Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jolanta Rudnicka po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia H. M. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 29 marca 2017 r., sygn. akt II SA/Lu 1146/16 odrzucające skargę kasacyjną H. M. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 21 grudnia 2016 r., sygn. akt II SA/Lu 1146/16 odrzucającego skargę H. M. na decyzję Wojewody Lubelskiego z dnia [...] września 2016 r., nr [...] w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości postanawia: odrzucić zażalenie.
Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie wpłynęła skarga adw. M. M., działającej w imieniu M. M. i H. M., na decyzję Wojewody Lubelskiego z [...] września 2016 r., nr [...] w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie postanowieniem z dnia 21 grudnia 2016 r. odrzucił skargę H. M. stwierdzając, że jest ona osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną, a więc - w świetle art. 26 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 - dalej "p.p.s.a."), nie posiada zdolności do czynności w postępowaniu w sprawach sądowoadministracyjnych, co oznacza że nie może działać sama, w tym także przez pełnomocnika, lecz wyłącznie przez swojego przedstawiciela ustawowego. Sąd wskazał, że skarżąca H. M. przedstawiciela takiego nie ma, ponieważ postępowanie o ustalenie dla niej opiekuna jeszcze się nie zakończyło. Oznacza to, że skarżąca obecnie nie może być stroną postępowania sądowoadministracyjnego, a więc sprawa z jej skargi nie może się toczyć.
Na powyższe postanowienie adw. M. M. wniosła w imieniu skarżących - H. M. i M. M. - skargę kasacyjną, załączając udzielone jej przez M. M. pełnomocnictwo. Następnie w piśmie z dnia 21 lutego 2017 r. wyjaśniła, że nie zakończyło się jeszcze postępowanie przed Sądem Rejonowym Lublin - Zachód V Wydział Rodzinny w przedmiocie ustanowienia opiekuna prawnego dla całkowicie ubezwłasnowolnionej H. M.; ustanowiono wprawdzie dla skarżącej kuratora na czas postępowania przed Sądem Rejonowym, ale tylko w zakresie opieki faktycznej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie postanowieniem z dnia 29 marca 2017 r. odrzucił skargę kasacyjną. Sąd wskazał, że H. M. jest osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną, a więc w świetle art. 26 § 1 p.p.s.a. nie posiada zdolności do czynności w postępowaniu w sprawach sądowoadministracyjnych, co oznacza że nie może działać sama, w tym także przez pełnomocnika, którego udział na etapie sporządzenia skargi kasacyjnej jest obowiązkowy (zgodnie z art. 175 § 1 p.p.s.a); osoba nieposiadająca zdolności do czynności prawnych może występować przed sądem wyłącznie przez swojego przedstawiciela ustawowego.
Sąd podkreślił, że adwokat M. M. wyjaśniła, iż postępowanie w przedmiocie ustanowienia opiekuna prawnego dla skarżącej jeszcze się nie zakończyło, co - w ocenie Sądu - oznacza, że skarżąca nadal nie może być stroną niniejszego postępowania; nie może również udzielić skutecznie pełnomocnictwa do sporządzenia skargi kasacyjnej.
Na powyższe postanowienie adwokat M. M., działając w imieniu H. M. złożyła zażalenie zarzucając naruszenie:
1. art. 178 p.p.s.a. w zw. z art. 26 § 1 i art. 27 p.p.s.a. poprzez niewłaściwe zastosowanie i odrzucenie skargi kasacyjnej w oparciu o nieuprawnione przyjęcie, iż skarżąca H. M. nie posiada zdolności procesowej oraz, że nie działa za nią przedstawiciel ustawowy, a tym samym zachodzi przesłanka formalna do wydania zaskarżonego postanowienia, wskutek czego skarżąca H. M. została pozbawiona możności obrony swoich praw i interesów, co stanowi przyczynę nieważności postępowania z art. 183 § 2 pkt 5 p.p.s.a.;