Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Marek Stojanowski Sędziowie: Sędzia NSA Małgorzata Jaśkowska Sędzia del. WSA Przemysław Szustakiewicz (spr.) po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Burmistrza Miasta Z. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta Z. a Burmistrzem L. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpatrzenia wniosku M. P. o przyznanie pomocy finansowej w formie zasiłku celowego i okresowego postanawia: wskazać Burmistrza L. jako organ właściwy w sprawie.
W dniu [...] listopada 2017 r. Burmistrz Z. wystąpił z wnioskiem o rozpatrzenie sporu o właściwość w zakresie ustalenia organu pomocy społecznej, właściwego w sprawie wniosku M. P. z dnia [...] września 2017 r. o przyznanie pomocy finansowej i ustalenie, że organem właściwym w sprawie jest Burmistrz L., w imieniu którego działa Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w L. W uzasadnieniu organ podniósł, że w dniu [...] października 2017 r. do Ośrodka Pomocy Społecznej w Z. wpłynął wniosek o przyznanie pomocy pieniężnej M. P., przesłany przez MOPS w L., a złożony przez zainteresowaną w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w O. Wywiad środowiskowy przeprowadzono z wnioskodawczynią na terenie Ośrodka Interwencji Kryzysowej dla Kobiet i Ich Dzieci - Ofiar Przemocy "[...]" w O., gdzie przebywa od [...] lipca 2017 r.
Wskazał, że ze zgromadzonej w sprawie dokumentacji i rodzinnego wywiadu środowiskowego wynika, iż M. P. (lat [...]) jest osobą bezdomną. Ostatnim miejscem zameldowania wnioskodawczyni był L. W okresie ostatnich kilku lat wnioskodawczyni przebywała czasowo pod różnymi adresami w Z. Na terenie Z. ostatnio przebywała w Domu Samotnej Matki [...], ul. K. [...], a następnie u koleżanki w K.
Organ podniósł, że zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r., poz. 1257), organy administracji publicznej przestrzegają z urzędu swojej właściwości rzeczowej i miejscowej. W związku z powyższym Ośrodek Pomocy Społecznej w Z. dokonał analizy swej właściwości w sprawie.
Pobyt w Ośrodku Interwencji Kryzysowej, w ocenie organu, jest okolicznością świadczącą o tym, że wnioskodawczyni jest obecnie osobą bezdomną. Ze względu na szczególne uregulowanie właściwości w sprawach pomocy społecznej, brak jest podstaw do przyjęcia, że Burmistrz Z., w imieniu którego działa Kierownik OPS w Z., jest organem właściwym w niniejszej sprawie. Podkreślił jednocześnie, że podstawowym przepisem w odniesieniu do osób bezdomnych jest przepis art. 101 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, który stanowi, że w przypadku osoby bezdomnej właściwą miejscowo jest gmina ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały.
Zgodnie z art. 101 ust. 1 u.p.s., właściwość miejscową gminy ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenia, zaś zgodnie z ust. 2 powyższego artykułu w przypadku osoby bezdomnej właściwą miejscowo jest gmina ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały.
Organ zauważył, że M. P. ostatnio była zameldowana w L. - pod adresem J. [...], a obecnie jest osobą niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym.
Zdaniem organu, ustalenie stanu bezdomności wnioskodawczyni powoduje, że do zakwalifikowania, który organ jest właściwy w sprawie, będzie miała zastosowanie norma zawarta w treści art. 101 ust. 2 u.p.s.
Organ wskazał, że w postanowieniu z dnia 13 października 2010 r. (w sprawie I OW 111/10, publikowanym w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych) Naczelny Sąd Administracyjny, podkreślił, że "skład orzekający podziela pogląd wyrażony w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, iż w przypadku osoby bezdomnej, nie może być mowy o miejscu zamieszkania, nie bada się zatem jej zamiaru stałego pobytu, ale ustala się tylko jej status (por. wyrok NSA z dnia 26 marca 2010 r., sygn. akt I OSK 1659/09; postanowienie NSA z dnia 4 lipca 2008 r., sygn. akt I OW 30/08). W ocenie organu oznacza to, że nie może wywrzeć wpływu na ustalenie właściwości organu stwierdzenie, zawarte w piśmie MOPS w L., iż wnioskodawczyni pobierała w Z. świadczenia pomocy społecznej, tym bardziej, że nie jest to zgodne z prawdą. Korzystała natomiast z zasiłku rodzinnego, lecz w dniu [...] czerwca 2017 r. dokumentację przesłano do K., w celu kontynuacji wypłaty świadczeń.