Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Borowiec Sędziowie: sędzia NSA Małgorzata Pocztarek (spr.) sędzia del. WSA Arkadiusz Despot -Mładanowicz Protokolant Michał Zawadzki po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Samorządowym Kolegium Odwoławczym w K. a Wojewodą Śląskim w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku L. F o stwierdzenie nieważności decyzji Naczelnika Miasta w C. nr [...] z dnia [...] stycznia 1976 r. w sprawie przejęcia nieruchomości na własność Państwa za spłatę pieniężną postanawia: oddalić wniosek.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach wystąpiło do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego z Wojewodą Śląskim w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Miasta w C. z dnia [...] stycznia 1976 r. nr [...] w przedmiocie przejęcia nieruchomości na własność Państwa za spłatę pieniężną.
W uzasadnieniu Kolegium podało, że Decyzją Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] października 2005 r. (nr [...]) uchylono decyzję Wojewody Katowickiego z dnia [...] czerwca 1993 r. (nr [...]), umarzając postępowanie pierwszej instancji w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Miasta w C. z [...] stycznia 1976 r. (nr [...]) w sprawie przejęcia na własność Państwa nieruchomości za spłatę pieniężną (zwanej dalej decyzją Naczelnika Miasta w C.).
Postanowieniem Wojewody Śląskiego z dnia [...] listopada 2007 r. (nr [...]) przekazano Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w Katowicach, cyt. akta sprawy dotyczącej stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Miasta w C..
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach wskazało, że decyzja Naczelnika Miasta w C. została podjęta w trybie ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność Państwa za rentę i spłaty pieniężne (Dz.U. Nr 21, poz. 118; zwanej dalej ustawą o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność Państwa za rentę i spłaty pieniężne), która w art. 28 ust. 1, art. 31 ust. 1 i art. 38 stanowiła, cyt.: Nieruchomości wchodzące w skład gospodarstwa rolnego mogą być na wniosek rolnika przejęte na własność Państwa w całości lub części za spłaty pieniężne, jeżeli rolnik nie spełnia warunków do uzyskania renty (art. 28 ust. 1). Przejęcie nieruchomości na własność Państwa w zamian za rentę lub za spłaty pieniężne następuje na podstawie decyzji naczelnika gminy (art. 31 ust. 1). Przepisy ustawy dotyczące naczelnika gminy stosuje się również do naczelnika miasta i gminy, prezydenta lub naczelnika miasta albo dzielnicy (art. 38).
Organ podkreślił, iż współcześnie nie istnieje dawny organ, który wydał decyzję o przejęciu. W związku z tym ustalenie organu właściwego do weryfikacji decyzji w trybie stwierdzenia nieważności następuje w oparciu o zasadę, w myśl której w przypadku zmian w strukturze administracji należy ustalić organ, na który przeszła kompetencja do załatwiania określonych spraw i w stosunku do tego organu ustalić organ wyższego stopnia.
Kolegium dodało, że przepisy art. 28, art. 31 i art. 38 ustawy o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność Państwa za rentę i spłaty pieniężne utraciły moc dnia 1 stycznia 1978 r. na podstawie art. 77 ust. 1 i art. 78 ustawy z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin (Dz.U. Nr 32, poz. 140). Z dniem 1 stycznia 1983 r. utraciła moc ustawa z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin - na podstawie art. 76 i art. 77 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz.U. Nr 40, poz. 268). Z kolei ta ustawa utraciła moc dnia 1 stycznia 1991 r. na podstawie art. 122 i art. 123 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 1991 r. Nr 7, poz. 24). Ostatnio wymieniona ustawa (zwana dalej ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników) obowiązuje współcześnie w brzmieniu wynikającym z tekstu jednolitego opublikowanego w Dz.U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291, stanowiąc w art. 58 ust. 1 i 2, cyt.: Na wniosek właściciela gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, który ma ustalone prawo do emerytury lub renty z ubezpieczenia albo którego małżonek ma ustalone takie prawo, jeżeli zachodzą okoliczności określone w art. 28 ust. 7 pkt 1, wskazaną we wniosku nieruchomość przejmuje się na własność Skarbu Państwa za odpłatnością. Przejęcie nieruchomości i ustalenie odpłatności następuje w drodze decyzji AP Własności Rolnej Skarbu Państwa (ust. 2).