Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jacek Chlebny Sędziowie NSA Małgorzata Dałkowska-Szary Marek Stojanowski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi K. M. na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach w sprawie o sygn. akt IV SAB/Gl 125/15 ze skargi K. M. na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w Z. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej postanawia: oddalić skargę na przewlekłość postępowania.
W dniu 15 marca 2016 r. K. M. wniósł skargę na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach w sprawie o sygn. akt IV SAB/Gl 125/15 ze skargi K. M. na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w Z. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej.
Z akt sprawy wynika, że ww. oryginał skargi na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w Z. wraz z aktami sprawy złożony został przez Prezesa Sądu Rejonowego w Z. w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach w dniu 9 października 2015 r. (data prezentaty sądu). Zarządzeniem z dnia 12 października 2015 r. sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt IV SAB/Gl 125/15, nadano symbol, wskazano strony i przedmiot postępowania, wyznaczono sędziego sprawozdawcę. Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału z dnia 12 października 2015 r. wezwano skarżącego do uiszczenia wpisu sądowego od skargi. Odpis zarządzenia do uiszczenia wpisu został doręczony skarżącemu w dniu 26 października 2015 r.
W dniu 2 listopada 2015 r. (data prezentaty sądu) skarżący złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy.
W dniu 17 listopada 2015 r. referendarz sądowy WSA w Gliwicach wezwał skarżącego do uprawdopodobnienia okoliczności podniesionych we wniosku o przyznanie prawa pomocy. Pismo to zostało doręczone skarżącemu w dniu 30 listopada 2015 r.
W dniu 10 grudnia 2015 r. (data prezentaty sądu) wpłynęło pismo, w którym skarżący zastosował się do w/w wezwania.
Postanowieniem referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 12 stycznia 2016 r. przyznano skarżącemu prawo pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie skarżącego od kosztów sądowych.
Zarządzeniem z dnia 4 marca 2016 r. wyznaczono termin posiedzenia niejawnego na dzień 7 kwietnia 2016 r.
W skardze na przewlekłość K. M. wniósł o stwierdzenie przewlekłości opisanego postępowania sądowego przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach, zalecenie Sądowi I instancji bezzwłocznego wydania zarządzenia o wyznaczeniu posiedzenia w taki sposób aby mogło się ono odbyć w terminie 30 dni od dnia zwrotu akt przez sąd odwoławczy oraz przyznanie skarżącemu od Skarbu Państwa sumy pieniężnej w wysokości 5 000 złotych. W uzasadnieniu skarżący przytaczając przebieg postępowania wskazał, że dotychczas Sąd I instancji nie rozpoznał jego skargi ani też nie wyznaczył terminu posiedzenia. Stąd skarga na przewlekłość postępowania jest uzasadniona.
Wyrokiem z dnia 7 kwietnia 2016 r. WSA w Gliwicach oddalił skargę K. M. na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w Z. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W przedstawionym stanie faktycznym skarga na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach nie zasługuje na uwzględnienie i jako taka podlega oddaleniu.
Skarga o stwierdzenie, że w postępowaniu przed sądem administracyjnym nastąpiła przewlekłość postępowania może być uwzględniona, jeżeli są podstawy do przyjęcia, że na skutek działania lub bezczynności sądu naruszone zostało prawo strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki - Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm. - zwanej dalej "ustawą"). Konieczne jest, więc ustalenie, że wystąpiła zwłoka w postępowaniu sądowym (przewlekłość postępowania) oraz że zwłoka w postępowaniu sądowym jest nieuzasadniona. Stosownie do art. 2 ustawy, o nieuzasadnionej zwłoce można mówić wówczas, jeżeli postępowanie w sprawie trwa dłużej, niż to konieczne, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także zachowań stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Ocena ta nie może być oderwana od obowiązku sądu rozpoznania wszystkich spraw wniesionych do sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy zachowaniu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazującym rozpoznanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach. Ustawa nie określa, wprost jaki okres oczekiwania na rozpoznanie sprawy należy uznać za nieuzasadnioną zwłokę. Pewna wskazówka wynika jednak z art. 14 ustawy, który stanowi, że skarżący może wystąpić z nową skargą w tej samej sprawie po upływnie 12 miesięcy. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazuje się więc, że ustawodawca uznał za przewlekłe takie postępowanie, które trwa dłużej niż 12 miesięcy. Przy czym, jeżeli postępowanie trwa dłużej niż 12 miesięcy nie oznacza to samo przez się, że nastąpiła przewlekłość postępowania w rozumieniu tej ustawy (por. postanowienia NSA: z dnia 7 marca 2014 r., sygn. akt II OPP 14/14, z dnia 25 lipca 2013 r., sygn. akt II OPP 25/13, z dnia 19 sierpnia 2011 r., II OPP 27/11, z dnia 3 października 2014 r., sygn. akt I OPP 101/14). Istotne są, bowiem również ustalenia faktyczne danej sprawy.
W rozpoznawanej sprawie nie można zarzucić przewlekłości postępowania w rozumieniu ustawy. Od dnia wpływu skargi do Sądu (9 października 2015 r.) do dnia wniesienia przez skarżącego skargi na przewlekłość postępowania (15 marca 2016 r.) upłynęło niecałe 6 miesięcy. Taki okres oczekiwania na zakończenie sprawy z całą pewnością nie pozwala stwierdzić, aby prawo strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone. Zauważyć należy, że w tej sprawie to strona zarzucająca Sądowi I instancji przewlekłość zainicjowała postępowanie wpadkowe w zakresie prawa pomocy. Sąd I instancji zobowiązany był zatem w pierwszej kolejności rozpoznać wniosek, co uczynił, zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, bez nieuzasadnionej zwłoki. Jednocześnie należy podkreślić, że w dniu 7 kwietnia 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wydał wyrok oddalający skargę na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w Z. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej. Sprawa została, więc załatwiona w ciągu 6 miesięcy.
Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy orzekł jak w sentencji postanowienia.