Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Barbara Mleczko-Jabłońska po rozpoznaniu w dniu 13 września 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia I. K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 18 czerwca 2019 r., sygn. akt III SA/Łd 508/19 w zakresie oddalenia wniosku sędziego o wyłączenie od rozpoznania sprawy w sprawie ze skargi Miasta Łódź na decyzję Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 30 września 2015 r., nr 24/2015/PR w przedmiocie określenia przypadającej do zwrotu kwoty dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i wyłączyć sędziego NSA Irenę Krzemieniewską od orzekania w sprawie o sygn. akt III SA/Łd 508/19.
Sędzia NSA Irena Krzemieniewska (dalej: wnioskodawczyni) złożyła wniosek o wyłączenie ze sprawy o sygn. akt III SA/Łd 508/19, ze skargi Miasta Łódź na decyzję Zarządu Województwa Łódzkiego z 30 września 2015 r. w przedmiocie określenia kwoty przypadającej do zwrotu
W uzasadnieniu wniosku podniosła, że sprawa dotyczy umowy i projektu "Rewitalizacja EC1 i jej adaptacja na cele kulturalno-artystyczne". Zięć wnioskodawczyni pracował w EC1 Łódź Miasto Kultury, które było realizatorem ww. projektu, i brał udział w jego realizacji. Następnie pracował w Zarządzie Nowego Centrum Łodzi, gdzie koordynował ten projekt.
Postanowieniem z 18 czerwca 2019 r. WSA w Łodzi oddalił ww. wnioek. Uzasadniając rozstrzygnięcie, Sąd wskazał, że z art. 19 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm., dalej: p.p.s.a.) wynika, że wyłączenie sędziego następuje nie tylko z mocy ustawy w przypadku zaistnienia przesłanek enumeratywnie wskazanych w art. 18 p.p.s.a., ale również na wniosek strony lub sędziego w sytuacji zaistnienia okoliczności w nim wskazanych. Podstawowym celem instytucji wyłączenia sędziego jest eliminowanie wszelkich przyczyn, które mogłyby skutkować pojawieniem się jakichkolwiek wątpliwości, co do bezstronności i obiektywizmu sędziego przy rozpoznawaniu konkretnej sprawy.
Sąd I instancji podniósł, że określenie tzw. przesłanek względnych z art. 19 p.p.s.a. nastąpiło poprzez użycie ogólnego sformułowania zaistnienia okoliczności uprawdopodobniającej uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności danego sędziego w konkretnej sprawie. Oznacza to, że będą to obiektywnie zaistniałe okoliczności, dające podstawę do sformułowania uzasadnionych zastrzeżeń co do bezstronności sędziego, przy rozstrzyganiu danej sprawy, w tym także okoliczności objęte art. 19 p.p.s.a. (tj. wynikające ze stosunku osobistego pomiędzy sędzią a jedną ze stron lub jej przedstawicielem, charakteryzujące się przede wszystkim istnieniem więzi emocjonalnej o charakterze pozytywnym lub negatywnym, której podstawą jest stosunek pokrewieństwa, przyjaźni, znajomości, zależności służbowej, gospodarczej, społecznej, itp.). Okoliczność mogąca wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie musi faktycznie wystąpić, tzn. nie może mieć charakteru potencjalnego, tj. być jedynie uprawdopodobniona. W związku z tym nie jest wystarczające samo stwierdzenie, podejrzenie, przypuszczenie sędziego wynikające z nadmiernej wrażliwości lub przekonania o konieczności wyłączenia ze sprawy dla jej przejrzystości i braku jakichkolwiek wątpliwości co do bezstronności sędziego. Nie ma znaczenia subiektywne przekonanie sędziego o braku bezstronności, lecz konieczne jest wskazanie poważnych powodów, które obiektywnie spowodowałyby utratę zaufania co do bezstronności sędziego. Wobec powyższego wątpliwość co do bezstronności sędziego musi być uzasadniona, co wiąże się także z przedstawieniem odpowiedniej argumentacji.
Sąd podniósł, że nie stanowi okoliczności uzasadniającej wątpliwość co do bezstronności sędziego fakt, iż zięć sędziego pracował przed laty w instytucji (EC1 Łódź Miasto Kultury), która była beneficjentem środków finansowych przyznanych w ramach programu dofinansowania z środków unijnych. Faktycznym wnioskodawcą w sprawie było Miasto Łódź, a EC1 jedynie beneficjentem - podmiotem wykorzystującym środki przekazane przez Miasto Łódź. Stroną postępowania sądowego jest również Miasto Łódź.