Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek, , , po rozpoznaniu w dniu 30 września 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej W. W. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 29 maja 2009 r., sygn. akt II SA/Kr 194/09 w sprawie ze skargi W. W. na postanowienie Wojewody Małopolskiego z dnia [...] listopada 2008 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.
Postanowieniem z dnia 29 maja 2009 r., sygn. akt II SA/Kr 194/09, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie odrzucił skargę W. W.a na postanowienie Wojewody Małopolskiego z dnia [...] listopada 2008 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania.
W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że postanowienie o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania (zażalenia) nie jest postanowieniem kończącym postępowanie w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 150, poz. 1273 ze zm. - zwana dalej P.p.s.a.), wobec czego skarga na powyższe postanowienie na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 P.p.s.a. jako niedopuszczalna podlega odrzuceniu.
Na powyższe postanowienie skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł skarżący W. W., zaskarżając je w całości i zarzucając:
1. naruszenie przepisu art. 134 w zw. z art. 59 K.p.a. poprzez przyjęcie, że organ rozpatrujący wniosek o przywrócenie terminu, podejmując rozstrzygnięcie o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia zażalenia, powinien równocześnie stwierdzić odrębnym postanowieniem fakt wniesienia odwołania z uchybieniem terminowi i dopiero to postanowienie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego jako postanowienie zamykające postępowanie w sprawie;
2. naruszenie przepisu art. 3 § 2 pkt 2 P.p.s.a. poprzez przyjęcie, że postanowienie odmawiające przywrócenia terminu do wniesienia środka odwoławczego nie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie.
W konkluzji skargi kasacyjnej skarżący wniósł o uchylenie postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie.
Jak wynika z art. 3 § 1 P.p.s.a. sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.
Zgodnie natomiast z treścią art. 3 § 2 pkt 2 P.p.s.a. kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie w sprawie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawy co do istoty.
W doktrynie prezentowane jest stanowisko, że postanowienia o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania mieszczą się w grupie postanowień "kończących postępowanie" w rozumieniu powyższego przepisu. Zauważa się ponadto, że postanowienia takie mają istotne znaczenie dla dalszego biegu postępowania w sprawie, albowiem uniemożliwiają one uruchomienie toku instancji w stosunku do określonej decyzji i powodują, że uzyskuje ona przymiot ostateczności (zob. T.Woś, H. Knysiak-Molczyk, M.Romańska, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Wyd. LexisNexis Warszawa 2005, s.57)
Uznać zatem należy, że postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie jest także postanowienie o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania wydane na podstawie art. 59 § 2 K.p.a., albowiem pozbawia ono stronę możliwości zaskarżenia decyzji organu pierwszej instancji. Na postanowienie to nie przysługuje wprawdzie zażalenie, jednak od postanowień takich, jako zamykających postępowanie, służy skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego (por. B.Adamiak, J.Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego - Komentarz, C.H.Beck, Warszawa 2008, s. 350). Naczelny Sąd Administracyjny podziela w całej rozciągłości pogląd doktryny, że postanowienia odmawiające przywrócenia terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia zamykają postępowanie i z tego względu służy na nie skarga do sądu administracyjnego.
Stanowisko takie oparte jest także na bogatym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (zob np. postanowienie NSA z 21 października 2008r., sygn. akt II OSK 1489/08, niepublikowane, postanowienie NSA z 23 czerwca 2008r., sygn. akt II OSK 860/08, niepublikowane oraz postanowienie NSA z dnia 11 kwietnia 2007 r., sygn. akt II OSK 412/07, niepublikowane).
Zasadnym jest również zarzut, naruszenia przepisu art. 134 w zw. z art. 59 K.p.a. Skoro, jak wykazano powyżej, postanowienie o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania zamyka postępowanie i służy na nie skarga do sądu administracyjnego, nietrafnym jest stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, że dopiero na postanowienie organu o stwierdzeniu - na podstawie art. 134 K.p.a. - uchybienia terminu do wniesienia odwołania służy skarga do sądu administracyjnego.
Tym samym należy uznać, że Sąd pierwszej instancji wadliwie zastosował przepis art. 58 § 1 pkt 6 P.p.s.a., w myśl którego sąd odrzuca skargę, jeżeli z innych przyczyn wniesienie skargi jest niedopuszczalne. Naruszenie powyższego przepisu niewątpliwie miało istotny wpływ na wynik sprawy.
Mając na uwadze powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 185 § 1 P.p.s.a. w zw. z art. 182 § 1 P.p.s.a. postanowił jak na wstępie.