Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Łuczaj (spr.) Sędziowie NSA Jerzy Stelmasiak del.WSA Leszek Kamiński Protokolant Edyta Pawlak po rozpoznaniu w dniu 22 grudnia 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Burmistrza M. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem M. a Wójtem Gminy K. w przedmiocie rozpoznania wniosku B. O. w sprawie umorzenia należności z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych postanawia: wskazać Wójta Gminy K. jako organ właściwy do rozpoznania wniosku.
Wnioskiem z dnia 6 lipca 2009 r. Burmistrz M. wniósł o rozstrzygnięcie sporu o właściwość zaistniałego pomiędzy Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w M. a Wójtem Gminy K. w przedmiocie rozstrzygnięcia wniosku B. O. w sprawie o umorzenie należności z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych.
W uzasadnieniu wniosku wskazano, że postanowieniem z dnia [...] 2009 r. Wójt Gminy K. przekazał do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w M. podanie B. O. - zamieszkałego [...] 29, K. - o umorzenie należności z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych. W uzasadnieniu postanowienia stwierdzono, że skoro decyzja przyznająca zaliczkę alimentacyjną na rzecz wierzyciela została wydana przez Kierownika Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w M., to tylko ten organ jest uprawniony do dokonywania umorzeń, o których mowa w art. 30 § 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w M. zaznaczył, iż B. O. w dniu 8 października 2008 r. zwrócił się do tego Ośrodka o umorzenie zaległości alimentacyjnych z tytułu zaliczek alimentacyjnych. Na podstawie art. 9a w związku z art. 12, art. 16 i art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej Ośrodek wydał decyzję o odmowie umorzenia należności z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych, Nr [...]. Decyzją z dnia [...] 2009 r. Samorządowego Kolegium Odwoławczego w E. uchyliło zaskarżoną decyzję i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. Podkreślono, że z dniem 1 października 2008 r. utraciła moc powołana wyżej ustawa - z mocy art. 47 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7). W myśl art. 43 § 1 nowej ustawy "egzekucję należności z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych prowadzi się w dalszym ciągu aż do zaspokojenia na podstawie dotychczasowych przepisów." Przepis przejściowy zawarty w art. 43 § 2 tejże ustawy dopuścił jedynie możliwość zawieszenia lub umorzenia egzekucji zaliczek alimentacyjnych za zgodą organu właściwego wierzyciela. Brak zaś przepisów przejściowych dotyczących zasady stosowania ulg w dochodzeniu zwrotu zaliczek alimentacyjnych powoduje konieczność rozpatrywania tych spraw przez organy administracji publicznej w oparciu o przepisy obowiązujące w chwili orzekania przez te organy. Z treści art. 30 § 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów wynika, że organ właściwy dłużnika (a nie wierzyciela) może umorzyć należności, o których mowa w art. 28 § 1 pkt 1, 2 i 4 ustawy. Organ odwoławczy wskazał, że organ I instancji winien wezwać stronę do sprecyzowania treści żądania, tj. czy wniosek dotyczy umorzenia zaliczki alimentacyjnej czy też umorzenia egzekucji zaliczki i określić swoją właściwość z uwzględnieniem art. 30 ust. 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.
Zdaniem Ośrodka Pomocy Społecznej w M. - zgodnie z art. 30 § 1, art. 43 § 1 i 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów - niewłaściwym było przekazanie podania przez Wójta Gminy K., gdyż Ośrodek Pomocy Społecznej w M. jest organem właściwym wierzyciela i jedynie według art. 43 § 2 może wyrazić lub nie zgodę na umorzenie należności.