Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Bożena Popowska (spr.) sędzia NSA Wiesław Morys sędzia del. WSA Dorota Apostolidis po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Burmistrza Miasta i Gminy Ś. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta i Gminy Ś. a Burmistrzem S. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku B. S. o umieszczenie w domu pomocy społecznej postanawia: wskazać Burmistrza Miasta i Gminy Ś. jako organ właściwy w sprawie.
Pismem z dnia 29 lutego 2016 r. Burmistrz Miasta i Gminy Ś. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta i Gminy Ś. a Burmistrzem S. w sprawie rozpoznania wniosku B. S. o umieszczenie w domu pomocy społecznej.
W uzasadnieniu wniosku Burmistrz Miasta i Gminy Ś. wskazał, że B. S. od 9 lutego 2009 r. do 30 października 2013 r. zamieszkiwał w lokalu funkcyjnym przyznanym żonie. Po jej śmierci zamieszkał u syna w W. , gmina S., a od 1 maja 2014 r. przebywa w Ośrodku Opiekuńczym "B." w W., gmina S.. B. S. został wymeldowany ze Ś. w dniu 25 sierpnia 2014 r. bez wskazania adresu. Zdaniem Burmistrza, zainteresowany nie jest osobą bezdomną. W świetle art. 25 K.c. miejscem jego zamieszkania jest Ośrodek Opiekuńczy "B." w W., gmina S., stąd zgodnie z art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 163 ze zm., dalej jako u.p.s.), właściwy do rozpoznania wniosku B. S. o umieszczenie w domu pomocy społecznej jest MGOPS w S..
W odpowiedzi na wniosek Burmistrz S. odwołał się do treści art. 101 ust. 2 u.p.s. Wskazał, że Ośrodek Opiekuńczy "B." w W. nie posiada statusu Domu Pomocy Społecznej, a zatem nie stawi lokalu mieszkalnego w rozumieniu przepisów o ochronie lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy. Powyższe wskazuje, że B. S. posiada status osoby bezdomnej i do rozpoznania wniosku o umieszczenie w domu pomocy społecznej właściwy jest organ gminy jego ostatniego miejsca zameldowania, tj. Ś.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Stosownie do art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.- zwanej dalej P.p.s.a.) sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek, a organami administracji rządowej.
W niniejszej sprawie spór, jaki zaistniał pomiędzy Burmistrzem Miasta i Gminy Ś. a Burmistrzem S. jest sporem negatywnym i dotyczy wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku B. S. o umieszczenie go w domu pomocy społecznej. Dla jego rozstrzygnięcia istotne znaczenie ma treść art. 101 u.p.s. Przepis ten stanowi, że właściwość miejscową gminy ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie (ust. 1). W przypadku osoby bezdomnej właściwą jest gmina ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały (ust. 2).
Pojęcie osoby bezdomnej na użytek ustawy o pomocy społecznej definiuje art. 6 pkt 8 tej ustawy. Przepis ten stanowi, że bezdomnym jest osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy oraz niezameldowana na pobyt stały w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a także osoba niezamieszkała w lokalu mieszkalnym i zameldowana na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania. Artykuł 6 pkt 8 u.p.s. przewiduje zatem dwa odrębne stany faktyczne pozwalające na uznanie osoby za bezdomną. Pierwszy odnosi się do osoby, która nie mieszka w lokalu mieszkalnym i jednocześnie nie posiada stałego zameldowania, drugi dotyczy osoby niezamieszkującej w lokalu mieszkalnym, posiadającej stałe zameldowanie w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania. W przypadku każdego z tych stanów przewidziane w ustawie przesłanki muszą występować łącznie.