Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia R. G. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 13 listopada 2019 r. sygn. akt III SPP/Lu 139/19 odmawiające przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi R. G. na bezczynność Urzędu Miejskiego w J. w przedmiocie przydziału mieszkania komunalnego postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie postanowieniem z 13 listopada 2019 r. sygn. akt III SPP/Lu 139/19 wydanym w sprawie ze skargi R. G. na bezczynność Urzędu Miejskiego w J. w przedmiocie przydziału mieszkania komunalnego, na podstawie art. 247 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2018, poz. 1302 ze zm.) dalej zwanej "p.p.s.a." odmówił skarżącemu przyznania prawa pomocy ze względu na oczywistą bezzasadność wniesionej przez niego skargi.
Zażalenie na to postanowienie złożył R. G.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do treści art. 247 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2019, poz. 2325 ze zm.) dalej zwanej "p.p.s.a.", prawo pomocy nie przysługuje stronie w razie oczywistej bezzasadności skargi. O oczywistej bezzasadności skargi można mówić, gdy bez potrzeby głębszej analizy prawnej nie ulega najmniejszej wątpliwości, że nie może ona zostać uwzględniona. Wskazany przepis nie różnicuje przyczyn bezzasadności skargi, należy zatem stwierdzić, że prawo pomocy nie przysługuje zarówno w razie oczywistej bezzasadności skargi z przyczyn procesowych, jak i z przyczyn uregulowanych w przepisach materialnoprawnych (por. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 lutego 2012 r., sygn. akt II GZ 41/12 oraz z dnia 18 kwietnia 2008 r., sygn. akt I OZ 273/08, a także: J. P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2010, s. 572; M. Jagielska, J. Jagielski, P. Gołaszewski [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, pod red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2011, s. 803). Oznacza to, że w przypadku, gdyby nawet sytuacja materialna strony uzasadniała przyznanie prawa pomocy, to stwierdzenie przez sąd, iż w danej sprawie mamy do czynienia z "oczywistą bezzasadnością" skargi powoduje odmowę przyznania prawa pomocy (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 marca 2005 r., sygn. akt II OZ 140/05).
W rozpoznawanej sprawie przedmiotem skargi została objęta bezczynność Gminy Miejskiej J. w przedmiocie przydziału mieszkania komunalnego skarżącemu R. G., wpisanemu na listę oczekujących na przydział takiego lokalu (por. treść skargi, a także pismo działającego z upoważnienia Burmistrza J. Kierownika Referatu [...] z dnia [...] marca 2019 r. znajdujące się w aktach administracyjnych sprawy). Jak słusznie wskazał Sąd pierwszej instancji, zasady gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy są uregulowane w ustawie z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. 2019, poz. 1182 ze zm.). Ustawa ta nie przewiduje załatwiania spraw dotyczących przyznawania lokali socjalnych w formie jakiegokolwiek aktu administracyjnego. Wręcz przeciwnie - zarówno odpłatne używanie lokalu wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy (art. 5), jak i najem wydzielonych z tego zasobu lokali socjalnych (art. 23) regulowane są umowami cywilnoprawnymi i wszelkie spory w takim przypadku rozstrzygać będą sądy powszechne. Charakter administracyjnoprawny ma jedynie pierwszy etap postępowania w sprawie udzielenia pomocy mieszkaniowej przez gminę kończący się podjęciem przez radę gminy uchwały w sprawie umieszczenia na liście osób zakwalifikowanych do zawarcia umowy najmu (lub odmowy takiego zakwalifikowania). Uchwała wydana w tym przedmiocie podlega kontroli sądu administracyjnego - tak: postanowienie NSA z 19 października 2011 r. sygn. akt I OSK 1928/11, postanowienie NSA z 27 kwietnia 2009 r. sygn. akt I OSK 415/09, a także uchwała siedmiu sędziów NSA z 21 lipca 2008 r. sygn. akt I OPS 4/08. W niniejszej sprawie zaskarżono jednak bezczynność organu w przedmiocie zawarcia ze skarżącym umowy najmu lokalu, tj. w kolejnym, cywilnoprawnym etapie tego postępowania.
Skoro zatem przedmiotem skargi R. G. była bezczynność organu w sprawie, która nie jest załatwiana w formie aktu administracyjnego, lecz w drodze cywilnoprawnej, to nie ulega wątpliwości, że skarga nie dotyczy sprawy z zakresu administracji publicznej. Nie mieści się w katalogu spraw, o których mowa w art. 3 § 2 p.p.s.a., nie jest też sprawą, o której mowa w art. 3 § 3 p.p.s.a.
W tym stanie rzeczy Sąd pierwszej instancji słusznie uznał skargę za oczywiście bezzasadną i z tego względu odmówił przyznania skarżącemu prawa pomocy. Zażalenie podlega oddaleniu na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 p.p.s.a.