Dnia 7 września 2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Elżbieta Kremer (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Maciej Dybowski Sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka po rozpoznaniu w dniu 7 września 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta Lublin o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta Lublin a Burmistrzem Miasta i Gminy Sokołów Małopolski w przedmiocie wskazania organu właściwego do sprawienia pochówku W. C. postanawia: 1) odrzucić wniosek; 2) zwrócić Prezydentowi Miasta Lublin ze środków budżetowych Naczelnego Sądu Administracyjnego kwotę 100 (sto) złotych tytułem uiszczonego wpisu od wniosku.
Prezydent Miasta Lublin wnioskiem z dnia 20 stycznia 2021 r. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy nim a Burmistrzem Miasta i Gminy Sokołów Małopolski w przedmiocie wskazania organu właściwego do sprawienia pochówku W. C.
W uzasadnieniu wniosku wskazano, że W. C. zmarł w dniu 17 grudnia 2020 r. w [...], który to ośrodek znajduje się na terenie Miasta i Gminy Sokołów Małopolski.
Dnia 23 grudnia 2020 r. Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Rodzinie w Lublinie zostało doręczone postanowienie z dnia 23 grudnia 2020 r. wydane przez Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sokołowi Małopolskim w przedmiocie uznania Miasta i Gminy Sokołów Małopolski jako niewłaściwej do sprawienia pochówku W. C. W uzasadnieniu postanowienia podniesiono, że z uwagi na treść art. 17 pkt 15 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 r., poz. 1876), dalej powoływanej jako "u.p.s." oraz miejsce ostatniego zameldowania W. C., właściwą gminą do sprawienia pogrzebu jest Gmina Lublin.
W ocenie Prezydenta Miasta Lublin właściwą miejscowo gminą do sprawienia pochówku jest Miasto i Gmina Sokołów Małopolski. Do pochówku osoby zmarłej jest bowiem zobowiązana gmina, na terenie której nastąpił zgon. Przepisy ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1437 ze zm.) mają pierwszeństwo zastosowania, jako przepisy szczególne wobec u.p.s., co przesądza, że obowiązek zorganizowania pochówku należy przypisać gminie, na terenie której nastąpił zgon.
W odpowiedzi Burmistrz Miasta i Gminy Sokołów Małopolski wskazał, że nie jest właściwy do sprawienia pochówku zmarłego i nie można stosować wyłącznie ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych.
Zdaniem organu w pierwszej kolejności powinny mieć zastosowanie przepisy z ustawy o pomocy społecznej oraz rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. W analizowanej sprawie zmarła osoba zamieszkiwała w domu pomocy społecznej w B., było to miejsce zamieszkiwania w rozumieniu art. 25 K.c. Dom pomocy społecznej był miejscem w którym były skoncentrowane interesy życiowe zmarłego. Gmina która kierowała zmarłego do Domu Pomocy Społecznej w B., jest Gmina Lublin, wobec powyższego jest ona właściwa we wszystkich sprawach dotyczących świadczeń z zakresu pomocy społecznej dla tej osoby bądź, też Dom Pomocy Społecznej w B. Czasowy pobyt W. C. na leczeniu w G. (gdzie nastąpił zgon), nie stanowi przesłanki do tego, aby Gmina Sokołów Małopolski dokonała pochówku mieszkańca Domu Pomocy Społecznej w B.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.), dalej powoływanej jako "P.p.s.a.", sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej. Przez spór o właściwość należy rozumieć sytuację, w której przynajmniej dwa organy administracji publicznej jednocześnie uważają się za właściwe do załatwienia konkretnej sprawy (spór pozytywny) lub też żaden z nich nie uważa się za właściwy do jej załatwienia (spór negatywny). Spór między organami jednostek samorządu terytorialnego, nie mającymi wspólnego dla nich organu wyższego stopnia, jest sporem o właściwość, rozstrzyganym przez sąd administracyjny (art. 22 § 1 pkt 1 K.p.a.). Rozstrzyganie sporów o właściwość, o których mowa w art. 4 P.p.s.a., objęte jest właściwością Naczelnego Sądu Administracyjnego (art. 15 § 1 pkt 4 P.p.s.a.).