Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia K.K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 października 2016 r., sygn. akt: I SA/Wa 1455/16 o wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi Gminy Miejskiej Kraków i Skarbu Państwa na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [..] lipca 2016 r., nr [..] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 12 października 2016 r., sygn. akt: I SA/Wa 1455/16 wstrzymał wykonanie zaskarżonej przez Gminę Miejską Kraków i Skarb Państwa, reprezentowany przez Prezydenta Miasta Krakowa decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [..] lipca 2016 r., nr [..].
Oceniając zawarty w skardze wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji, Sąd uznał, że w przypadku stwierdzenia nieważności decyzji komunalizacyjnej, przywrócone zostają prawa byłych właścicieli, którzy mogą podjąć działania zmierzające do realizacji przysługującego im prawa własności. Oznacza to realną możliwość zbycia nieruchomości, co może doprowadzić do sytuacji, w której skutki będą trudne do odwrócenia, zaś organ administracyjny działający w granicach swojej właściwości i kompetencji nie będzie miał żadnych możliwości prawnych zniweczenia skutków cywilnoprawnych, które mogą powstać w wyniku zawartej umowy sprzedaży. Na tej podstawie Sąd uznał, że zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków względem skarżących, w szczególności w sytuacji ewentualnego obrotu nieruchomością będącą przedmiotem skargi.
W zażaleniu na powyższe postanowienie uczestnik postępowania K.K. zarzucił, że nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2016 r., poz. 718) zwanej dalej p.p.s.a. szeroko uzasadniając, że nieodwracalne skutki cywilnoprawne już nastąpiły w odniesieniu do nieruchomości, której dotyczy decyzja, zatem nie można powoływać się na niebezpieczeństwo zaistnienia trudnych do odwrócenia skutków, jako podstawy wniosku.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie należało uwzględnić. Na wstępie podkreślenia wymaga, że instytucja wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu lub czynności przez sąd, będąca formą tymczasowej ochrony sądowej udzielanej stronie postępowania, stanowi wyjątek od zasady wyrażonej w art. 61 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2016 r., poz. 718) zwanej dalej p.p.s.a., zgodnie z którą wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego aktu. Stosownie do art. 61 § 3 p.p.s.a., sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania aktu lub czynności, o których mowa w § 1 cytowanego przepisu, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków; przy czym chodzi o taką szkodę, która nie będzie mogła być zrekompensowana wskutek zwrotu spełnionego i wyegzekwowanego świadczenia, jak również nie będzie możliwe przywrócenie rzeczy do pierwotnego stanu. Trudne do odwrócenia skutki, to takie prawne lub faktyczne skutki, które raz zaistniałe powodują istotną lub trwałą zmianę rzeczywistości, przy czym powrót do stanu poprzedniego może nastąpić tylko po dłuższym czasie lub przy stosunkowo dużym nakładzie sił i środków (por. postanowienia NSA: z dnia 30 kwietnia 2010 r., II FZ 110/10, z dnia 26 września 2013 r., II FZ 718/13). W świetle powyższych uwag należy stwierdzić, że użyte przez ustawodawcę nieostre pojęcia - "znaczna szkoda lub trudne do odwrócenia skutki" - wymagają konkretyzacji w dokładnie i wszechstronnie przedstawionych okolicznościach, zobrazowanych przez zgromadzony w aktach sprawy materiał dowodowy. Taka konkretyzacja jest obowiązkiem wnioskodawcy (por. postanowienia NSA: z dnia 4 lipca 2012 r., II FZ 456/12; z dnia 26 lutego 2015 r., II FZ 2137/14; z dnia 14 kwietnia 2015 r., II FZ 207/15; z dnia 22 lipca 2015 r., II FZ 497/15). Samo powołanie się przez skarżącego na ustawowe przesłanki bez wskazania, na czym one polegają w realiach konkretnej sprawy, w żaden sposób nie uzasadnia żądania wniosku. Na wnioskodawcy spoczywa obowiązek szczególnie wnikliwego uzasadnienia wniosku. Obowiązkiem sądu jest wszechstronna i wnikliwa ocena argumentów przedstawionych przez wnioskodawcę, jak również wynikających z akt sprawy. W sytuacji, gdy strona nie wskazuje we wniosku okoliczności uzasadniających wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji z uwagi na niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, nie można przenosić ciężaru poszukiwania tych okoliczności na sąd.
Tymczasem zawarty w skardze wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji nie spełniał powyższych wymogów. Jego jedynym uzasadnieniem jest twierdzenie, że zajdą okoliczności wskazane w art. 61 § 3 p.p.s.a., w szczególności w sytuacji ewentualnego obrotu nieruchomością.
W świetle wyżej poczynionych powyższych uwag należy uznać, że skoro skarżący we wniosku zawartym w skardze w żaden sposób nie wykazali, że spełniona została jakakolwiek z ustawowych przesłanek wstrzymania wykonania decyzji, brak było podstaw do zastosowania ochrony tymczasowej w postaci wstrzymania wykonania decyzji.
Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 185 § 1 w związku z art. 197 § 1 i 2 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.