Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Janina Antosiewicz Sędziowie: sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak sędzia WSA del. Mirosław Gdesz (spr.) Protokolant asystent sędziego Katarzyna Kasprzyk po rozpoznaniu w dniu 4 stycznia 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Wojewody Mazowieckiego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Wojewodą Mazowieckim a Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Warszawie w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku T. S. o stwierdzenie nieważności decyzji Naczelnika Miasta Z. z dnia [...] grudnia 1987 r. nr [...] zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości położonej w Z. przy ul. [...], oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr [...] w obrębie [...] postanawia: wskazać Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie jako organ właściwy do rozpoznania wniosku.
Wojewoda Mazowiecki wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniosek o rozpoznanie negatywnego sporu kompetencyjnego z Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Warszawie przez wskazanie Samorządowego Kolegium Odwoławczego Warszawie, jako organu właściwego do rozpatrzenia sprawy stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Miasta Z. z [...] grudnia 1987 r., znak: [...] zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości uregulowanej w KW Nr [...] położonej w Z., przy ulicy [...], oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka ewidencyjna nr [...] w obrębie [...]. O wszczęcie postępowania w niniejszej sprawie zwrócił się do Starosty W. T. S. pismem z dnia [...] stycznia 2011 r. Starosta W. pismem z dnia [...] kwietnia 2011 r. przekazał przedmiotowy wniosek, zgodnie z właściwością, na podstawie art. 65 § 1 K.p.a. Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w Warszawie.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie pismem z dnia [...] września 2011 r. przekazało wniosek T. S. Wojewodzie Mazowieckiemu. W uzasadnieniu organ stwierdził, że stosownie do art. 157 § 1 K.p.a. właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji w przypadkach określonych w art. 156 K.p.a. jest organ wyższego stopnia, a gdy decyzja wydana została przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze - ten organ. SKO w Warszawie stwierdziło przy tym, że to właśnie wojewoda jest organem wyższego stopnia nad starostą, który jest właściwy w sprawach wywłaszczenia, wykonując zadania z zakresu administracji rządowej.
Ustosunkowując się do stanowiska Samorządowego Kolegium Odwoławczego, Wojewoda Mazowiecki wskazał na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego. Według przyjętego stanowiska w orzecznictwie, właściwość rzeczową organu do stwierdzenia nieważności ocenia się według przepisów prawa materialnego, które stanowiły podstawę przy wydaniu kwestionowanej decyzji, a w przypadku zmian w strukturze administracji publicznej ustala się organ, na który przeszła właściwość w tych sprawach, a następnie na podstawie art. 17 K.p.a. określa się organ wyższego stopnia. W sprawie podstawą materialnoprawną kwestionowanej decyzji były przepisy art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (Dz.U. z 1985 r., Nr 22, poz. 99). Do dnia 21 grudnia 1997 r. sprawy dotyczące podziału nieruchomości należały do właściwości organów administracji rządowej. Wejście w życie ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. Nr 115, poz. 741, dalej: u.g.n.), zmieniło właściwość rzeczową organów powołanych do orzekania w sprawach podziału nieruchomości, przekazując je organom samorządowym (tj. wójtom, burmistrzom, prezydentom miast). Zgodnie z art. 96 ust. 1 u.g.n. organem pierwszej instancji właściwym w sprawach podziału nieruchomości jest wójt, burmistrz, prezydent.
Z dniem 1 stycznia 1999 r. zmieniła się również, w omawianej kategorii spraw, właściwość organów wyższego stopnia w rozumieniu K.p.a., którymi w indywidualnych sprawach administracyjnych należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego są w myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz.U. Nr 122, poz. 593 ze zm.) - w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 18 grudnia 1998 r. o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych - samorządowe kolegia odwoławcze, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.