Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Ewa Dzbeńska po rozpoznaniu w dniu 22 września 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. O. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 czerwca 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 802/10 o odrzuceniu skargi A. O. na decyzję Ministra Edukacji Narodowej z dnia [...] lutego 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie
Postanowieniem z dnia 28 czerwca 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 802/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę A. O. na decyzję Ministra Edukacji Narodowej z dnia [...] lutego 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego.
W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że zaskarżoną decyzję doręczono na adres skarżącej w dniu 2 marca 2010 r., a jej odbiór pokwitował M. B. Skarga zaś została wniesiona do Sądu za pośrednictwem Ministra Edukacji Narodowej w dniu 2 kwietnia 2010 r.
Zestawiając datę doręczenia skarżącej zaskarżonej decyzji z datą nadania skargi na adres organu (2 marca 2010 r. i 2 kwietnia 2010 r.), Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że skarga została wniesiona z przekroczeniem trzydziestodniowego terminu, o którym mowa w art. 53 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej powoływanej jako "P.p.s.a.".
Skargę kasacyjną (błędnie zatytułowaną "Zażalenie") na powyższe postanowienie wniosła A. O., domagając się jego uchylenia i przyjęcie skargi do rozpoznania.
Zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła naruszenie art. 43 k.p.a., art. 58 § 1 pkt 2 i 3 P.p.s.a., a także dowolność i sprzeczność ustaleń z rzeczywistym stanem faktycznym co do terminu, okoliczności i faktu doręczenia decyzji Ministra Edukacji Narodowej z dnia [...] lutego 2010 r.
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano, że skarżąca była przekonana, iż decyzja organu została odebrana w dniu 3 marca 2010 r. Konsekwencją tej świadomości było złożenie skargi w dniu 2 kwietnia 2010 r., który w jej ocenie, był ostatnim dniem do jej złożenia.
Ponadto wnosząca skargę kasacyjną podniosła, że decyzję fizycznie otrzymała od M. B. w dniu 15 marca 2010 r. po powrocie do miejsca zamieszkania. M. B. pokwitował odbiór decyzji na zwrotnym potwierdzeniu odbioru mimo, że nie jest domownikiem w rozumieniu art. 43 k.p.a. Ze względu na nieprawidłowe relacje lub z przyczyn od niego niezależnych (niechęci do skarżącej lub braku pamięci) M. B. nie jest w stanie wyjaśnić czy odebrał przesyłkę będąc w mieszkaniu pod nieobecność skarżącej, czy odebrał ją w placówce pocztowej i kiedy.
M. B. nie jest osobą zameldowaną w mieszkaniu A. O., jak również nie zamieszkuje tam ciągle i stale. Korespondencję odebrał przypadkowo przebywając w jej mieszkaniu jako gość, krótkotrwale. Ponadto nie miał on upoważnienia skarżącej do odbioru korespondencji w placówce pocztowej.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: skarga kasacyjna oparta jest na usprawiedliwionych podstawach.
W postępowaniu administracyjnym zasadą jest doręczanie pism osobom fizycznym do rąk własnych (tzw. doręczenie właściwe). Wyjątkiem od tej zasady są tzw. doręczenie zastępcze uregulowane w art. 43 i 44 k.p.a. Zgodnie z art. 43 k.p.a. w przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się, za pokwitowaniem, dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi.
Przepisy regulujące doręczenia zastępcze - jako wyjątki od zasady - powinny być rozumiane wąsko. Przyjąć więc należy, iż "domownikiem" w rozumieniu art. 43 k.p.a. jest osoba, która pozostaje z adresatem pisma we wspólnym gospodarstwie domowym (G. Łaszczyca [w:] G. Łaszczyca, C. Martysz, A. Matan "Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz". Wyd. Zakamycze 2005, s. 519). Będzie tu chodzić zatem o takie osoby, dla których mieszkanie adresata będzie ich aktualnym centrum życiowej działalności, ośrodkiem osobistych i majątkowych interesów. Wymogiem uznania osoby za domownika w rozumieniu art. 43 k.p.a. nie jest natomiast jej zameldowanie w miejscu zamieszkania adresata (wyrok NSA z dnia 26 lutego 1997 r., SA/Ka 2279/95, niepubl., postanowienie NSA z dnia 18 stycznia 1995 r., SA/Łd 2865/94, niepubl.).
W niniejszej sprawie przesyłkę zawierającą zaskarżoną decyzję Ministra Edukacji Narodowej odebrał w dniu 2 marca 2010 r. kuzyn skarżącej M. B. Jak wynika z oświadczenia A. O., M. B. opiekował się mieszkaniem skarżącej w czasie jej nieobecności i przebywał w jej mieszkaniu krótkotrwale.
Tym samym Naczelny Sąd Administracyjny podziela zarzut zawarty w skardze kasacyjnej, iż doręczenie skarżącej przesyłki zawierającej decyzję organu II instancji zostało dokonane z naruszeniem art. 43 k.p.a.
Mając na uwadze powyższe Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak sentencji postanowienia na podstawie art. 185 § 1 P.p.s.a.