Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Marek Stojanowski po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2012 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia P. B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 19 października 2011 r., sygn. akt III SO/Kr 44/10 o odrzuceniu sprzeciwu P. B. od zarządzenia referendarza sądowego z dnia 22 czerwca 2011 r., sygn. akt III SO/Kr 44/10 o pozostawieniu wniosku o przyznanie prawa pomocy bez rozpoznania w sprawie ze skargi P. B. w przedmiocie wymierzenia grzywny Prezydentowi Miasta Krakowa postanawia: odrzucić zażalenie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie postanowieniem z dnia 19 października 2011 r., sygn. akt III SO/Kr 44/10 odrzucił sprzeciw P. B. od zarządzenia referendarza sądowego z dnia 22 czerwca 2011 r., sygn. akt III SO/Kr 44/10 o pozostawieniu wniosku o przyznanie prawa pomocy bez rozpoznania w sprawie ze skargi P. B. w przedmiocie wymierzenia grzywny Prezydentowi Miasta Krakowa.
W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że w dniu 8 sierpnia 2011 r. P. B. wniósł drogą elektroniczną sprzeciw od zarządzenia referendarza sądowego z dnia 22 czerwca 2011 r. Pismem z dnia 10 sierpnia 2011 r. WSA w Krakowie wezwał skarżącego o podpisanie sprzeciwu w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia. W dniu 22 sierpnia 2011 r. skarżący przesłał drogą elektroniczną odpis sprzeciwu, który również nie był podpisany. Zaznaczył przy tym, że pismo podpisane bezpiecznym kwalifikowanym podpisem elektronicznym zgodnie z prawem jest równoważne pismu złożonemu w formie pisemnej i podpisanemu podpisem własnoręcznym. Sąd pismem z dnia 26 sierpnia 2011 r. wezwał skarżącego do podpisania jego sprzeciwu, jednakże strona skarżąca nie udzieliła odpowiedzi na powyższe wezwanie.
WSA w Krakowie podał, że sprzeciw jest pismem procesowym, zatem powinien czynić zadość wszystkim wymaganiom stawianym takiemu pismu, w tym określonemu w art. 46 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.- dalej powoływana jako P.p.s.a.), czyli winien zawierać podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika. Sprzeciw złożony bez podpisu strony jest obarczony brakiem formalnym, którego nieuzupełnienie, po uprzednim wezwaniu sądu, skutkuje jego odrzuceniem. Ponadto stwierdzić należy, że ustawa Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi jest aktem prawnym zawierającym przepisy o charakterze lex specialis wobec ustawy o podpisie elektronicznym w odniesieniu do skuteczności wniesienia pisma zaopatrzonego w podpis elektroniczny. Dla skuteczności pisma wnoszonego przez stronę drogą elektroniczną konieczne jest zatem późniejsze opatrzenie go własnoręcznym podpisem, bowiem tylko taki podpis spełnia wymagania wynikające z art. 46 § 1 pkt 4 P.p.s.a. Takie też stanowisko zajmuje orzecznictwo sądów administracyjnych (vide postanowienie NSA z dnia 17 marca 2011 r., sygn. akt I OSK 380/11).
W dniu 15 listopada 2011 r. P. B. złożył drogą elektroniczną zażalenie na powyższe postanowienie. Skarżący twierdził, że jego pisma nie posiadały braku formalnego, gdyż były podpisane bezpiecznym kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zarządzeniem z dnia 18 listopada 2011 r., doręczonym w dniu 8 grudnia 2011 r., wezwał stronę skarżącą do usunięcia braków formalnych przez podpisanie pisma, w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia zażalenia. Pomimo upływu zakreślonego terminu niniejsze zarządzenie nie zostało wykonane.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do art. 46 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.- dalej powoływana jako P.p.s.a.) każde pismo strony powinno zawierać podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika. Podpis powinien być własnoręczny, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 46 § 4 P.p.s.a., które w tej sprawie nie występują. Podpisem jest znak ręczny określonej osoby, noszący indywidualne i powtarzalne cechy, pozwalające odróżnić go od innych i umożliwiające identyfikację osoby podpisującego oraz zbadanie autentyczności podpisu (Hanna Knysiak-Molczyk [w:] T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2005, str. 204-205). Z powyższej definicji jednoznacznie wynika, że podpis musi być własnoręczny. W sytuacji braku własnoręcznego podpisu, sąd wzywa stronę do usunięcia braku formalnego pisma przez jego podpisanie.
W przedmiotowej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zasadnie, zarządzeniem z dnia 18 listopada 2011 r. wezwał stronę do podpisania zażalenia. Dla skuteczności pisma wnoszonego przez stronę drogą elektroniczną konieczne jest późniejsze opatrzenie go własnoręcznym podpisem. Tylko tak złożony podpis spełnia wymagania przewidziane w art. 46 § 1 pkt 4 P.p.s.a. Skarżący nie uzupełnił jednak, w zakreślonym przez sąd terminie, wymienionego braku formalnego i nie podpisał zażalenia.
Wobec niewykonania zarządzenia Sądu I instancji zażalenie P. B. na postanowienie z dnia 19 października 2011 r. należało uznać za obarczone brakiem formalnym.
Z tych wszystkich względów, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 178 i art. 180 w związku z art. 197 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji postanowienia.