Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Maciej Dybowski sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska (spr.) sędzia del. WSA Tamara Dziełakowska po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Burmistrza Miasta Ż. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta Ż. a Burmistrzem Gminy Z. w przedmiocie wskazania organu właściwego do wydania decyzji w sprawie skierowania do rodzinnego domu pomocy postanawia: wskazać Burmistrza Miasta Ż. jako organ właściwy w sprawie.
Wnioskiem z dnia 9 listopada 2016 r. Burmistrz Miasta Ż. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta Ż. a Burmistrzem Gminy Z. w przedmiocie wskazania organu właściwego do wydania decyzji w sprawie skierowania H. N. do Rodzinnego Domu Pomocy "L." znajdującego się na terenie Gminy Ż.. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że RDS "L." funkcjonuje w oparciu o przepisy ustawy o pomocy społecznej oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 maja 2012 r. w sprawie rodzinnych domów pomocy. Pensjonariusze sami opłacają swój pobyt. W 2015 r. [...] Urząd Wojewódzki przeprowadził w ww. placówce postępowanie nadzorczo-kontrolne, które wykazało, że pensjonariusze byli umieszczeni w RDP bez odpowiednich decyzji administracyjnych o skierowaniu do Domu, o umieszczeniu w nim i o ustaleniu odpłatności. Organ kontroli wskazał, że pensjonariusze umieszczeni w RDP "L." winni być skierowani do tej placówki w drodze decyzji administracyjnej wydanej przez kierownika właściwego ośrodka pomocy społecznej ([...]UW wskazał, iż w tym przypadku winien być to MOPS Ż.). Ze stanowiskiem tym nie zgadza się wnioskodawca podnosząc, że w § 7 ust. 2 rozporządzenia w sprawie rodzinnych domów pomocy, nie wskazano jednoznacznie na właściwość kierownika ośrodka pomocy społecznej miejsca położenia RDP. Przepis ten wskazuje jedynie, iż decyzję w sprawie skierowania do RDP wydaje kierownik ośrodka pomocy społecznej, nie konkretyzując jednak, której gminy (miejsca położenia RDP czy miejsca zamieszkania klienta). Zdaniem wnioskodawcy, właściwość organu należy więc ustalić przy zastosowaniu art. 59 ust. 1 w zw. z art. 101 ustawy o pomocy społecznej, tj. według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie. W ocenie wnioskodawcy, H. N. jest mieszkanką gminy Z. . To bowiem w gminie tej spędziła prawie całe życie, ma lekarza, meldunek oraz mieszkanie i wiązałaby swoją przyszłość właśnie z tym miejscem gdyby jej stan zdrowia na to pozwalał. H. N. przebywa na terenie Gminy Ż. tylko z uwagi na fakt położenia w niej Rodzinnego Domu Pomocy i chęci uzyskania skierowania do tej placówki. W ocenie wnioskodawcy, samego faktu przebywania w domu pomocy, nie można zaś utożsamiać z miejscem zamieszkania. W miejscu tym bowiem zainteresowana przebywa czasowo, z uwagi na swój stan zdrowia i tym samym w dalszym ciągu miejscem jej zamieszkania jest Gmina Z.
W odpowiedzi na wniosek Burmistrz Gminy Z. podzielił stanowisko, iż właściwość miejscową w niniejszej sprawie należy ustalić według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie. W jego ocenie, miejscem zamieszkania zainteresowanej jest jednak miasto Ż. Wskazał, że H. N. od 15 kwietnia 2015 r. przebywa w Rodzinnym Domu Seniora "L." w Ż. Trwający ponad półtora roku pobyt niewątpliwie pozwala uznać, że ma on charakter stały. Ponadto, zainteresowana ma nadal zamiar przebywać w tej placówce. Zgodnie z informacją osób, od których H. N. wynajmowała mieszkanie, na dzień 15 lutego 2016 r. biegł termin wypowiedzenia umowy a jej mieszkanie miało zostać opróżnione do końca lutego 2016 r. Organ zauważył, iż zainteresowana nie została umieszczona w placówce w drodze administracyjnej, na podstawie decyzji właściwego organu, lecz w wyniku działań własnych, na podstawie umowy. Zdaniem organu, wskazuje to nie tylko na zamiar przebywania właśnie w tym ośrodku, lecz również na posiadanie tytułu prawnego do lokalu tam się znajdującego. Ponadto, H. N. nigdy nie korzystała z pomocy społecznej w Gminie Z. Pobyt w Rodzinnym Domu Seniora nie ma charakteru tymczasowego, w szczególności wypoczynkowego czy leczniczego. Należy oczekiwać, że stan zdrowia i wiek zainteresowanej nie poprawi się. Ze względu na ten fakt zamieszkiwanie ma charakter trwały. Dom Seniora zapewnia stałe zaspokajanie potrzeb jego pensjonariuszy, w szczególności potrzeb mieszkaniowych i zdrowotnych. Biorąc pod uwagę te okoliczności, procesy życiowe zainteresowanej koncentrują się w placówce, w której obecnie przebywa. Biorąc pod uwagę powyższe, Ż. są miejscowością, w której spełniają się obie przesłanki zamieszkiwania (faktycznie przebywanie i zamiar stałego pobytu). Okoliczność ta wskazuje na właściwość miejscową Miasta Ż. w postępowaniu w sprawie udzielenia świadczenia z pomocy społecznej.