Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Leszek Kiermaszek po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku [...] S.A. z siedzibą w W. o dopuszczenie do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika w sprawie ze skargi kasacyjnej [...] S.A. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 20 lutego 2018 r. sygn. akt II SA/Wr 837/17 w sprawie ze skargi [...] S.A. z siedzibą w W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z dnia [...] lipca 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nabycia, z mocy prawa, prawa użytkowania wieczystego gruntu postanawia: dopuścić [...] S.A. z siedzibą w W. do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika.
Pismem z dnia 3 stycznia 2019 r. [...] S.A. z siedzibą w W. (dalej powoływana jako Spółka) wniosła o dopuszczenie jej do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika w sprawie ze skargi kasacyjnej [...] S.A. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 20 lutego 2018 r., sygn. akt II SA/Wr 837/17, którym oddalona została skarga [...] S.A. z siedzibą w W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z dnia [...] lipca 2017 r., nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nabycia, z mocy prawa, prawa użytkowania wieczystego gruntu.
W uzasadnieniu wniosku Spółka powołała treść art. 33 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r. poz. 1302, ze zm.; dalej powoływanej jako p.p.s.a.) i wskazała, że do jej obowiązków należy utrzymywanie infrastruktury kolejowej w całej Polsce, linii kolejowych o znaczeniu obronnym oraz prowadzenie ruchu pociągów. W tym kontekście podkreśliła, że przekazanie jednostce samorządu terytorialnego nieruchomości na których zlokalizowana jest infrastrukura kolejowa może uniemożliwić Spółce, jako zarządcy narodowej sieci kolejowej, realizację przypisanych jej przez ustawodawcę zadań. Zwróciła także uwagę, że elementy infrastruktury kolejowej powiązane są funkcjonalnie i fizycznie z linią kolejową, zatem ich demontaż w sposób istotny wpłynie na prowadzenie ruchu kolejowego. W ocenie Spółki prawa rzeczowe do nieruchomości gruntowych powinny nadal przysługiwać [...] S.A., bowiem jest to konieczne dla dalszego korzystania przez tę Spółkę z wniesionych do niej wkładów niepieniężnych w postaci linii kolejowych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Zgodnie z treścią art. 33 § 2 p.p.s.a. udział w charakterze uczestnika może zgłosić również osoba, która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej interesu prawnego, a także organizacja społeczna, o której mowa w art. 25 § 4, w sprawach innych osób, jeżeli sprawa dotyczy zakresu jej statutowej działalności.
Należy zauważyć, iż unormowanie to odnosi się przede wszystkim do osoby, która została pominięta w postępowaniu administracyjnym jako strona. O istnieniu interesu prawnego przesądzają zatem przepisy prawa materialnego. Od interesu prawnego należy odróżnić jednak interes faktyczny, kiedy to dany podmiot jest wprawdzie bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, nie może jednak wskazać przepisu prawa powszechnie obowiązującego, który stanowiłby podstawę jego roszczenia i w konsekwencji uprawniał go do żądania stosownych czynności organu administracji.
Mając na uwadze powyższe, Naczelny Sąd Administarcyjny przychylił się do przedstawionej we wniosku argumentacji przemawiającej za dopuszczeniem Spółki do udziału w postepowaniu w charakterze uczestnika. W szczególności należy mieć na względzie powołany we wniosku przepis art. 17 ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" (Dz.U. z 2017 r. poz. 680, ze zm., obecnie Dz.U. z 2018 r. poz. 1311), na podstawie którego wniesiono do Spółki wkłady niepieniężne, wyodrębnione z przedsiębiorstwa [...] S.A., niezbędne do prowadzenia działalności w zakresie zarządzania liniami kolejowymi. Niewątpliwie powołany przepis ugruntował interes prawny Spółki do uczestnictwa w niniejszym postępowniu, gdyż, jak słusznie wskazano we wniosku, kluczowe znaczenie dla korzystania przez Spółkę z linii kolejowych ma ustalenie prawa własności nieruchomości, na których są one położone. Fakt ten wpływa na zarządzanie przez Spółkę urządzeniami wchodzącymi w skład linii kolejowych, jak również wpływa na jej stan majątkowy. Znajdujące się zaś na spornych działkach elementy infrastruktury kolejowej są funkcjonalnie i fizycznie powiązane z linią kolejową, tym samym ewentualny ich demontaż w istotny sposób może wpłynąć na prowadzenie ruchu kolejowego.
Nie bez znaczenia pozostaje również szczególna rola Spółki jako zarządcy narodowej sieci kolejowej i realizowane przez nią zadania wynikające z ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. z 2017 r. poz. 2117) które to, na mocy art. 5 ust. 2 powołanej ustawy, nie mogą zostać zlecone innym podmiotom.
W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. art. 33 § 2 w związku z art. 193 p.p.s.a., postanowił jak w sentencji.