Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rajewska po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...] o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta [...] a Burmistrzem Miasta [...] w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku M. C. w sprawie ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego postanawia: odrzucić wniosek
Wnioskiem z dnia 17 stycznia 2014 r. M. C. - przedstawicielka ustawowa małoletniego M. K. wystąpiła do Prezydenta Miasta [...] o zmianę wysokości alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w [...] Wydział [...] z dnia [...] listopada 2013 r., sygn. akt [...] .
W związku z tym, Prezydent Miasta [...] wszczął postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, a następnie wnioskiem z dnia 23 stycznia 2014 r. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy tym organem a Burmistrzem Miasta [...] poprzez wskazanie organu właściwego do rozpoznania wniosku M. C. w sprawie ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego dla M. K.
W uzasadnieniu wniosku wskazano, że M. C.do wniosku o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego dołączyła decyzję Burmistrza [...] przyznającą M. K. świadczenie z funduszu alimentacyjnego zgodnie z ówczesnym miejscem jego zamieszkania. Zgodnie zaś z art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 ze zm.), organem właściwym wierzyciela jest wójt, burmistrz, prezydent właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Sądy administracyjne rozpoznają, na podstawie art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. - dalej jako "P.p.s.a."), spory o właściwość.
Spór natomiast polega na powstaniu takiej sytuacji prawnej, w której każdy z pozostających w sporze organów uważa się za niewłaściwy (spór negatywny) lub też każdy uważa się za właściwy (spór pozytywny). Spór o właściwość ma zatem miejsce wtedy, gdy rozbieżność poglądów co do właściwości organów administracji publicznej zachodzi w odniesieniu do rozpatrywania i rozstrzygania tej samej sprawy, czyli gdy mamy do czynienia z tożsamością sprawy, którą zajmują się co najmniej dwa organy.
Zgodnie z art. 19 k.p.a. organy administracji publicznej przestrzegają z urzędu swojej właściwości rzeczowej i miejscowej. W pierwszej zatem kolejności organ, do którego wpłynęło podanie z żądaniem załatwienia określonej sprawy, jest zobligowany do zbadania swojej właściwości rzeczowej i miejscowej w danej sprawie. Dopiero kiedy dojdzie do wniosku, że jest niewłaściwy w sprawie, powinien podanie przekazać, zgodnie z art. 65 § 1 k.p.a., do organu właściwego, wskazując przy tym normę prawa materialnego mającą zastosowanie w sprawie oraz przepis, z którego wynika właściwość organu, do którego sprawa została przekazana. Z kolei organ, do którego sprawa została przekazana, w oparciu o stan faktyczny ustalony przez organ przekazujący, również może uznać się za niewłaściwy w sprawie. W takim dopiero przypadku powstaje spór - żaden bowiem z organów nie uznaje swojej właściwości do rozpoznania sprawy. Taka zaś sytuacja w niniejszej sprawie nie wystąpiła.
Prezydent Miasta [...] uznał się za niewłaściwy w sprawie wniosku M. C., ale nie przekazał tego podania (art. 65 § 1 k.p.a.) do organu, który jego zdaniem powinien rozstrzygnąć sprawę. Wystąpił natomiast do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu o właściwość. Zatem nie doszło jeszcze do rozbieżności poglądów dwóch organów, co do ich właściwości lub braku właściwości w sprawie. Nie powstał spór, który należałoby rozstrzygnąć w drodze orzeczenia sądu. Wniosek o rozstrzygnięcie sporu złożony przez organ, który nie pozostaje w sporze z innym organem, jest niedopuszczalny i podlega odrzuceniu. Instytucja wniosków przewidzianych art. 4 P.p.s.a. służy rozstrzyganiu sporów o właściwość między dwoma organami, a nie wątpliwości organu co do jego właściwości w sprawie.
W tej sytuacji Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 w zw. z art. 15 § 2 i art. 64 § 3 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł, jak w postanowieniu.