Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Mariola Kowalska, Sędziowie Sędzia NSA Elżbieta Kremer, Sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska (spr.), , po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Burmistrza Gminy i Miasta M. z dnia [...] sierpnia 2021 r., znak: [...] o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Gminy i Miasta M. a Burmistrzem Gminy i Miasta C. przez wskazanie organu właściwego do rozpoznania wniosku M. K. o przyznanie prawa do zasiłku stałego wraz z prawem do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych postanawia: wskazać Burmistrza Gminy i Miasta C. jako organ właściwy w sprawie.
Pismem z [...] sierpnia 2021 r., znak: [...], Burmistrz Gminy i Miasta M. (Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w M.) wniósł o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy tym organem a Burmistrzem Gminy i Miasta C. (Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w C.) w sprawie przyznania zasiłku stałego wraz z przyznaniem prawa do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych osoby nieubezpieczonej dla M. K.
W uzasadnieniu wniosku Burmistrz Gminy i Miasta M. stwierdził, że zawiadomieniem z [...] lipca 2021 r. Ośrodek Pomocy Społecznej w C. przekazał do Ośrodka w M. wniosek M. K. o przyznanie zasiłku stałego wraz z przyznaniem prawa do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych osoby nieubezpieczonej. W uzasadnieniu wskazano, że M. K. mieszka na terenie M. od kilku lat i tu znajduje się jego centrum życiowe.
Jak ustalił organ, M. K. jest osobą bezdomną, przebywa od wielu lat w Schronisku im. [...] w M. (nie posiada i nigdy nie posiadał stałego adresu zameldowania w M.), a ostatni stały adres zameldowania posiada w C. przy ul. [...]. Od sierpnia 2019 r. wnioskodawca pobierał zasiłek stały wypłacany przez OPS w C. jako osoba bezdomna.
Na mocy decyzji z [...] lipca 2021 r., wydanej przez Burmistrza Gminy i Miasta C., uchylono decyzję w sprawie przyznania zasiłku stałego, wskazując, że M. K. zrezygnował z prawa do zasiłku stałego. Przedmiotowa decyzja, zdaniem organu, została wydana wbrew woli wnioskodawcy, który wprowadzony w błąd przez pracowników GOPS w C., zrezygnował ze świadczenia. Z poczynionych przez GOPS w M. ustaleń wynika, że M. K. nie zdążył w ustawowym terminie złożyć odwołania od decyzji, na mocy której uchylono prawo do zasiłku stałego.
Wnioskodawca został poinformowany przez OPS w C. o konieczności zmiany miejsca pobytu (schroniska) na inne, z którym ten Ośrodek ma podpisaną umowę. Wnioskodawca zgłosił się do GOPS w M. z prośbą, aby Ośrodek Pomocy Społecznej w C. podpisał umowę ze Schroniskiem w M. na jego pobyt. Po rozmowie pracownika socjalnego GOPS M. z pracownikiem OPS w C., przekazano wnioskodawcy, że ww. ośrodek nie wyraża na to zgody.
Burmistrz przypomniał, że zgodnie z art. 101 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 poz. 1876 ze zm., dalej "u.p.s.") w przypadku osoby bezdomnej właściwą miejscowo jest gmina ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały. Natomiast zgodnie z art. 6 pkt 8 u.p.s. osobą bezdomną jest osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy i niezameldowaną na pobyt stały, w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności, a także osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym i zameldowana na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania. Jak podkreślił organ, zgodnie ze stanem faktycznym i prawnym wnioskodawca jest osobą bezdomną, stąd właściwą miejscowo jest gmina ostatniego miejsca zameldowania wnioskodawcy na pobyt stały, czyli Gmina C. (Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w C.). W przypadku osoby bezdomnej nie może być mowy o miejscu zamieszkania. Nie bada się jej zamiaru stałego pobytu, ale ustala się tylko jej status w kontekście ustawowej definicji osoby bezdomnej wynikającej z art. 6 pkt 8 u.p.s.