Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Irena Kamińska po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej P. P. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 7 listopada 2012 r., sygn. akt IV SA/Po 575/12 odrzucającego skargę w sprawie ze skargi P. P. i B. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kaliszu z dnia (...) maja 2012 r. nr (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Poznaniu.
Postanowieniem z dnia 7 listopada 2012 r., sygn. akt IV SA/Po 575/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu odrzucił skargę P. P. i B. P. w sprawie z ich skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kaliszu z dnia (...) maja 2012 r. nr (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd pierwszej instancji wskazał, iż decyzją z dnia (...) marca 2012 r., nr (...) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Kaliszu, po przeprowadzeniu postępowaniu z urzędu, odmówiło stwierdzenia nieważności decyzji Prezydenta Miasta Kalisza w przedmiocie zatwierdzenia projektu podziału nieruchomości.
Na skutek wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy złożonego przez B. i P. P. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Kaliszu z dnia (...) maja 2012r., nr (...) utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.
Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Poznaniu wnieśli B. i P. P.
Wydając zaskarżone postanowienie Sąd pierwszej instancji wskazał, iż w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć czy skarżącym jako współwłaścicielom działki sąsiadującej z działką, która podlegała podziałowi przysługuje przymiot strony w postępowaniu o podział nieruchomości, a co za tym idzie również w postępowaniu nadzwyczajnym dotyczącym wydanej w postępowaniu podziałowym decyzji. W niniejszej sprawie decyzja zatwierdzająca projekt podziału przedmiotowej działki została wydana w oparciu o przepisy ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1991 r., Nr 30, poz. 127 ze zm.). Na gruncie tej ustawy ukształtował się pogląd, że o zatwierdzenie projektu podziału nieruchomości mógł wystąpić jej właściciel lub użytkownik wieczysty, gdyż tylko te podmioty są władne dysponować swą nieruchomością w ramach przysługującego im prawa, mają więc interes prawny, aby żądać czynności organu. Te podmioty również - jako strony postępowania podziałowego - mogą żądać stwierdzenia nieważności decyzji podziałowej i uczestniczyć w postępowaniu nadzorczym. Podział nieruchomości może być więc dokonany m.in. na wniosek właściciela, a więc osoby, której przysługuje tytuł prawnorzeczowy do nieruchomości. Wniosek o podział nieruchomości może więc wnieść skutecznie, a następnie może on zostać rozpatrzony przez organ administracji w granicach interesu prawnego przysługującego wnioskodawcy, którego interes prawny wynika z prawa własności do wydzielonej części gruntu i którego uprawnienia znajdują umocowanie w art. 140 k.c. Tylko te podmioty mają więc interes prawny, aby żądać czynności organu. Podmioty te są tym samym stronami postępowania administracyjnego. Te podmioty również - jako strony postępowania podziałowego - mogą żądać wzruszenia decyzji podziałowej w nadzwyczajnych trybach weryfikacji decyzji, lub ewentualnie ich następcy prawni. W doktrynie oraz orzecznictwie ugruntowany jest pogląd zgodnie z którym, interes prawny w postępowaniu o zatwierdzenie podziału nieruchomości przysługuje właścicielom (współwłaścicielom) lub użytkownikom wieczystym nieruchomości (współużytkownikom wieczystym). Te podmioty jako strony postępowania podziałowego mogą zatem żądać stwierdzenia nieważności decyzji i uczestniczyć w postępowaniu nadzorczym. Stronami tego postępowania natomiast nie mogą być osoby, które nie mają żadnego tytułu prawnego do nieruchomości. Wobec powyższego Sąd pierwszej instancji stwierdził, że w przedmiotowej sprawie skarżącym, jako osobom nie posiadającym tytułu prawnego do dzielonej nieruchomości, nie przysługiwał przymiot strony w postępowaniu o stwierdzenie nieważności decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości. Ponadto w przedmiotowej sprawie na skutek wniosku złożonego przez skarżących organ postępowanie nadzwyczajne prowadził z urzędu, co jest na gruncie K.p.a. w pełni dopuszczalne. Nie ma też prawnego znaczenia fakt, że skarżącym doręczono decyzję organu pierwszej instancji w sprawie prowadzonej z urzędu. Samo doręczenie decyzji nie przesądza o istnieniu interesu prawnego strony w rozumieniu art. 28 K.p.a.