Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek po rozpoznaniu w dniu 5 września 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Łodzi na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 14 grudnia 2017 r. o sygn. akt III SA/Łd 754/17 odrzucające skargę A.M. na pismo Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Łodzi z dnia [...] maja 2017 r. nr [...] w przedmiocie złożenia propozycji pracy postanawia: oddalić skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi postanowieniem z dnia 14 grudnia 2017 r. o sygn. akt III SA/Łd 754/17 odrzucił skargę A.M. (dalej: skarżąca) na pismo (które Sąd I instancji nazwał "decyzją") Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Łodzi z dnia [...] maja 2017 r. nr [...] w przedmiocie złożenia propozycji pracy.
Sąd I instancji stwierdził, że zaskarżona pisemna propozycja Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Łodzi (Dyrektor IAS) złożona funkcjonariuszowi, określająca nowe warunki zatrudnienia w Izbie Administracji Skarbowej, jest decyzją, w rozumieniu art. 104 § 1 K.p.a., która podlega zaskarżeniu do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (Szef KAS). Wobec powyższego z uwagi na fakt, iż w aktach sprawy brak jest rozstrzygnięcia Szefa KAS, skarga jako złożona na decyzję organu I instancji jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 P.p.s.a.
Argumentując swoje stanowisko Sąd podał, że istota sporu sprowadza się do udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy sposób przekształcenia dotychczasowego stosunku służbowego w stosunek pracy w trybie art. 165 ust. 7 w zw. z art. 171 ust. 1 ustawy jest prawnie uzasadniony i zgodny z konstytucyjnymi standardami. Pomimo bowiem wyposażenia właściwych organów w kompetencje do władczego rozstrzygania o sytuacji prawnej między innymi funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej, ustawodawca w przepisach ustawy nie wskazał prawnej formy działania organu w tym obszarze.
Sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, a kontrola ta przeprowadzana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Kontrola sądowoadministracyjna obejmuje jednak nie tylko legalność zaskarżonego działania organu ale także legalność prawa, na podstawie którego działanie to zostało podjęte. Błędy legislacyjne nie mogą bowiem wpływać na ograniczenia praw jednostki w demokratycznym państwie prawnym, w szczególności tych, których źródłem jest Konstytucja RP. W sytuacji zatem powzięcia przez sąd administracyjny wątpliwości, co do legalności prawa, na podstawie którego zostało podjęte zaskarżone działanie, sąd ten musi najpierw uporać się z problemem ustalenia legalności prawa, a dopiero później (po wyjaśnieniu tej pierwszej wątpliwości) z zagadnieniem legalności kontrolowanego działania (por. J. Drachal, R. Hauser, E. Mzyk, Dwuinstancyjne sądownictwo administracyjne, Zielona Góra 2003, s. 41-42).
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi powziął wątpliwość, co do zgodności przepisów prawa, w oparciu o które organ podjął zaskarżone rozstrzygnięcie, z podstawowymi zasadami konstytucyjnymi.
Prawodawca w analizowanej ustawie wprowadził bowiem, nieznaną dotychczas, instytucję przekształcenia stosunku służbowego w stosunek pracy w trybie przyjęcia propozycji pracy. Zdaniem sądu zasadnie dotychczasowi funkcjonariusze celni traktują otrzymaną na podstawie art. 165 ust. 7 ustawy propozycję pracy, której przyjęcie w świetle art. 171 ust. 1 ustawy przekształca stosunek służbowy w stosunek pracy, jako de facto decyzję skutkującą zwolnieniem ze służby. Niezależnie bowiem od tego, czy funkcjonariusz zgodzi się na otrzymaną propozycję pracy, czy też odmówi jej przyjęcia prowadzi to do zakończenia stosunku służbowego poprzez jego przekształcenie bądź wygaśnięcie.