Organem właściwym do rozpoznania wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji w przedmiocie odszkodowania za nieruchomości przejęte na własność Państwa pod osiedle budownictwa jednorodzinnego jest wojewoda.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 18 października 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Samorządowym Kolegium Odwoławczym w R. a Wojewodą P. w przedmiocie rozpatrzenia wniosku Krystyny i Edwarda D. o stwierdzenie nieważności decyzji Naczelnika Miasta L. z dnia 14.03.1980 r. (...), z dnia 20.03.1980 r. (...) o przyznaniu odszkodowania dla Krystyny i Edwarda D. za nieruchomości położone w L. przejęte na własność Państwa pod osiedle budownictwa jednorodzinnego "C." postanawia: wskazać Wojewodę P. jako organ właściwy do rozpoznania sprawy.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w R., wnioskiem z dnia 14.06.2005 r. wystąpiło do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie negatywnego sporu kompetencyjnego pomiędzy tym organem a Wojewodą P., poprzez wskazanie, który z nich jest właściwy do rozpoznania wniosku Krystyny i Edwarda D. o stwierdzenie nieważności decyzji Naczelnika Miasta L. z dnia 14.03.1982 r. i z dnia 20.03.1982 r. w przedmiocie odszkodowania za nieruchomości przejęte na własność Państwa pod osiedle budownictwa jednorodzinnego. Wniosek o rozstrzygnięcie sporu był następstwem postanowienia Wojewody P. z dnia 28.02.2000 r., którym sprawa Krystyny i Edwarda D. została przekazana w trybie art. 65 par. 1 Kpa Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w R. do załatwienia według właściwości.
W uzasadnieniu wniosku o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego Samorządowe Kolegium wyjaśniło, iż decyzje Naczelnika Miasta L. zostały wydane na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1972 r. o terenach budownictwa jednorodzinnego i zagrodowego oraz o podziale nieruchomości w miastach i osiedlach /Dz.U. nr 27 poz. 192 ze zm./, który stanowił, iż za nieruchomości, które przeszły na własność Państwa na podstawie art. 5 ust. 2 wypłaca się odszkodowanie na podstawie przepisów o wywłaszczaniu nieruchomości, a sprawy wywłaszczania nieruchomości reguluje w tym zakresie ustawa z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości /Dz.U. 1974 nr 10 poz. 62 ze zm./. Obie ustawy utraciły moc w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. 1991 nr 32 poz. 127 ze zm./, a według jej art. 48 ust. 1 organ właściwy do orzekania o odszkodowaniu był organem rządowej administracji ogólnej i tak też stanowił art. 5 pkt 21 lit. "c" ustawy z dnia 17 maja 1990 r. o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych, pomiędzy organy gminy a organy administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw /Dz.U. nr 34 poz. 198 ze zm./.
Przepis ten został skreślony przez art. 12 pkt 2 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa /Dz.U. nr 162 poz. 1126 ze zm./, jednak zgodnie z art. 94 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną /Dz.U. nr 133 poz. 872 ze zm./ zadania urzędów rejonowych administracji ogólnej i kompetencje kierowników tych urzędów przeszły do właściwości starostów, jako zadania administracji rządowej, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej. W obecnym stanie prawnym gdyby takie sprawy były rozstrzygane organem właściwym byłby zatem starosta, która to teza znajduje potwierdzenie w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami /Dz.U. 2004 nr 261 poz. 2603/. Wskazuje ona wyraźnie jako organ właściwy w sprawach wywłaszczania i odszkodowania starostę wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, zaś jako organ wyższego stopnia - wojewodę /art. 9a/. W sprawie zatem do rozpoznania wniosku Krystyny i Edwarda D. właściwy jest Wojewoda P.