Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Leszek Kobylski, Sędziowie Sędzia WSA Sławomir Fularski, Sędzia WSA Renata Nawrot (sprawozdawca), Protokolant Sekretarz sądowy Karolina Kaca, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lutego 2018 r. w Radomiu sprawy ze skargi T.L. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] sierpnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] czerwca 2017 r. nr [...]; 2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz skarżącego T. L. kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie jest skarga T. L. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w R. w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu odsetek od nieopłaconych składek.
W sprawie zaistniały następujące okoliczności faktyczne i prawne:
Decyzją znak UNW Nr [...] z [...] czerwca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (zwany również Zakład, ZUS) działając na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3, art. 28 ust. 1, ust. 2 i ust. 3a oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2016 r., poz. 963, zwana dalej ustawa o sus), po rozpatrzeniu wniosku T. L. z [...] kwietnia 2017 r. orzekł o odmowie umorzenia należności z tytułu odsetek naliczonych na wpływu wniosku, od nieopłaconych składek w łącznej kwocie [...] zł w tym:
1. na ubezpieczenie społeczne osobiste za okres 06/1996 - 01/1998, 08/1998, 09/1998 w kwocie [...] zł.,
2. na ubezpieczenie społeczne pracownicze za okres 10/1996 - 04/1997, 06/1997 - 12/1997, 08 - 09/1998 w kwocie [...] zł.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wskazał, iż skarżący: deklaruje możliwość uregulowania należności głównej w miesięcznych ratach po [...] zł, ma trudną sytuację materialną, utrzymuje się z emerytury w kwocie [...] zł miesięcznie, zamieszkuje z żoną I. L., która otrzymuje emeryturę w kwocie [...] zł, posiada z żoną szereg zadłużeń z tytułu zaległości wobec ZUS, ma egzekucję komorniczą z emerytury, wspólnie z żoną ponosi koszty utrzymania: opłaty za energię elektryczną, wodę, gaz, wywóz nieczystości, zobowiązania podatkowe w kwocie [...]zł miesięcznie, koszty utrzymania żony wynoszą [...] zł miesięcznie, ponadto leczy się [...] na [...] i z uwagi na stan zdrowia nie może podjąć dodatkowego zatrudnienia, co potwierdza zaświadczenie lekarskie. Jego koszty leczenia i zakupu leków wynoszą [...] zł miesięcznie, również jego żona leczy się [...] i na [...], koszt miesięczny leków wynosi [...] zł, z powodu zaległości na rzecz ZUS nie jest w stanie pokrywać żadnych zobowiązań, a uzyskiwane dochody nie pozwalają na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych.
Ponadto strona wnioskująca podniosła, iż rozłożenie należności głównej na raty i umorzenie zaległych odsetek pozwoliłoby na uregulowanie zobowiązania wobec ZUS.
Następnie organ wyjaśnił, że zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy o sus należności z tytułu składek mogą być umorzone w całości lub części przez Zakład, z uwzględnieniem ust. 2-4, przy czym podkreślił, że przyjęta w tym zakresie polityka Zakładu określa, iż umorzenie odsetek za zwłokę następuje wyłącznie w przypadku i w takiej części w jakiej została umorzona należność główna. Powyższe stanowisko organ uzasadnił: zachowaniem zasady równego traktowania wszystkich płatników składek, oraz wymogiem rozliczania przez Zakład wpłat dokonanych przez płatnika po terminie płatności (również tych nie uwzględniających odsetek za zwłokę) proporcjonalnie na pokrycie kwoty zaległych składek oraz odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości z tytułu składek do kwoty odsetek za zwłokę, co reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 78, poz.465).