Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Paweł Tarno po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2007 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. R. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 8 listopada 2006 r., sygn. akt II SA/Gd 834/05 o odrzuceniu skargi kasacyjnej w sprawie ze skargi M. R. na decyzję samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji Urzędu Miejskiego w [...] z dnia [...] czerwca 1949 r. nr [...] postanawia: oddalić skargę kasacyjną
Postanowieniem z dnia 8 listopada 2006 r., sygn. akt II SA/Gd 834/05 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku odrzucił skargę M. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji Urzędu Miejskiego w [...] z dnia [...] czerwca 1949 r. nr [...]. W uzasadnieniu podniesiono, iż skarżąca mimo prawidłowego pouczenia w doręczonej jej decyzji z dnia [...], nie wyczerpała trybu zaskarżenia wnosząc skargę na tą decyzję do Sądu. Wskazano, iż Sąd może wypowiedzieć się na temat zgodności postępowania organu administracji państwowej z prawem jedynie w razie skutecznego wniesienia skargi. Nie ma natomiast uprawnień do uznaniowego przyjmowania spraw do rozpoznania. Skarga wniesiona w niniejszej sprawie jest niedopuszczalna. Z akt sprawy wynika bowiem, ze wydając zaskarżoną decyzję SKO w [...] działało jako organ I instancji i rozpatrywało wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w [...] z dnia [...] września 1961 r. po raz pierwszy. Świadczy o tym treść samej decyzji z dnia 19 stycznia 2005 r., w której uzasadnieniu organ wyjaśnił, w jaki sposób rozstrzyga wniosek skarżącej. Zdaniem Sądu zgodne jest z tym sposobem załatwienia sprawy pouczenie o możliwości złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Zarzuty zatem i twierdzenia skarżącej nie mogły być skuteczne, bowiem w istocie w odniesieniu do dwóch żądań skarżącej wydano decyzję w pierwszej instancji, natomiast w odniesieniu do żądania stwierdzenia nieważności decyzji Urzędu Miejskiego w [...] w trybie ponownego rozpatrzenia sprawy. Wskazano dalej, iż w postępowaniu w trybie art. 127 § 3 kpa organ nie może zmieniać rodzaju sprawy i wypowiadać w przedmiocie nieobjętym uprzednio postępowaniem. Byłoby to rozszerzenie zakresu przedmiotowego i prowadziło w konsekwencji do pozbawienia strony prawa do dwukrotnego rozstrzygania sprawy.
W skardze kasacyjnej wniesionej na to postanowienie przez M. R., reprezentowaną przez adwokata, wskazano na naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy a mianowicie: art. 190 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, po. 1270 ze zm.) poprzez nieuwzględnienie wiążącej wykładni przepisów dokonanej w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny; art. 58 § 1 pkt 6 w związku z art. 52 § 1 i 2 wskazanej ustawy przez błędne uznanie, ze skargę należało odrzucić jako niedopuszczalną z innych przyczyn; art. 141 § 4 w związku z art. 166 powołanej ustawy przez całkowity brak zamieszczenia w uzasadnieniu wyjaśnienia podstawy prawnej rozstrzygnięcia .i przyczyn jej zastosowania w niniejszej sprawie. Podniesiono, iż zaskarżone postanowienie, wydane po ponownym rozpoznaniu posiada te same wady, co poprzednie. Wskazano, iż wniosek skarżącej z dnia 30 czerwca 1999 r. mimo błędnego tytułu dotyczył stwierdzenia nieważności trzech następujących decyzji: decyzji Prezydium MRN w [...] z dnia [...] marca 1957 r. nr [...] oraz decyzji Prezydium MRN w [...] z dnia [...] września 1961 r. o dwóch numerach nr [...] I [...] jak również decyzji Zarządu Miejskiego w [...] Wydział Techniczny nr [...] z dnia [...] czerwca 1949 r. Wszystkich decyzji zatem dotyczyła więc również decyzja SKO w [...] z dnia [...] maja 2000 r. o umorzeniu postępowania w sprawie. SKO nie wyłączyło bowiem żadnej z objętych wnioskiem decyzji do odrębnego rozpoznania, a błędne określenie w treści wymienionej decyzji jej przedmiotu nie ma znaczenia dla oceny rzeczywistego przedmiotu tego postępowania. Zdaniem skarżącej uznać należy, iż wszystkie trzy decyzje wydane przez SKO w [...] w dniu [...], po ponownym rozpoznaniu sprawy zakończonej powołaną decyzją umarzającą były decyzjami wydanymi w drugiej instancji. Wskazano, iż Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 23 września 2005 r. sygn. akt I OSK 697/05 stwierdził, ze Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku powinien był dokonać analizy zarzutów skarżącej dotyczących faktu, iż zaskarżona decyzja SKO była decyzją wydaną w drugiej instancji. Zdaniem wnoszącej skargę kasacyjną Sąd, wbrew wiążącej interpretacji prawa dokonanej przez Naczelny Sąd Administracyjny, wydal takie samo rozstrzygniecie jak poprzednio, ponownie opierając się jedynie na treści sentencji decyzji SKO oraz pouczenia. Według skarżącej Sąd I instancji wskazał, iż zawarte w zaskarżonym postanowieniu spostrzeżenia pozostają w oczywistej sprzeczności z faktami przytoczonymi na początku uzasadnienia oraz z rozważaniami Sądu. Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził bowiem, że pewnym jest działanie SKO jako organu I Instancji, a we wcześniejszych rozważaniach Sąd podaje, że organ jedynie w stosunku do decyzji Prezydium MRN w [...] z dnia [...] nr [...] wydal decyzję w trybie ponownego rozpoznania sprawy. Pozostałe dwie decyzje potraktowano jako wydane po raz pierwszy, co było oczywiście bezzasadne Skarżąca podniosła, iż odrzucenie skargi kasacyjnej na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 powołanej ustawy jest niezrozumiałe. Takie wyjaśnienie bowiem podstawy prawnej rozstrzygnięcia Sądu I instancji nie pozwala na jakakolwiek jego merytoryczną kontrolę. Zdaniem strony, z tego powodu trzeba też uznać za usprawiedliwioną drugą ze wskazanych podstaw kasacyjnych, tym bardziej, że ,,inne przyczyny" z powodu których skarga miałaby być niedopuszczalna, pozostają w świetle powyższych okoliczności zupełnie nieznane. Skarżąca zarzuciła także całkowity brak zamieszczenia w uzasadnieniu wyjaśnienia podstawy prawnej rozstrzygnięcia .i przyczyn jej zastosowania. Podano, iż nie ulega wątpliwości fakt wyczerpania przez skarżącą w niniejszej sprawie środków zaskarżenia, o których mowa w art. 52 § 1 przywołanej ustawy. Dodano również, iż zostało naruszone prawo strony do sądu.