Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Marek Stojanowski Sędzia NSA Jolanta Rudnicka (spr.) Sędzia WSA (del.) Iwona Niżnik-Dobosz po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Starosty Piaseczyńskiego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Starostą Piaseczyńskim a Marszałkiem Województwa Mazowieckiego w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku A. C.-G. dotyczącego wykreślenia ostrzeżenia o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego postanawia: 1. odrzucić wniosek, 2. zwrócić Staroście Piaseczyńskiemu ze środków budżetowych Naczelnego Sądu Administracyjnego kwotę 100 (sto) złotych tytułem uiszczonego wpisu od wniosku.
Pismem z dnia 22 sierpnia 2016 r. Starosta Piaseczyński wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy nim a Marszałkiem Województwa Mazowieckiego w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku A. C.-G. dotyczącego wykreślenia ostrzeżenia o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego.
W uzasadnieniu wniosku wskazano, że Starosta Grójecki zawiadomieniem z dnia 29 kwietnia 2016 r. przesłał zgodnie z właściwością terytorialną Staroście Piaseczyńskiemu pismo A. C.-G. dotyczące wykreślenia ostrzeżenia z księgi wieczystej o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego działki o pow. 0,1767 ha w miejsowości P.
Po szczegółowym zbadaniu sprawy ustalono, iż ostrzeżenie w księdze wieczystej dotyczy części obecnej działki ewidencyjnej nr 277 z obrębu [...], położonej w miejsowość P., gm. [...], na której znajduje się wał przeciwpowodziowy. Nieruchomość uregulowana w KW [...] obejmuje dawną działkę nr 244/2 o powierzchni 0,1767 ha wywłaszczoną pod wał na mocy ostatecznego orzeczenia o wywłaszczeniu i odszkodowaniu z dnia [...] maja 1971 r.
W związku z powyższym w celu wykreślenia powyższego ostrzeżenia, należy odłączyć wywłaszczoną działkę gruntu zajętą pod wał przeciwpowodziowy rzeki Wisły do odrębnej księgi wieczystej. W ocenie wnioskodawcy podjęcie tych działań stanowi czynności z zakresu gospodarowania nieruchomościami, które winny być wykonane przez ustawowego przedstawiciela Skarbu Państwa.
Starosta wskazał następnie, że zgodnie z art. 71 ust. 1 ustawy dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, podstawowe urządzenia melioracji wodnej, którymi są m. in. budowle regulacyjne oraz wały przeciwpowodziowe w myśl art. 72 ust. 1 stanowią własność Skarbu Państwa. Natomiast art. 75 ust. 1 ustawy stanowi, że faktyczne władztwo nad urządzeniami melioracji wodnych podstawowych i szczegółowych należy do kompetencji marszałka województwa, w ramach zadań z zakresu administracji rządowej. Kwestie części składowych gruntu regulują zaś art. 47-49 k.c., z których jednoznacznie wynika, że urządzenia trwale związane z gruntem, takie jak wały przeciwpowodziowe nie mogą być odrębnym od gruntu przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Ponadto zgodnie z treścią art. 2 ust. 2 oraz art. 2a ustawy z dnia 7 września 2007 r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, jeżeli z odrębnych przepisów wynika, iż organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami jest organ inny niż starosta, to jest on właściwy do regulacji stanu prawnego nieruchomości w księgach wieczystych.
W ocenie Starosty Piaseczyńskiego, mając na uwadze powyższe przepisy uznać należy, że władnym do gospodarowania gruntem pod wałem przeciwpowodziowym w obrębie [...], P., gm. [...] jest Marszałek Województwa Mazowieckiego.
W odpowiedzi na wniosek Marszałek Województwa Mazowieckiego przedstawił szeroką argumentację wskazującą, iż jest on ustawowo zobowiązany jedynie do utrzymania urządzenia wodnego melioracji podstawowych jakim jest zbudowany na działce wał przeciwpowodziowy, nie jest natomiast władny do podjęcia działań zmierzających do załatwienia sprawy z wniosku A. C.-G. dotyczącego wykreślenia ostrzeżenia o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego. W ocenie Marszałka w sprawie właściwy jest Starosta Piaseczyńki.