Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska Sędziowie: NSA Jolanta Sikorska del. WSA Agnieszka Miernik (spr.) po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta [...] o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezydentem Miasta [...] a Wojewodą [...] w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku B.Z. o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego postanawia: oddalić wniosek.
Prezydent Miasta [...] wnioskiem z [...] kwietnia 2018 r. zwrócił się do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego zaistniałego pomiędzy nim a Wojewodą [...] w sprawie rozpatrzenia wniosku B. Z. o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na okres od [...] października 2017 r. do [...] września 2018 r.
W uzasadnieniu wniosku organ wyjaśnił, że B. Z. w dniu [...] sierpnia 2017 r. wystąpiła do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w [...] o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na dziecko D. P. na okres od [...] października 2017 r. do [...] września 2018 r. We wniosku zaznaczyła, że zarówno ona jak i członek jej rodziny nie przebywają poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w państwie, w którym mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w piśmie z [...] sierpnia 2017 r. wezwał B. Z. do dostarczenia, w terminie trzech miesięcy, tytułu wykonawczego odpisu podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasadzającego alimenty lub odpisu protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, odpisu zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem lub innego tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, zobowiązujących do alimentów na rzecz dziecka D. P.. W dniu [...] listopada 2017 r. B. Z. złożyła oświadczenie, że ojciec dziecka G. P. przebywa w Szwajcarii, uzupełniając jednocześnie treść wniosku o dane członka rodziny przebywającego poza granicami Polski.
Prezydent Miasta [...], wskazując na art. 16 ust. 1 oraz art. 11 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2017 r. poz. 1851), powoływanej dalej jako "ustawa o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci", uznał, że po uzyskaniu informacji o przebywaniu członka rodziny poza granicami Polski, konieczne jest niezwłoczne przekazanie wniosku B. Z. o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego z [...] sierpnia 2017 r. do Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w [...].
Wojewoda [...] przy piśmie z [...] lutego 2018 r. zwrócił wniosek B. Z. z tego powodu, że organ właściwy, tj. Miejski Ośrodek Polityki Społecznej w [...], przekazał wniosek niekompletny.
Prezydent Miasta [...] uznał, że wszelkie działania zmierzające do ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego w tym sporządzanie pism, zawiadomień, wezwań do uzupełnienia dokumentacji lub dopełnienia innych czynności jest możliwe dopiero po ustaleniu właściwości organu przez [...] Urząd Wojewódzki w [...], czy w danej sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Podjęcie przez Ośrodek wskazanych wyżej czynności w sytuacji, kiedy członek rodziny przebywa poza granicami Polski wykracza poza właściwość Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w [...] i mogłoby doprowadzić do naruszenia art. 10, art. 11, art. 16 ust. 1, 4 i 8 pkt 1 oraz art. 28 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, a także art. 19 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1257 ze zm.), powoływanej dalej jako "K.p.a." W myśl zasady przestrzegania z urzędu swojej właściwości przez organy administracji publicznej, organ nie może podjąć żadnej czynności w postępowaniu w przypadku nieustalenia przez wojewodę czy w danej sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Ośrodek, po uzyskaniu informacji, że członek rodziny przebywa poza granicami Polski, zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, zobowiązany jest przekazać wniosek z dokumentami do wojewody i takie też czynności zostały podjęte w tej sprawie. Od momentu przekazania wniosku do wojewody to ten organ powinien natomiast podejmować wszelkie czynności zmierzające do ustalenia, czy w sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, w tym pozyskiwać od wnioskodawcy wszelkie istotne dokumenty i informacje mające wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.