Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Joanna Runge - Lissowska (spr.) Sędziowie sędzia NSA Anna Łukaszewska-Macioch sędzia del. WSA Jacek Fronczyk Protokolant Krzysztof Tomaszewski po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej z wniosku Burmistrza Gminy Mosina o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Gminy Mosina a Burmistrzem Miasta Szczecinek w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku K.K. o rozłożenie na raty należności z tytułu wypłaconej zaliczki alimentacyjnej postanawia wskazać Burmistrza Miasta Szczecinek jako organ właściwy w sprawie.
Wnioskiem z dnia 3 września 2009 r. Burmistrz Gminy Mosina wystąpił o rozstrzygnięcie negatywnego sporu o właściwość, jaki powstał pomiędzy nim, a Burmistrzem Miasta Szczecinek, który z organów jest właściwy do rozpoznania wniosku K.K. o rozłożenie na raty należności z tytułu zaliczki alimentacyjnej.
K.K. zam. w M. wystąpił dnia [...] czerwca 2009 r. do Burmistrza Miasta Szczecinka o rozłożenie na raty ww. należności, wypłaconej w latach 1 września 2005 r. - 31 sierpnia 2006 r. przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczecinku, jego córce J.K. zam. w S. Wniosek ten Burmistrz Miasta Szczecinka przekazał do załatwienia wg właściwości Burmistrzowi Gminy Mosiny, postanowieniem z dnia 16 lipca 2009 r.
W uzasadnieniu wniosku o rozstrzygnięcie sporu, Burmistrz Gminy Mosina, powołując się na art. 43 ust. 1 i 2 i art. 41 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy, osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 ze zm.) oraz art. 26 ustawy z dnia 22 lutego 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86, poz. 732 ze zm.) stwierdził, że organem właściwym do załatwienia sprawy jest organ właściwy dla wierzyciela, a nie dłużnika, zatem Burmistrz Miasta Szczecinek.
Odpowiadając na wniosek, Burmistrz Miasta Szczecinek podniósł, iż podzielał pogląd Burmistrza Gminy Mosina i wszczął postępowanie, jednak zmienił zdanie na skutek decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie z dnia 9 lipca 2009 r., której kserokopię załączył, a w której Kolegium uznało, iż właściwym do umorzenia należności z tytułu wypłaconej zaliczki alimentacyjnej jest organ właściwy dłużnika.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W niniejszej sprawie zaistniał w istocie spór kompetencyjny. Nie uczestniczą w nim bowiem dwa organy wierzyciela, czy dwa organy dłużnika, czyli równorzędne lecz różne miejscowo, ale organ właściwy dłużnika i organ właściwy wierzyciela, zatem dwa różne organy, choć równe szczeblem w strukturze organów administracji publicznej. Przedmiotem sprawy jest rozłożenie na raty należności z tytułu zaliczki alimentacyjnej.
Burmistrz Gminy Mosina, organ właściwy dłużnika, do którego wpłynął wniosek K.K. powołał się na art. 41 i 43 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 ze zm.), dalej "ustawa alimentacyjna" i art. 16 ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86, poz. 732 ze zm.), dalej "ustawa o dłużnikach alimentacyjnych", wyprowadzając z nich wniosek, że właściwym w sprawie jest Burmistrz Miasta Szczecinek, organ właściwy wierzyciela.
Art. 41 ustawy alimentacyjnej stanowi, iż sprawy o zaliczki alimentacyjne, do których prawo powstało do dnia wejścia w życie ustawy, podlegają rozpatrzeniu na zasadach i w trybie określonym w przepisach dotychczasowych. Z kolei art. 43 tej ustawy mówi, że egzekucja należności z tytułu wypłaconych zaliczek prowadzona jest na podstawie dotychczasowych przepisów, zaś wniosek o umorzenie lub zawieszenie egzekucji wymaga zgody organu właściwego wierzyciela. Przepisy dotychczasowe to przepisy ustawy uchylonej ustawą alimentacyjną, tj. ustawy o dłużnikach alimentacyjnych. Z porównania przepisów tych ustaw wynika, że ustawa dotychczasowa o dłużnikach alimentacyjnych operowała pojęciem "zaliczki alimentacyjnej", zaś ustawa obowiązująca - alimentacyjna pojęcia tego nie używa, stanowiąc "o świadczeniach z funduszu alimentacyjnego". Z dalszej lektury porównawczej wynika, iż przepisy dotychczasowe ustawy o dłużnikach alimentacyjnych regulowały tylko kwestię umorzenia należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych w art. 16, natomiast ustawa alimentacyjna, obecnie obowiązująca, mówi o odroczeniu terminu .płatności i rozłożeniu na raty należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Można zastanawiać się czy jest, a jeśli tak, to jaka różnica miedzy zaliczką alimentacyjną, a świadczeniem alimentacyjnym, jednak na użytek rozstrzygnięcia sporu w niniejszej sprawie nie wydaje się to konieczne. Gdyby zastosować przepisy dotychczasowe, tj. art. 16 ustawy o dłużnikach alimentacyjnych z mocy art. 41 ustawy alimentacyjnej, to w ramach umorzenia zaliczki alimentacyjnej mieści się możliwość rozłożenia jej na raty. Do tego postępowania właściwy jest organ właściwy wierzyciela z mocy art. 16 ustawy o dłużnikach alimentacyjnych. Jeśli natomiast uznać, że przepisy tej ustawy nie mogą mieć zastosowania, bowiem nie regulowały kwestii rozłożenia nalezności na raty, to należy odnieść się do przepisów obowiązujących. Z art. 30 ust. 2 ustawy alimentacyjnej wynika, że rozłożyć należność na raty może organ właściwy wierzyciela. Rozwiązanie takie znajduje również argument logiczny, skoro zaliczkę wypłacił organ właściwy wierzyciela to on też powinien decydować co do należności z tego tytułu.
W niniejszej sprawie zaliczkę alimentacyjną wypłacił Burmistrz Miasta Szczecinek, tj. organ właściwy wierzyciela w rozumieniu dotychczasowych i obecnie obowiązujących przepisów. Ten organ zatem w ich świetle jest właściwy do rozpoznania wniosku K.K.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji, na podstawie art. 15 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).