Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Pocztarek sędzia NSA Małgorzata Borowiec (spr.) sędzia del. WSA Teresa Kurcyusz-Furmanik po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta L. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta L. a Burmistrzem S. w przedmiocie wskazania organu właściwego do skierowania R.J. do domu pomocy społecznej postanawia wskazać Prezydenta Miasta L. jako organ właściwy w sprawie.
Prezydent Miasta L. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy nim a Burmistrzem S. w przedmiocie wskazania organu właściwego do skierowania R.J. do domu pomocy społecznej.
W uzasadnieniu wniosku podał, że zgodnie z art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1769 ze zm., dalej w skrócie "u.p.s."), właściwość gminy ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie. Stosownie do treści art. 101 ust. 2 u.p.s., w przypadku osoby bezdomnej właściwą miejscowo jest gmina ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały.
W trakcie czynności wyjaśniających ustalono, że R.J. przebywa w Schronisku dla Bezdomnych Kobiet w L. przy ul. [...], zaś ostatnim miejscem jej zameldowania na pobyt stały był J., gm. S. Na podstawie zgromadzonej dokumentacji Prezydent Miasta L. uznał R.J. za osobę bezdomną, bowiem w świetle art. 6 pkt 8 u.p.s. jest ona osobą niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy oraz niezameldowaną na pobyt stały w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych. W konsekwencji w niniejszej sprawie, na podstawie art. 101 ust. 2 u.p.s., organem właściwym do skierowania wyżej wymienionej do domu pomocy społecznej będzie Burmistrz S., bowiem ostatnim miejscem zameldowania R.J. na pobyt stały jest Gmina S. (J.).
W ocenie Prezydenta Miasta L., w rozpoznawanej sprawie nie można było zastosować art. 101 ust. 3 u.p.s., z którego wynika, że w przypadkach szczególnie uzasadnionych właściwa miejscowo jest gmina miejsca pobytu osoby ubiegającej się o świadczenie. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w L. udzielił R.J. koniecznego wsparcia w celu zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych i udzielił schronienia w placówce w warunkach odpowiadających godności człowieka, kierując się dobrem wyżej wymienionej i ochroną jej dóbr osobistych, a przede wszystkim stanem zdrowia. Nie może jednak, jako organ niewłaściwy w sprawie, rozpatrzyć wniosku o skierowanie zainteresowanej do domu pomocy społecznej. Pobyt w schronisku dla bezdomnych jest pozbawiony cech trwałości i nie może prowadzić do uznania, że jest miejscem w którym koncentruje się działalność życiowa i cele przebywających tam osób.
Burmistrz S. w odpowiedzi na wniosek wniósł o wskazanie Prezydenta Miasta L. jako organu właściwego w sprawie na podstawie art. 101 ust. 3 u.p.s.
W uzasadnieniu odpowiedzi podkreślił, że w przypadku R.J. bezspornym jest fakt, iż jej centrum życiowym było i jest miasto L. Wyżej wymieniona urodziła się w L., tam mieszkała z matką przy ul. [...], a później z konkubentem przy ul. [...] (od ok. 1986 r. do 2017 r.), skąd trafiła do Schronisku dla Bezdomnych Kobiet w L. Powyższa przesłanka nie może zostać pominięta w całościowej analizie obecnej sytuacji R.J., której około dwuletni faktyczny pobyt na terenie Gminy S. jest okresem krótkotrwałym w zestawieniu z długotrwałym okresem jej życia skoncentrowanym w mieście L. W przypadku R.J. stały pobyt w L. jest zatem przesłanką do traktowania miejscowości L. jako centrum jej spraw życiowych. Pomimo, iż art. 101 ust. 2 u.p.s. wskazuje, że to gmina ostatniego zameldowania na pobyt stały jest właściwa miejscowo w przypadku osoby bezdomnej, jaką niewątpliwie jest R.J., to jednak wartym rozważenia jest indywidualne rozpatrzenie przedmiotowej sprawy pod kątem zasadności uznania Prezydenta Miasta L. za organ właściwy do skierowania R.J. w domu pomocy społecznej, z uwagi na fakt, że to właśnie miasto L. jest miejscem jej faktycznego długoletniego przebywania.