Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Wojciech Jakimowicz Sędziowie: sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka (spr.) po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2019r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Wójta Gminy Z. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Wójtem Gminy Z. a Burmistrzem S. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku K. B. o umieszczenie w domu pomocy społecznej postanawia: wskazać Wójta Gminy Z. jako organ właściwy w sprawie.
Wnioskiem z dnia 8 marca 2019r. Wójt Gminy Z. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy nim a Burmistrzem S. o wskazanie organu właściwego do rozpoznania wniosku K. B. o umieszczenie w domu pomocy społecznej.
W uzasadnieniu wniosku wskazano, że K. B. w dniu 22 lutego 2014r. została umieszczona w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie Gminy Z. a Powiat S. na mocy porozumienia współfinansuje pobyt dziecka w pieczy zastępczej, które należy do zadań własnych gmin. Wójt Gminy Z. wyjaśnił, że ostatnim miejscem zameldowania K. B. na pobyt stały jest [...] S., ul. K. Natomiast za bezsporne w sprawie uznał, że K. B. przebywa obecnie na terenie Gminy Z. W związku z powyższym w sprawie budzi wątpliwości spełnienie jednej z przesłanek art. 25 ustawy z dnia 12 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018r., poz. 1025 ze zm.), dalej w uzasadnieniu przywoływanej jako "K.c.", tj. zamiar stałego pobytu, tym bardziej, że L. i A. małżonkowie G. z dniem 21 czerwca 2019r. złożyli rezygnację z pełnienia funkcji rodziny zastępczej K. B.
W odpowiedzi na wniosek Burmistrz S. wniósł o wskazanie Wójta Gminy Z. jako organu właściwego. Jego zdaniem właściwość miejscową organu należy ustalić według miejsca zamieszkania strony, ponieważ w momencie złożenia wniosku K. B. mieszkała w gminie Z. pod adresem: D., ul. W., [...] Z.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z regulacją zawartą w przepisie art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018r., poz. 1302 ze zm.), przywoływanej dalej w uzasadnieniu jako "P.p.s.a.", sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek, a organami administracji rządowej. Spór o właściwość między jednostkami samorządu terytorialnego, które nie mają wspólnego dla nich organu wyższego stopnia, jest sporem rozstrzyganym przez sąd administracyjny (art. 22 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2018r., poz. 2096 ze zm.), dalej przywoływanej w uzasadnieniu jako "K.p.a.". Wedle brzmienia art. 15 § 1 pkt 4 P.p.s.a. właściwy w tych sprawach jest Naczelny Sąd Administracyjny. Przez spór o właściwość należy rozumieć sytuację, w której przynajmniej dwa organy administracji publicznej, jednocześnie uważają się za właściwe do załatwienia danej sprawy (spór pozytywny) lub też żaden z nich nie uważa się za właściwy do jej załatwienia (spór negatywny).
Przystępując do rozpoznania sporu zawisłego w niniejszej sprawie podać należy, iż stosownie do treści art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2019r., poz. 1507 ze zm.), dalej przywoływanej jako: "u.p.s.", osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej. Decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę za pobyt w tej placówce wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej (art. 59 ust. 1 u.p.s.). Zgodnie natomiast z treścią art. 101 ust. 1 u.p.s., właściwość miejscową organu ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie, bo tylko w przypadku osoby bezdomnej właściwą miejscowo jest gmina ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały (art. 101 ust. 2 u.p.s.).