Dnia 20 maja 2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Iwona Bogucka Sędziowie Sędzia NSA Monika Nowicka (spr.) Sędzia NSA Jolanta Rudnicka po rozpoznaniu w dniu 20 maja 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta [...] o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta [...] a Burmistrzem Miasta [...] w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku N. M. o umieszczenie w domu pomocy społecznej postanawia: 1. wskazać Prezydenta Miasta [...] jako organ właściwy w sprawie; 2. oddalić wniosek Prezydenta Miasta [...] o zasądzenie kosztów postępowania.
Prezydent Miasta [...] wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego powstałego pomiędzy organem wnioskującym a Burmistrzem Miasta [...]w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku N. M. o skierowanie do domu pomocy społecznej.
W uzasadnieniu wniosku organ wnioskujący wyjaśnił, że N. M., występując w piśmie z dnia 17 lipca 2020 r. o umieszczenie w domu pomocy społecznej, podała, że jest wychowanką Specjalnego Ośrodka Wychowawczego [...] w [...], położonego przy ul. [...] i placówka ta jest jej miejscem zamieszkania.
W toku podjętych przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w [...] czynności sprawdzających ustalono, że wnioskodawczyni została umieszczona w specjalnym ośrodku wychowawczym na wniosek jej rodziców - A. i M. M. zamieszkałych w miejscowości [...], ul. [...]. Wprawdzie od momentu umieszczenia w/w w ośrodku wychowawczym, nie przebywała ona w miejscu zamieszkania rodziców (również w okresie wakacyjnym, który spędzała u swoich dziadków w [...]), tym niemniej - zdaniem organu wnioskującego - gminą właściwą do rozpoznania wniosku N. M. była Gmina [...]. Miejscem zamieszkania strony było bowiem - jak podkreślił organ wnioskujący - miejsce zamieszkania jej rodziców. Pod tym adresem N. M. była zameldowana na pobyt stały i po zakończeniu nauki w specjalnym ośrodku wychowawczym mogłaby przebywać.
Z tym stanowiskiem nie zgodziła się uczestnicząca w postępowaniu Gmina [...].
W toku postępowania, przeprowadzonego przez Ośrodek Pomocy Społecznej w [...] ustalono, że N. M. nie przebywała pod adresem zameldowania (tj. w miejscu zamieszkania jej rodziców) bo pozostawała (w badanym okresie) u swoich dziadków w [...], przy ul. [...]. Z tej przyczyny początkowo Gmina [...]przekazała, nadesłany jej przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w [...], wniosek N. M. do rozpoznania Gminie Miasta [...].
W toku postępowania przeprowadzonego jednak przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w [...] ustalono, że N. M. przebywała w [...] u swoich dziadków jedynie w okresie wakacji a po ich zakończeniu miała wracać do Specjalnego Ośrodka Wychowawczego w [...] - jako miejsca gdzie pobiera naukę. W tej sytuacji zatem Prezydent Miasta [...] przekazał wniosek N. M. Prezydentowi Miasta [...].
We wniosku skierowanym do Naczelnego Sądu Administracyjnego Prezydent Miasta [...] wnosił jednak o wskazanie Burmistrza Gminy [...]jako organu właściwego do rozpoznania podania N. M. wraz z zasądzeniem zwrotu kosztów postępowania.
Burmistrz Miasta [...]ostatecznie zaś twierdził, że gminą właściwą do rozpatrzenia w/w wniosku było Miasto [...].
Zdaniem organu uczestniczącego w postępowaniu, pobyt w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym zapewniał N. M. warunki mieszkaniowe, zaś sama placówka spełniała kryteria lokalu mieszkalnego - w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm., dalej: p.p.s.a.) sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej.