Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Joanna Runge - Lissowska po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia T.L. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 listopada 2014 r., sygn. akt I SA/Wa 1744/14 o wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi Prezydenta Miasta Kraków wykonującego zadania starosty oraz Gminy Miejskiej Kraków na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] marca 2014 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności orzeczenia administracyjnego w części postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i odmówić wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji
Zaskarżonym postanowieniem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił wniosek Prezydenta Miasta Kraków wykonującego zadania starosty oraz Gminy Miejskiej Kraków o wstrzymanie wykonania decyzji Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] marca 2014 r., którą utrzymano w mocy decyzję Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia [...] maja 2013 r., stwierdzającą nieważność decyzji Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia [...] lutego 1955 r., nr [...] w części dotyczącej wywłaszczenia na rzecz Państwa nieruchomości położonej w Krakowie, składającej się z parceli nr [...], stanowiącej własność A.L. W uzasadnieniu Sąd wskazał, iż w jego ocenie w sprawie zachodzą przesłanki wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji, o jakich mowa w art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej jako "P.p.s.a.". Sąd podkreślił, że decyzja stwierdzająca nieważność orzeczenia administracyjnego wywołuje taki skutek, jak gdyby orzeczenia tego nigdy w obrocie prawnym nie było. Aktualizują się zatem prawa dawnych właścicieli nieruchomości, którzy mogą podjąć działania zmierzające do realizacji przysługujących praw. Oznacza to m.in. możliwość zbycia nieruchomości, która może doprowadzić do sytuacji, której skutki będą trudne do odwrócenia, zaś organ administracji działający w granicach swojej właściwości i kompetencji nie będzie miał żadnych możliwości odwrócenia zaistniałych skutków prawnych. Powyższe może spowodować niebezpieczeństwo powstania szkody majątkowej po stronie Gminy Miejskiej Kraków.
Zażalenie na to postanowienie wniósł T. L., reprezentowany przez adwokata, wskazując, że wbrew ustaleniom Sądu w niniejszej sprawie nie zachodzą przesłanki wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji. Uczestnik postępowania podniósł, iż przesłanką taką nie może być złożenie wniosku o zawezwanie do ugody. Podkreślono też, że wpis Gminy Kraków w księdze wieczystej jako właściciela nieruchomości nastąpił na podstawie innej decyzji, a nie orzeczenia wywłaszczeniowego, nieruchomość znajduje się we władaniu Gminy, a jej wydanie poprzedzone będzie musiało być postępowaniem podziałowym, prowadzącym do wydzielenia dawnej parceli [...] z działki nr [...]. Pełnomocnik żalącego się wskazał nadto, że na ryzyko wynikające z ewentualnego zbycia nieruchomości narażony jest właśnie on, a nie skarżąca Gmina.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: zażalenie wniesione w niniejszej sprawe zasługuje na uwzględnienie.
Art. 61 § 3 P.p.s.a. stanowi, iż wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji możliwe jest wówczas, gdy zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub trudnych do odwrócenia skutków. Przyznanie stronie skarżącej ochrony tymczasowej w postępowaniu sądowoadministracyjnym stanowi odstępstwo od ogólnej reguły, wyrażonej w art. 61 § 1 P.p.s.a., zgodnie z którą wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego aktu lub czynności. Przesłanki, jakimi powinien kierować się sąd przy rozstrzyganiu wniosku o wstrzymanie wykonania w sposób wyczerpujący zostały określone w art. 61 § 3 P.p.s.a., w myśl którego są nimi: niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Przesłanki te należy wiązać z sytuacją, która może powstać, gdy zaskarżony do sądu akt administracyjny zostanie wykonany, a następnie na skutek uwzględnienia skargi akt ten zostanie wzruszony. Wykazanie istnienia tych przesłanek spoczywa na stronie. Jednocześnie wyraźnego podkreślenia wymaga fakt, iż sąd rozpoznając wniosek nie dokonuje oceny merytorycznej skargi, bowiem takie działanie sądu dokonywane w ramach posiedzenia niejawnego oznaczałoby niedopuszczalną ocenę legalności zaskarżonego aktu.