Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Ewa Dzbeńska po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M. Sp. z o.o. S.K.A. i Wspólnicy Spółka Komandytowo-Akcyjna z siedzibą w W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 lipca 2015 r., sygn. akt I SA/Wa 1988/14 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi M. Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w W. i M. Sp. z o.o. S.K.A. i Wspólnicy Spółka Komandytowo-Akcyjna z siedzibą w W. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia [...] kwietnia 2014 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 10 lipca 2015 r., sygn. akt I SA/Wa 1988/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił spółce M. Sp. z o.o. S.K.A. i Wspólnicy Spółka Komandytowo-Akcyjna z siedzibą w W. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że zgłoszone żądanie przyznania prawa pomocy nie zostało, z przyczyn zależnych od wnioskodawcy, uzupełnione szczegółowymi informacjami dotyczącymi jego zysków i strat, posiadanych zobowiązań, aktualnego bilansu wraz z danymi o posiadanych środkach na rachunkach bankowych, nie jest możliwe ocenienie sytuacji materialnej strony skarżącego jako nakazującej przyznać jej prawo pomocy.
Odmawiając przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zwrócił uwagę, że skarżąca spółka, zwracając się o przedłużenie terminu do nadesłania dokumentów finansowych, uiściła wpis sądowy od skargi, co oznacza, że deklarowana we wniosku niemożność pokrycia wszelkich zobowiązań finansowych wynikających z wszczęcia postępowania sądowego w sprawie ze skargi na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia [...] kwietnia 2014 r. nie znajdowała pokrycia w rzeczywistości, wobec czego uzasadnione było żądanie przedłożenia przez spółkę wszystkich dokumentów źródłowych dotyczących jej aktualnej sytuacji finansowej celem poddania ich ścisłej weryfikacji.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniosła M. Sp. z o.o. S.K.A. i Wspólnicy Spółka Komandytowo-Akcyjna z siedzibą w W., zarzucając naruszenie:
1) art. 255 P.p.s.a. poprzez wyznaczenie stronie zbyt krótkiego terminu na złożenie szeregu dokumentów stanowiących uzupełnienie wniosku o przyznanie prawa pomocy;
2) art. 84 P.p.s.a. poprzez zaniechanie rozpoznania wniosku o przedłużenie terminu sądowego;
3) art. 84 P.p.s.a. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji istnienia uzasadnionych podstaw do przedłużenia terminu.
W oparciu o powyższe zarzuty wnosząca zażalenie spółka wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 246 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej powoływanej jako "P.p.s.a." osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.
Z treści tego przepisu wynika wprost, że ciężar dowodu co do wykazania okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa na stronie składającej wniosek o przyznanie tego prawa. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w art. 252 § 1 P.p.s.a., zgodnie z którym wniosek o przyznanie prawa pomocy powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach. Jeżeli oświadczenie to okaże się niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego strony lub budzi wątpliwości, to strona jest obowiązana złożyć na wezwanie, w zakreślonym terminie, dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczące jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego (art. 255 P.p.s.a.). Strona ma zatem inicjatywę dowodową w zakresie właściwego przedstawienia przyczyn uzasadniających przyznanie prawa pomocy, a sąd na podstawie przedstawionych przez stronę dowodów dokonuje oceny, czy wystąpiły przesłanki przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.