Wniosek w przedmiocie stwierdzenia nieważności orzeczenia Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w J. z dnia 2
Tezy

Właściwym do stwierdzenia nieważności orzeczenia prezydium powiatowej rady narodowej o przejęciu nieruchomości na podstawie przepisów dekretu z dnia 5 września 1947 r. o przejęciu na własność państwa mienia pozostałego po osobach przesiedlonych do ZSRR /Dz.U. nr 59 poz. 318/ i dekretu z dnia 27 lipca 1949 r. o przejęciu na własność Państwa nie pozostających w faktycznym władaniu właścicieli nieruchomości ziemskich położonych w niektórych powiatach województw: białostockiego, rzeszowskiego i krakowskiego /Dz.U. nr 46 poz. 339/ jest Samorządowe Kolegium Odwoławcze.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Samorządowym Kolegium Odwoławczym w K. a Wojewodą P. w przedmiocie stwierdzenia nieważności orzeczenia Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w J. z dnia 20.09.1951 r. (...) dotyczącego przejęcia na własność Państwa nieruchomości położonych w miejscowości K. postanawia wskazać Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. jako organ właściwy do stwierdzenia nieważności orzeczenia Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w J. z dnia 20.09.1951 r. (...) dotyczącego przejęcia na własność Państwa nieruchomości położonych w miejscowości K.

Uzasadnienie strona 1/4

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. wystąpiło z wnioskiem z dnia 11 stycznia 2005 r. do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie negatywnego sporu kompetencyjnego pomiędzy tym Kolegium a Wojewodą P., który z tych organów jest właściwy w sprawie z wniosku Dymitra B. o stwierdzenie nieważności orzeczenia Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w J. z 20 września 1951 r. (...) o przejęciu na własność Państwa nieruchomości położonych w miejscowości K.

W uzasadnieniu wniosku Kolegium przytoczyło argumenty Wojewody P. z postanowienia z 31 grudnia 2004 r., przekazującego tę sprawę do rozpoznania według właściwości Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu, gdyż stanowisko takie zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 30 września 2004 r. IV SA/Wa 97/04 /nie publ./.

Decyzja przejmująca nieruchomość na własność Państwa została wydana na podstawie przepisów dekretu z dnia 27 lipca 1949 r. o przejęciu na własność Państwa nie pozostających w faktycznym władaniu właścicieli nieruchomości ziemskich, położonych w niektórych powiatach województw: białostockiego, rzeszowskiego i krakowskiego /Dz.U. nr 46 poz. 339/ oraz dekretu z dnia 5 września 1947 r. o przejęciu na własność państwa mienia pozostałego po osobach przesiedlonych do ZSRR /Dz.U. nr 59 poz. 318/ przez prezydium powiatowej rady narodowej więc organem właściwym do stwierdzenia jej nieważności jest Samorządowe Kolegium Odwoławcze.

W uzasadnieniu postanowienia Wojewody wskazano, iż jako kryterium właściwości kolegium należy przyjąć domniemanie kompetencji gminy wynikające z art. 1 ustawy z dnia 17 maja 1990 r. o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organy gminy, a organy administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw /Dz.U. nr 34 poz. 198/. W myśl tego przepisu, do właściwości organów gminy przeszły jako zadania własne określone w ustawach zadania i odpowiadające im kompetencje należące dotychczas do rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego. W tej sytuacji, stosownie do treści art. 157 par. 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, organem właściwym do rozpatrzenia wniosku o stwierdzenie nieważności jest organ wyższego stopnia, a zgodnie z art. 17 pkt 1 Kpa, organem wyższego stopnia w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego jest samorządowe kolegium odwoławcze.

Nie godząc się z tą argumentacją Kolegium wywiodło, że w sytuacji kiedy w obowiązującym stanie prawnym nie istnieje już organ, który wydał decyzję, jak też nie obowiązują przepisy prawa materialnego na których decyzja ta została oparta, nie można uznać jako kryterium ustalenia właściwości domniemania kompetencji gminy, wynikającego z art. 1 ustawy kompetencyjnej z 17 maja 1990 r.

Zadania, o których mowa w dekretach, stanowiących podstawę wydania decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w J. z dnia 20.09.1951 r. nie mogły bowiem przejść i nie przeszły do właściwości organów gminy w myśl powyższego przepisu, gdyż w chwili wejścia w życie ustawy z dnia 17 maja 1990 r., zadania te nie były określone w żadnych obowiązujących wówczas ustawach. Zarówno dekret z dnia 27 lipca 1949 r. jak i dekret z dnia 5 września 1947 r. utraciły moc z dniem 4.11.1971 r., na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych /Dz.U. nr 27 poz. 250 ze zm./, a kwestie unormowane dotychczas w tych dekretach nie zostały uregulowane w żadnych innych przepisach prawa materialnego.

Strona 1/4