Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Tamara Dziełakowska po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia R. J. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 5 listopada 2019 r. sygn. akt II SPP/Gl 254/19 o odmowie przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi R. J. na decyzję Prezydenta Miasta B. z dnia [...] czerwca 2019 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego postanawia: oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem z 5 listopada 2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach odmówił skarżącemu R. J. przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie pełnomocnika z urzędu w sprawie ze skargi na decyzję Prezydenta Miasta B. z [...] czerwca 2019 r. w przedmiocie zasiłku celowego z przeznaczeniem na zakup posiłku lub żywności.
Podejmując powyższe rozstrzygnięcie, Sąd pierwszej instancji podał, że w rozpatrywanej sprawie skarga została wniesiona na decyzję wydaną w pierwszej instancji, która zawierała prawidłowe pouczenie o trybie i terminie wniesienia odwołania. Pomimo takiego pouczenia wnioskodawca wniósł skargę, co wynika dodatkowo z pisma z 14 sierpnia 2019 r. Od takiej decyzji skarga do sądu administracyjnego jednak nie przysługuje. Tym samym złożenie skargi nie może skutkować merytorycznym rozpatrzeniem sprawy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, a Sąd nie jest uprawniony do kontroli legalności decyzji organu administracji pierwszej instancji. Z tych też przyczyn Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł jak na wstępie na podstawie art. 247 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. 2018 r., poz. 1302 ze zm. - zwanej dalej P.p.s.a.).
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył skarżący.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie jest niezasadne.
Stosownie do treści art. 247 P.p.s.a.: "(p)rawo pomocy nie przysługuje stronie w razie oczywistej bezzasadności jej skargi". Wskazać należy, że przyznanie prawa pomocy, nawet jeśli zachodzą ku temu przesłanki związane z trudną sytuacją materialną strony (art. 246 § 1 i 2 p.p.s.a.), jest niedopuszczalne w razie oczywistej bezzasadności skargi. W orzecznictwie podkreśla się, że przepis ten zawiera samoistną negatywną przesłankę przyznania stronie prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, przy czym ocena wystąpienia tej przesłanki dokonywana jest w oderwaniu od sytuacji materialnej strony (M. Niezgódka-Medek [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz. B. Dauter, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, wyd. VI, komentarz do art. 247 i wskazane tam orzecznictwo). Skarga jest natomiast oczywiście bezzasadna, jeżeli bez głębszej analizy prawnej, na pierwszy rzut oka, nie ulega wątpliwości, że nie może zostać uwzględniona (por. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z: 4 czerwca 2008 r. sygn. akt II OZ 561/08, 19 sierpnia 2009 r. sygn. I OZ 788/09, 4 lipca 2019 r. sygn. akt I OZ 641/19 - orzeczenia powołane w uzasadnieniu są dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem internetowym: orzeczenia.nsa.gov.pl). Chodzi więc o taką sytuację, w której obowiązujące prawo jasno i jednoznacznie wyklucza możliwość uwzględnienia żądania skarżącego. Potrzeba zastosowania art. 247 P.p.s.a. będzie zachodziła przede wszystkim w sytuacjach, gdy skarga niewątpliwie i "na pierwszy rzut oka" kwalifikuje się do odrzucenia na podstawie art. 58 § 1 P.p.s.a. (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 grudnia 2016 r. sygn. akt I OZ 1883/16).
Jak trafnie przyjął Sąd pierwszej instancji, taka sytuacja zachodzi w okolicznościach niniejszej sprawy. Pomimo pouczenia o sposobie i trybie złożenia środków odwoławczych od decyzji Prezydenta Miasta B. z [...] czerwca 2019 r., skarżący złożył skargę na decyzję organu I instancji z pominięciem toku instancyjnego w postępowaniu administracyjnym i służącego mu odwołania od tej decyzji. Ponieważ taka sytuacja w sposób oczywisty uchybia warunkowi z art. 52 § 1 i 2 P.p.s.a. i wyklucza dopuszczalność skargi, Sąd pierwszej instancji był uprawniony do odmowy przyznania prawa we wnioskowanym zakresie na podstawie art. 247 P.p.s.a. Oceny tej nie podważono również w rozpoznawanym zażaleniu.
Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 P.p.s.a. oddalił zażalenie.