Dnia 28 października 2016 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Irena Kamińska po rozpoznaniu w dniu 28 października 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa na zarządzenie Przewodniczącej Wydziału IV Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 sierpnia 2016 r. o sygn. akt IV SA/Wa 2812/15 wzywające Ministra Infrastruktury i Budownictwa do uiszczenia wpisu sądowego od skargi kasacyjnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 maja 2016 r. o sygn. akt IV SA/Wa 2812/15 w sprawie ze skargi M.F. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 5 sierpnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania postanawia: oddalić zażalenie.
Zarządzeniem Przewodniczącej Wydziału IV Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 sierpnia 2016 r. o sygn. akt IV SA/Wa 2812/15 Minister Infrastruktury i Budownictwa został wezwany do uiszczenia brakującego wpisu od skargi kasacyjnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 maja 2016 r. o sygn. akt IV SA/Wa 2812/15 - w kwocie 3605 złotych - stosownie do § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 221, poz. 2193 ze zm.).
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł Minister Infrastruktury i Budownictwa, podnosząc naruszenie dwóch przepisów. Po pierwsze, art. 231 zdanie pierwsze p.p.s.a. przez niewłaściwe jego zastosowanie, w sytuacji gdy przedmiotem zaskarżenia nie była należność pieniężna. Po drugie, naruszenie § 1 pkt 4 ww. rozporządzenia przez jego zastosowanie i ustalenie brakującej wysokości wpisu na kwotę 3605 złotych, gdy zaskarżony akt nie obejmował należności pieniężnej.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Trafnie organ administracji podniósł, że kwestia objęta niniejszą sprawą jest przedmiotem uchwały NSA z dnia 3 października 2016 r. o sygn. akt I OPS 1/16. Zgodnie z jej sentencją od skargi na decyzję o ustaleniu odszkodowania za wywłaszczenie własności nieruchomości wydanej na podstawie art. 129 ust. 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r. poz. 1774 ze zm.) pobiera się wpis stosunkowy, o którym mowa w art. 231 p.p.s.a. Teza ta ma odniesienie także do analizowanej sprawy.
Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił we wskazanej uchwale, że jeżeli zaskarżony akt (czynność) przyznaje lub odbiera (ogranicza) uprawnienie bądź też nakłada lub zdejmuje (ogranicza) obowiązek, których przedmiotem jest skonkretyzowana w tym akcie (czynności) kwota pieniężna, to przedmiotem zaskarżenia jest należność pieniężna w rozumieniu art. 231 i art. 216 p.p.s.a. Zatem strona powinna wówczas uiścić od pisma wszczynającego postępowanie w danej instancji wpis stosunkowy ustalony na podstawie wcześniej oznaczonej w tym piśmie wartości przedmiotu zaskarżenia. NSA zaznaczył też, że "w sprawie, w której przedmiotem jest wyłącznie odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości, choć znajduje ona podstawę w stosunku publicznoprawnym, rozstrzyga się wyłącznie o uprawnieniu właściciela nieruchomości do żądania naprawienia szkody. Wywłaszczenie nie jest zatem przedmiotem takiej sprawy w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym, ale ustalenie odszkodowania. Badanie zgodności wywłaszczenia z prawem, może być przedmiotem odrębnych postępowań. Zasadniczym przedmiotem zaskarżonej decyzji w takiej sprawie nie jest pozbawienie prawa własności nieruchomości, ale należność pieniężna w przedstawionym wyżej rozumieniu przepisów art. 216 i art. 231 p.p.s.a., bowiem skarżący może kwestionować tylko ustalenie wysokości odszkodowania zawarte w decyzji o odszkodowaniu. Decyzja ta kończy odrębne postępowanie w sprawie ustalenia odszkodowania, choć oczywiście dla jej wydania konieczne jest uprzednie wydanie decyzji, której skutkiem jest wywłaszczenie. Uznać zatem należy, że decyzja o ustaleniu odszkodowania posiada odrębny byt, jest formalnie i materialnie odrębną sprawą od sprawy w przedmiocie wywłaszczenia i jako taka bezpośrednio wiąże się z ustalanymi świadczeniami pieniężnymi, określając jedynie należność pieniężną w postaci odszkodowania. Decyzja taka kreuje jedynie należność pieniężną w postaci odszkodowania. Z takiej decyzji można wprost wyprowadzić obowiązek uiszczenia określonej kwoty pieniężnej".