Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska Sędziowie: Sędzia NSA Mariola Kowalska (spr.) Sędzia NSA Marek Stojanowski po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta [...] o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta [...] a Burmistrzem [...] w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku A.D. o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej w postaci zasiłku specjalnego celowego postanawia: wskazać Burmistrza [...] jako organ właściwy do rozpoznania wniosku.
Pismem z [...] marca 2021 r. Prezydent Miasta [...], za którego działa Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...], działając na podstawie art. 22 § 1 pkt 1 i § 3 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm.; dalej: "K.p.a."), wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość zaistniałego pomiędzy nim a Gminą [...] w przedmiocie rozpoznania wniosku A.D. o przyznanie zasiłku celowego na opłacenie (dofinansowanie) wynajmu lokalu tymczasowego.
W uzasadnieniu Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...], wyjaśnił, że A.D. wnioskiem z [...] lutego 2021 r. zwrócił się do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej (MOPS) w [...] z prośbą o przyznanie zasiłku celowego specjalnego na dofinansowanie kosztów wynajmu lokalu tymczasowego.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w [...] pismem z [...] lutego 2021 r. przekazał sprawę do MOPS w [...]. W tej sytuacji MOPS w [...] złożył wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego kierowany do NSA.
Do wniosku organ dołączył dokumenty z których wynikało, że do dnia [...] lutego 2021 r. A.D. przebywał w Areszcie Śledczym w [...]. Z dokumentów przekazanych wraz z wnioskiem o zasiłek celowy wynikało, że jego miejscem zamieszkania jest [...], ul. [...], natomiast przebywa czasowo w [...] przy ulicy [...].
W ocenie wnioskodawcy A.D. uznaje za swoje miejsce zamieszkania miasto [...], co oznacza, że ma do niego zastosowanie art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. z 2020 r., poz. 1876 z późn.zm.). A.D. nie jest osobą bezdomną, a zatem nie ma do niego zastosowania art. 101 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej.
W odpowiedzi na wniosek Burmistrz [...] wniósł o wskazanie Prezydenta Miasta [...] jako organu właściwego w sprawie.
Uzasadniając swoje stanowisko Burmistrz [...] wskazał, że A.D. deklarował czasowy pobyt w Gminie [...]. Dodatkowo deklarował również czasowy pobyt w Polsce. W związku z tym, w ocenie Burmistrza [...], Gmina [...] nie jest gminą właściwą miejscowo w zakresie świadczeń z pomocy społecznej dla A.D. W ramach czynności wyjaśniających organ ustalił, że A.D. nie posiada miejsca stałego meldunku. Ostanie miejsce zameldowania wnioskodawcy to [...], ul. [...]. W związku z powyższym, organ stwierdził, że wnioskodawca jest osobą niezamieszkującą (w znaczeniu przebywania z zamiarem stałego pobytu) w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy i niezameldowaną na pobyt stały, czyli spełnia przesłanki do uznania za osobę bezdomną w rozumieniu przepisu art. 6 pkt 8 ustawy o pomocy społecznej. Dla osoby bezdomnej właściwą miejscowo jest gmina ostatniego zameldowania tej osoby na pobyt stały.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 15 § 1 pkt 4 w związku z art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.; dalej: "P.p.s.a"), Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzyga spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej. Przez spór o właściwość, o którym mowa w art. 4 P.p.s.a., należy rozumieć sytuację, w której przynajmniej dwa organy administracji publicznej jednocześnie uważają się za właściwe do załatwienia konkretnej sprawy (spór pozytywny), lub też żaden z nich nie uważa się za właściwy do jej załatwienia (spór negatywny). Spór między organami jednostek samorządu terytorialnego, niemającymi wspólnego dla nich organu wyższego stopnia, jest sporem o właściwość, rozstrzyganym przez sąd administracyjny (art. 22 § 1 pkt 1 K.p.a.).