Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Borowiec Sędziowie: Sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak (spr.) Sędzia del. WSA Mariusz Kotulski po rozpoznaniu w dniu 14 lipca 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta [...] o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta [...] a Starostą [...] w przedmiocie wskazania organu właściwego do zwrotu kosztów utrzymania N. M. umieszczonej w rodzinie zastępczej postanawia: wskazać Starostę [...] jako organ właściwy w sprawie.
Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...], działając z upoważnienia Prezydenta Miasta [...], wnioskiem z 7 stycznia 2020 r. zwrócił się do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta [...] a Starostą [...] - Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w [...], w przedmiocie wskazania organu właściwego do zwrotu kosztów utrzymania dziecka N. M., urodzonej [...] kwietnia 2003 r., umieszczonej w rodzinie zastępczej M. M. i S. H. zamieszkałych w [...].
W uzasadnieniu wniosku wskazał, że zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w [...] sygn. akt [...] z [...] października 2016 r. małoletnia N. M. została umieszczona w rodzinie zastępczej M. M. i S. H.. Matka małoletniej zmarła [...] stycznia 2006 r. Po śmierci matki naturalnej małoletnia zamieszkiwała wraz z ojcem u dziadków ojczystych w [...] ul. [...]. Ojciec małoletniej - M. M. wyprowadził się w 2009 r. do miejscowości W. ul. [...]. Nie miał on ograniczonej władzy rodzicielskiej ani też nie był jej pozbawiony. Przed umieszczeniem dziecka w rodzinie zastępczej zamieszkiwał w [...] ul. [...] (zgodnie z jego oświadczeniem), dziecko N. M. posiadała natomiast zameldowanie w [...].
W ocenie Prezydenta Miasta [...] w związku z oświadczeniem ojca naturalnego uznać należy, iż miejscem zamieszkania M. M., a tym samym małoletniej, przed ustanowieniem rodziny zastępczej dla N. M. była miejscowość [...], powiat [...], gmina [...], zgodnie z art. 26 § 1 k.c.
Organ zwrócił uwagę, że w przedmiotowej sprawie nie zostało podpisane porozumienie pomiędzy powiatami w sprawie zwrotu kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej, gdyż w chwili umieszczenia małoletniej w rodzinie zastępczej nie można było nawiązać bezpośredniego kontaktu z ojcem naturalnym. Jednak w związku z oświadczeniem M. M. z 25 lipca 2019 r., zdaniem Prezydenta Miasta [...], powiatem właściwym do zwrotu kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej jest powiat [...], w oparciu o art. 191 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2018 r., poz. 2220 ze zm.).
W odpowiedzi na powyższy wniosek Starosta [...] wskazał, że organem właściwym do ponoszenia kosztów utrzymania dziecka N. M., umieszczonej w rodzinie zastępczej, nie jest powiat [...] lecz Miasto [...].
Organ podał, że z okoliczności sprawy wynika, że do czasu umieszczenia małoletniej N. M. w rodzinie zastępczej obojgu rodzicom przysługiwała władza rodzicielska. Małoletnia do dnia śmierci matki była pod opieką matki i była oraz nadal jest zameldowana w [...]. Ojciec dziecka porzucił małoletnią i wyprowadził się do [...] (powiat [...]), gdzie obecnie zamieszkuje na postawie meldunku czasowego. Powyższe wynika z oświadczenia odebranego od M. M. 25 lipca 2019 r. Małoletnia od dnia śmierci matki do dnia umieszczenia jej w pieczy zastępczej pozostawała pod faktyczną opieką dziadków ojczystych, którzy zamieszkują w [...]. N. M. od chwili porzucenia jej przez ojca nie znajdowała się pod jego opieką. Sąd opiekuńczy w okresie od śmierci matki małoletniej - nie wydał postanowienia - w którym określiłby miejsce zamieszkania małoletniej.