Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Elżbieta Kremer po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku A. P. o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi kasacyjnej A. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 maja 2019 r. sygn. akt I SA/Wa 2037/18 w sprawie ze skargi A. P. na decyzję Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia [...] września 2018 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nabycia z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. prawa własności nieruchomości postanawia: oddalić wniosek.
Wyrokiem z dnia 22 maja 2019 r., sygn. akt I SA/Wa 2037/18 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę A. P. na decyzję Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia [...] września 2018 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nabycia z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. prawa własności nieruchomości.
Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł A. P. wraz z wnioskiem o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Wojewody Śląskiego. W ocenie skarżącego kasacyjnie za zasadnością wniosku o wstrzymanie wykonania przemawia okoliczność, że ostateczność tych decyzji umożliwi Gminie Wilkowice dokonanie na swoją rzecz wpisów prawa własności w publicznych rejestrach i księgach wieczystych, co może pociągać za sobą skutki obiektywnie nieodwracalne, a co najmniej trudno odwracalne.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.), dalej powoływanej jako "P.p.s.a.", po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, o których mowa w § 1, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Odmowa wstrzymania wykonania aktu lub czynności przez organ nie pozbawia skarżącego złożenia wniosku do sądu. Dotyczy to także aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy. Natomiast w myśl art. 61 § 4 tej ustawy postanowienia w sprawie wstrzymania aktu lub czynności wydane, na podstawie § 2 i 3, sąd może zmienić lub uchylić w każdym czasie w razie zmiany okoliczności. Zmiana okoliczności sprawy jest również przesłanką zmiany i uchylenia postanowienia prawomocnego niekończącego postępowania w sprawie o czym stanowi art. 165 P.p.s.a. Wobec tego Naczelny Sąd Administracyjny będzie uprawniony do zmiany zapadłego w niniejszej sprawie prawomocnego postanowienia o odmowie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji jeżeli w sprawie zmianie uległy okoliczności sprawy.
W niniejszej sprawie w kwestii wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który postanowieniem z dnia 30 listopada 2018 r. odmówił uwzględnienia wniosku A. P. Sąd wskazał, że skarżący nie przedstawił wystarczających argumentów, które przemawiałyby za istnieniem okoliczności uzasadniających wstrzymanie wykonania zapadłej w sprawie decyzji. Skarżący nie wniósł zażalenia na powyższe postanowienie, co doprowadziło do jego uprawomocnienia się. W tej sytuacji Naczelny Sąd Administracyjny, obecnie rozpoznając ponowny wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji, jest związany granicami oceny takiego wniosku określonymi w art. 61 § 4 P.p.s.a. Podkreślić jednocześnie należy, że zmiana okoliczności sprawy jest również przesłanką zmiany i uchylenia postanowienia prawomocnego niekończącego postępowania w sprawie o czym stanowi art. 165 P.p.s.a. Wobec tego NSA będzie uprawniony do zmiany zapadłego w niniejszej sprawie prawomocnego postanowienia o odmowie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji jeżeli w sprawie zmianie uległy okoliczności sprawy (por. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 czerwca 2019 r. sygn. akt II OSK 1473/19 oraz z dnia 29 stycznia 2020 r. sygn. akt I OSK 3342/19; dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych - http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Taka sytuacja nie ma miejsce w rozpoznawanej sprawie. Okoliczności powołane jako podstawy uzasadnienia wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji są takie same jak w poprzednim wniosku rozpatrzonym odmownie przez Sąd I instancji. Kolejny raz skarżący upatruje zagrożenia wystąpienia znacznej szkody lub trudnych do odwrócenia skutków w możliwości dokonania przez Gminę Wilkowice wpisów na swoją rzecz prawa własności w publicznych rejestrach i księgach wieczystych. W tym stanie rzeczy nie ma podstaw do zmiany postanowienia na podstawie art. 61 § 4 P.p.s.a., co powoduje, że niemożliwe jest uwzględnienie obecnie rozpatrywanego wniosku.
Na marginesie Naczelny Sąd Administracyjny podziela pogląd zaprezentowany w uzasadnieniu postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 listopada 2018 r., że decyzja w przedmiocie stwierdzenia nabycia przez gminę z mocy prawa nieodpłatnie prawa własności nieruchomości ma charakter deklaratoryjny i nie nakłada na skarżącego obowiązków ani nie przyznaje żadnych uprawnień. Trudno więc uznać, że jej wykonanie wywoła dla skarżącego kasacyjnie niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowoduje trudne do odwrócenia skutki.
W konsekwencji powyższego Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 61 § 3 w zw. z art. 61 § 4 P.p.s.a. w zw. z art. 193 P.p.s.a. oddalił wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji oraz decyzji ją poprzedzającej.