Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Jolanta Rudnicka (spr.) Sędzia NSA Jolanta Rajewska Sędzia del. WSA Ewa Kwiecińska po rozpoznaniu w dniu 23 października 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta S. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta S. a Burmistrzem W. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania sprawy dotyczącej zwrotu kosztów pogrzebu H.B. postanawia: odrzucić wniosek.
Pismem z dnia 20 kwietnia 2015 r. Prezydent Miasta S. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie negatywnego sporu kompetencyjnego, który zaistniał między nim a Burmistrzem W. w sprawie zwrotu kosztów sprawienia pogrzebu H. B..
W uzasadnieniu wniosku wskazano, że ostatnim adresem zameldowania H. B. na pobyt stały była miejscowość [...]- gmina W.. Od 25 listopada 2014 r. do 29 grudnia 2014 r. przebywał on w Regionalnym Ośrodku Pomocy "[...]" w C., do którego został skierowany przez Ośrodek Pomocy Społecznej w W.. Na skutek problemów zdrowotnych (w tym psychicznych) został przewieziony w dniu 29 grudnia 2014 r. do Centrum Psychiatrycznego w W. Szpitala Wojewódzkiego im. [...], który ma swoją siedzibę w S. i w W.. Z Centrum Psychiatrycznego w Warcie został przewieziony w dniu 10 stycznia 2015 r. na Oddział Chorób Wewnętrznych głównej siedziby Szpitala w S., gdzie zmarł 14 stycznia 2015 r. Pracownik Ośrodka Pomocy Społecznej w S. uzyskał informację, że H. B. był skierowany jako bezdomny do Regionalnego Ośrodka "[...]" w C. przez Ośrodek Pomocy Społecznej w W., który zobowiązał się do refundowania kosztów pobytu. Ustalono również, że H.B. nie posiadał osób bliskich.
Wnioskodawca wskazał, że ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych stanowi, iż osoba taka jak H. B. jest chowana przez gminę właściwą ze względu na miejsce zgonu. Biorąc pod uwagę powyższe, Miasto S. dokonało pochówku. Jednakże art. 10 ust. 4 w/w ustawy nie wyklucza żądania zwrotu kosztów na podstawie innych ustaw. W tej sprawie zastosowanie ma artykuł
101 ust. 2 i 7 ustawy o pomocy społecznej. W tym też zakresie zostało wystosowane wezwanie do zwrotu poniesionych kosztów przez Miasto S.. Ośrodek Pomocy w W. zwrócił notę księgową, nie uznajac zasadności zwrotu kosztów pogrzebu.
Zdaniem wnioskodawcy, Gmina W. jest zobowiązana do zwrotu poniesionych kosztów sprawienia pogrzebu (pochowania zwłok), gdyż H. B. był osobą bezdomną, a jego ostatnie miejsce zameldowania na pobyt stały do dnia 10 lipca 2002 r. to [...], W., co potwierdza pismo OPS w W. z dnia 21 stycznia 2015 r. Po tym dniu nie miał już żadnego innego miejsca zameldowania. Wobec powyższego właściwą w sprawie poniesienia kosztów jest właśnie Gmina W., zaś obowiązek zwrotu tych kosztów wynika wprost z art. 101 ust.7 ustawy o pomocy społecznej.
W odpowiedzi na wniosek Burmistrz W. wniósł o: 1) stwierdzenie, że organem właściwym w sprawie zwrotu kosztów sprawienia pogrzebu H. B. jest Prezydent Miasta S., 2) ewentualnie odrzucenie wniosku, z uwagi na fakt, iż sprawa nie ma charakteru sporu kompetencyjnego, a tym samym jej rozpoznanie nie należy do właściwości sądów administracyjnych, 3) zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestnika kosztów postępowania wraz kosztami zastępstwa procesowego.
Zdaniem Burmistrza W., powołana przez wnioskodawcę podstawa prawna, tj. art. 101 ust. 4 i 7 ustawy o pomocy społecznej nie znajduje zastosowania do refundacji sprawionego pogrzebu. Powyższy zapis dotyczy obowiązku zwrotu wydatków gminie, która przyznała świadczenie w miejscu pobytu od gminy ostatniego miejsca zamieszkania oraz zameldowania klienta. W myśl zapisów ustawy o pomocy społecznej sprawienie pogrzebu jest obowiązkowym zadaniem własnym gminy. Zmarły nie może być odbiorcą świadczenia, a jeżeli wydana zostałaby na jego rzecz decyzja, wówczas zostałaby skierowana do osoby niebędącej stroną, co wyczerpałoby przesłankę do stwierdzenia jej nieważności. Oznacza to że zmarły nie może być uczestnikiem żadnego postępowania administracyjnego i adresatem rozstrzygnięcia podejmowanego przez organ administracji publicznej. Sprawienie pogrzebu zgodnie z art. 44 ustawy o pomocy społecznej jest zaś realizowane w drodze czynności materialno-technicznej ustalonej przez gminę.