Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska (spr.), Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk, Sędzia del. WSA Marek Wroczyński, po rozpoznaniu w dniu 22 września 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Burmistrza Miasta M. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta M. a Burmistrzem Miasta P. w przedmiocie wskazania organu właściwego do przeprowadzenia wywiadu środowiskowego postanawia: 1. odrzucić wniosek, 2. zwrócić Burmistrzowi Miasta M. ze środków budżetowych Naczelnego Sądu Administracyjnego uiszczony wpis od wniosku w kwocie 100 (sto) złotych.
Wnioskiem z dnia 6 maja 2016 r. Kierownik Działu Pomocy Środowiskowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w M., działając z upoważnienia Burmistrza Miasta M., wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta M. a Burmistrzem Miasta P. w przedmiocie wskazania organu właściwego do przeprowadzenia wywiadu środowiskowego (część I) z M. W. - mieszkańcem Domu Pomocy Społecznej w M. B. w obecności opiekuna prawnego A. W. zam. w P., ul H. w celu kontynuacji pomocy w formie dofinansowania do odpłatności za pobyt w DPS. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że 29 października 2015 r. do MOPS w M. wpłynęło pismo OPS w P. o przekazaniu ww. wywiadu środowiskowego. Zdaniem wnioskodawcy, wywiad środowiskowy winien zostać przeprowadzony w miejscu zamieszkania opiekuna prawnego. Zwrócono uwagę, że w trakcie wizyty pracownika socjalnego w DPS w M. B. opiekun prawny M. W. był nieobecny. Ww. zamieszkuje na terenie P. i brak jest podstaw prawnych do wezwania go na teren gminy M. w celu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego w DPS.
W odpowiedzi na wniosek Dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej w P., działając w z upoważnienia Burmistrza Miasta P. wniósł o ustalenie, że właściwym w sprawie jest MOPS w M. Wskazał, że możliwość przeprowadzenia wywiadu środowiskowego w miejscu pobytu wynika z § 2 ust. 3 i § 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 712). Jedynym miarodajnym źródłem ustalenia aktualnej sytuacji osoby przebywającej w domu pomocy społecznej jest wywiad środowiskowy sporządzony w miejscu jej pobytu w obecności opiekuna prawnego.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Stosownie do art. 4 w związku z art. 15 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 z późn. zm.), Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzyga spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek, a organami administracji rządowej.
Spór zainicjowany wnioskiem złożonym w niniejszej sprawie ma charakter negatywnego sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta M. a Burmistrzem Miasta P., ponieważ oba organy uznają się niewłaściwe miejscowo do przeprowadzenia wywiadu środowiskowego z M. W., mieszkańcem Domu Pomocy Społecznej w M. B.
W literaturze przedmiotu spór o właściwość określa się jako obiektywnie istniejącą sytuację prawną, w której zachodzi rozbieżność między organami administracji publicznej co do zakresu ich działania, w tym przede wszystkim co do upoważnienia do rozpatrzenia i rozstrzygnięcia tej samej sprawy administracyjnej (vide: T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2008, s. 107). Spór o właściwość zachodzi tylko w rozstrzyganiu sprawy indywidualnej przez organy administracji i musi ona podlegać załatwieniu w drodze decyzji administracyjnej w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 1995 r. sygn. akt I SA 40/95, ONSA 1995/3 poz. 148). Spór o właściwość może dotyczyć kompetencji do rozstrzygnięcia danej sprawy administracyjnej jako całości, nie zaś rozstrzygnięcia, który z organów jest właściwy do przeprowadzenia poszczególnych czynności procesowych w jej ramach, w tym przeprowadzenia dowodów (postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 stycznia 2009 r., sygn. akt I OW 177/08 i z dnia 6 maja 2011 r., sygn. akt I OW 17/11).
Przedmiotem niniejszego sporu nie jest to, który organ jest właściwy do załatwienia sprawy administracyjnej, ale spór o to, który organ jest właściwy do załatwienia incydentalnej kwestii wynikłej w toku prowadzonego postępowania administracyjnego, czyli przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, a zatem wykonania obowiązku nałożonego na organ pomocy społecznej artykułem 107 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r., poz. 930, ze zm.).
W tej sytuacji należało uznać, że złożony wniosek jest niedopuszczalny i jako taki podlega odrzuceniu.
Mając powyższe na względzie Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 w związku z art. 15 § 2 i art. 64 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji. O zwrocie wpisu od wniosku orzeczono na podstawie art. 232 § 1 pkt 1 P.p.s.a.