Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku M.C. o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi kasacyjnej M.C. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 19 marca 2015 r., sygn. akt: II SA/Ke 43/15 oddalającego skargi Gminy K. i M.C. na decyzję Wojewody Świętokrzyskiego z dnia [..] lutego 2011 r., znak: [..] w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości postanawia: wstrzymać wykonanie zaskarżonej decyzji.
Na decyzję Wojewody Świętokrzyskiego z dnia [..] lutego 2011 r. znak: [..] skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach wniosły Gmina K. i M.W. (secundo voto C.).
Organ postanowieniem z dnia [..] marca 2011 r., znak: [..] wstrzymał z urzędu wykonanie ostatecznej decyzji Wojewody Świętokrzyskiego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach wyrokiem z dnia 19 marca 2015 r., sygn. akt: II SA/Ke 43/15 oddalił skargi Gminy K. i M.C. na decyzję Wojewody Świętokrzyskiego z dnia [..] lutego 2011 r., znak: [..], którą Wojewoda zwrócił M.S. (poprzedniczce prawnej M.C.) nieruchomość gruntową stanowiącą własność Gminy K., położoną przy ul. [..] (działki nr [..], [..], [..], [..], [..], [..]), ustalił zwaloryzowane odszkodowanie za część wywłaszczonej nieruchomości w kwocie [..] zł, ustalił wzrost wartości nieruchomości na kwotę [..] zł, zobowiązał M.S. do wpłacenia powyższych kwot, rozkładając należność [..] zł na 10 rocznych rat, do skutków zwłoki lub opóźnienia określając zastosowanie k.c., zabezpieczył wierzytelność Gminy K. przez ustanowienie hipoteki na zwracanej nieruchomości, zatwierdził podział nieruchomości, zgodnie z którym działka nr [..]została podzielona na działki [..] i [..] i stwierdził, że decyzja stanowi podstawę wpisu do Ksiąg Wieczystych.
W skardze kasacyjnej z dnia 14 lipca 2015 r. M.C. wniosła o wstrzymanie wykonania decyzji Wojewody podnosząc, że wykonanie decyzji doprowadzi do egzekucji (skarżącej w toku postepowania przyznano prawo pomocy) i utraty nieruchomości, a egzekucja z nieruchomości może nie pokryć całości (znacznie zawyżonej kwoty odszkodowania), co spowoduje egzekucję z majątku osobistego, a tym samym zagrozi egzystencji skarżącej, a nadto spowoduje wpis do rejestru dłużników niewypłacalnych KRS.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Decyzja będąca przedmiotem kontroli sądu administracyjnego została wydana w oparciu o przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j.: Dz.U. z 2016 r., poz. 2147). Stosownie do art. 9 powołanej ustawy - w razie wniesienia do sądu administracyjnego skargi na decyzję wydaną w sprawach, o których mowa w przepisach działu III ustawy, a więc m.in. w sprawach dotyczących zwrotu wywłaszczonych nieruchomości, organ administracji publicznej, który wydał zaskarżoną decyzję, wstrzymuje z urzędu jej wykonanie. Przyjęte rozwiązanie stanowi szczególne odstępstwo od zasad wykonalności decyzji administracyjnych (por. G. Matusik, w: G. Bieniek, M. Gdesz, S. Kalus, G. Matusik, E. Mzyk, Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz, red. S. Kalus, s. 83).
Obowiązująca w czasie orzekania przez Sąd I instancji ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a.) przewidywała, że wstrzymanie wykonania aktu lub czynności upada w razie wydania przez sąd orzeczenia kończącego postępowanie w pierwszej instancji (art. 61 § 6 p.p.s.a.). Warunkiem wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji przez Sąd, zgodnie z art. 61 § 3 p.p.s.a., jest niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, w przypadku jej wykonania.