Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zofia Borowicz po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2007 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia T. K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 8 maja 2007 r., sygn. akt I SA/Bk 353/06 w zakresie odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi wspólników spółki cywilnej [...] w Częstochowie - T. K., J. G.-S. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Białymstoku z dnia [...] lipca 2006 r., Nr [...] w przedmiocie odmowy unieważnienia zgłoszenia celnego postanawia: oddalić zażalenie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku postanowieniem z 1 lutego 2007 r., sygn. akt I SA/Bk 353/06, wydanym przez referendarza sądowego, oddalił wnioski wspólników spółki cywilnej [...] w Częstochowie T. K. oraz J. G.-S. w przedmiocie przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi ww. wymienionych na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Białymstoku w przedmiocie odmowy unieważnienia zgłoszenia celnego.
Sąd wskazał w szczególności, że na rachunku bankowym Spółki cywilnej [...], której T. K. i J. G.-S. są wspólnikami i w której imieniu wnieśli skargę na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Białymstoku oraz wnieśli o zwolnienie z kosztów sądowych figuruje kwota 10.022,43 zł, przy czym zauważył, że skarżący nie wskazali na jakiekolwiek ograniczenia w dysponowaniu tą kwotą.
T. K. 2 kwietnia 2007 r. złożył sprzeciw od powyższego postanowienia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku postanowieniem z 8 maja 2007 r., sygn. akt I SA/Bk 353/06, oddalił wniosek T. K. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
W uzasadnieniu Sąd podał, że informacje o stanie rodzinnym i majątkowym wnioskodawcy nie uzasadniają przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. T. K. oświadczył, że mieszka z matką w należącym do niej domu, a ponadto, że pozostaje na utrzymaniu matki. Jest on wspólnikiem trzech spółek: [...], która przynosi straty spowodowane wstrzymaniem na granicy surowca, którym spółka miała handlować; [...] s.c., która jest w trakcie organizacji oraz [...] s.c. Ostatnia z wymienionych spółek na koniec października 2006 r. przyniosła mu dochód w wysokości 6.680,01 zł. Ponadto Sąd wskazał, że J. G.-S. i T. K. dysponują kwotą 10.012,57 zł zgromadzoną na rachunku związanym z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą w formie spółki cywilnej prowadzonej pod firmą [...]. Wnioskodawca nie udowodnił, że nie jest w stanie ponieść kosztów wpisu w wysokości 1.500 zł.
Na powyższe postanowienie zażalenie wniósł T. K. żądając uchylenia zaskarżonego postanowienia i przyznania prawa pomocy skarżącemu w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów wpisu od skargi w całości.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Instytucja prawa pomocy uregulowana w art. 243 i następnych ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) stanowi gwarancję konstytucyjnej zasady prawa do sądu, jako podstawowego standardu państwa prawnego. Celem tej instytucji jest zapewnienie dostępu do sądu administracyjnego osobom, którym brak środków finansowych uniemożliwia ten dostęp.
T. K. złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów postępowania. Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Użycie przez ustawodawcę w treści tego przepisu sformułowania "następuje" oznacza, że udzielenie przez sąd administracyjny prawa pomocy jest obligatoryjne, gdy skarżący udowodni brak środków na pokrycie kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.