Naczelny Sąd Administracyjny w składzie Przewodniczący: Sędzia NSA Zygmunt Zgierski (spr.) Sędzia NSA Tomasz Zbrojewski Sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Samorządowym Kolegium Odwoławczym w K. a Wojewodą [...] przez wskazanie organu właściwego do rozpatrzenia wniosku o wypłatę odszkodowania za bezprawne pozbawienie prawa własności nieruchomości postanawia: wskazać Wojewodę [...] jako organ właściwy w sprawie
Pismem z [...] listopada 2020 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. wystąpiło z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego zaistniałego pomiędzy tym organem a Wojewodą [...] w sprawie ustalenia organu właściwego do rozpoznania wniosku o wypłatę odszkodowania za bezprawne pozbawienie prawa własności, domagając się wskazania Wojewody jako organu właściwego w sprawie.
W uzasadnieniu wniosku Kolegium wskazało, że [...] lutego 2020 r. do [...] Urzędu Wojewódzkiego w K. wpłynął wniosek K.R., A.R. oraz J.R. o wypłatę odszkodowania od Skarbu Państwa za bezprawne pozbawienie prawa własności w stosunku do nieruchomości I kat. Nr [...] oraz I kat. Nr [...] położonych w gminie J. SKO zaznaczyło, że pismem z [...] kwietnia 2020 r. Prezydent Miasta J. wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej zawiadomił wnioskodawców o wszczęciu postępowania administracyjnego, a decyzją z [...] lipca 2020 r. umorzył to postępowanie jako bezprzedmiotowe. Od decyzji tej decyzji wnioskodawcy [...] sierpnia 2020 r. złożyli odwołanie, które pismem z [...] sierpnia 2020 r. zostało przekazane Wojewodzie [...]. Następnie Wojewoda pismem z [...] września 2020 r. przekazał odwołanie zgodnie z właściwością, argumentując, że organem wyższego stopnia w stosunku do starosty (prezydenta miasta na prawach powiatu) niezależnie od rodzaju wykonywanych działań jest samorządowe kolegium odwoławcze. Kolegium wskazało, że w myśl art. 9a ustawy o gospodarce nieruchomościami organem wyższego stopnia w sprawach określonych w ustawie, rozstrzyganych w drodze decyzji przez starostę wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, jest wojewoda.
W odpowiedzi na wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego Wojewoda podniósł, że podział na zadania z zakresu administracji rządowej i pozostałe sprawy z punktu widzenia ustalenia właściwego organu odwoławczego został zniesiony nowelizacją art. 17 pkt 1 kpa wprowadzonego ustawą z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U. nr 162, poz. 1126), w związku z czym odwołania od decyzji wydanych w pierwszej instancji przez organy samorządu terytorialnego rozpatrują samorządowe kolegia odwoławcze. Podkreślił, że brak jest przepisu szczególnego wskazującego na właściwość wojewodów jako organów wyższego stopnia w sprawach z zakresu ustalenia odszkodowania za bezprawne pozbawienie prawa do nieruchomości. Zaznaczył przy tym, że decyzja Prezydenta Miasta J. została wydana na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, a nie ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 15 § 1 pkt 4 w zw. z art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, dalej: ppsa, Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzyga spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej.