącej do skarżącej, przy czym stwierdzono, że z uwagi na wielość wpisów innych wierzycieli przed ZUS-em nie będzie to możliwe. Nadto skarżąca powołała się na wyroki WSA w Warszawie z dnia 18 grudnia 2006 r. (sygn. akt II SA/WA 2937/06) i z dnia 30 listopada 2006 r. (sygn. akt II SA/WA 2365/06), w których ww. sąd stwierdził, że przy dokonywaniu rozstrzygnięć wniosków o umorzenie należności, organy administracji publicznej obowiązane są do brania pod uwagę okoliczności bieżące, a nie odnosić się do przewidywań odnośnie do przyszłości.
Pełnomocnik skarżącej, po zapoznaniu się z aktami sprawy, oświadczył, że podtrzymuje stanowisko wyrażone we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Podkreślił, że przed wpisem hipoteki ZUS wpisane są hipoteki innych wierzycieli i jest wysoce prawdopodobne, że w przypadku egzekucji z nieruchomości to one wyczerpią środki z przedmiotu hipoteki, tym bardziej, że jest to nieruchomość rolna. Nadto wskazał, że należności widniejące na koncie skarżącej są należnościami przedawnionymi, a ich dochodzenie jest możliwe jedynie z przedmiotu hipoteki, w związku z czym wnosi o ich umorzenie.
Organ wskazał, że kwestia umorzenia należności z tytułu składek została uregulowana w art. 28 ust. 2 u.s.u.s. Umorzenie należności z tytułu składek jest możliwe w ściśle określonych sytuacjach wymienionych w art. 28 ust. 3 pkt 1-6, przy czym decyzja Zakładu w sprawie umorzenia ma charakter uznaniowy, co oznacza, że wystąpienie przesłanek o których mowa w ww. przepisach nie stwarza po stronie Zakładu obowiązku umorzenia zadłużenia. Umorzenie należności na podstawie przesłanek całkowitej nieściągalności, o których mowa w art. 28 ust. 3 pkt 6 u.s.u.s., jest możliwe m.in. w przypadku zaprzestania prowadzenia działalności przy jednoczesnym braku majątku, z którego można egzekwować należności. W przypadku skarżącej pomimo, że wykreśliła ona działalność gospodarczą to jest w posiadaniu majątku, z którego można prowadzić egzekucję. Zakład posiada zabezpieczenia należności na nieruchomościach należących do skarżącej, które są przedawnione, lecz istnieje możliwość ich dochodzenia z przedmiotu zabezpieczenia.